Page 26 - วารสารเสียงชนเผ่า ประจำเดือนกรกฎาคม 2560
P. 26
อย่างไรก็ตามที่น่าสนใจประการหนึ่ง คือ การบริโภคอาหาร บ้างที่บริโภคได้และไม่ได้ ข้อห้ามเหล่านี้มีมากกว่าของชาวมุสลิมเสีย
ฮาลาล เนื่องจากกลุ่มมุสลิมเหล่านี้มีจ�านวนน้อย พื้นที่อาหารจึงเป็น อีก ปัจจุบันพบว่าหลักการนี้มีการใช้อยู่ในชุมชนชาวยิวในอเมริกาและ
จุดรวมกันของความแตกต่างทางชาติพันธุ์ในกลุ่มมุสลิม ถึงแม้ว่าผู้คน ในประเทศอิสราเอล เป็นต้น
เหล่านี้มีอัตลักษณ์ทางอาหารที่ติดตัวมา เช่น คนจีนฮ่อมุสลิมก็จะขาย ส�าหรับมุสลิม นั้น ตราฮาลาล ก็มีพัฒนาการและถอดแบบมา
ข้าวซอยเป็นส่วนใหญ่ คนปาทานและบังกาลี จะชื่นชอบเนื้อแดดเดียว จากแนวคิดของชาวยิวเช่นกัน โดยเฉพาะหลักปฏิบัติของบรรดา
สเต็กเนื้อ แกงมัสมั่น ชา โรตี อาหารเมืองทั่วไป แต่อาหารเหล่านี้ได้ ศาสดา ตั้งแต่มูเสส เดวิดและโซโลมอน จนมาถึงศาสดามูฮัมหมัดจึง
ถูกประสานเป็นอัตลักษณ์ของมุสลิมในเชียงใหม่เรียบร้อยแล้ว ที่ส�าคัญ ได้มีการปรับและเพิ่มเติมให้เหมาะกับยุคสมัย เพื่อวางกรอบการ
เมื่ออาหารเหล่านี้ถูกปรุงโดยคนมุสลิมแล้ว จะถือว่า 'ฮาลาล' หมาย บริโภคให้กับชาวมุสลิมทั้งหลาย ผู้เขียนจึงเห็นว่าหลักการบริโภค
ถึง เป็นที่อนุมัติในการบริโภค การมีฮาลาลจึงเป็นเครื่องมือหนึ่งในการ อาหารมีความส�าคัญ โดยเฉพาะในเชียงใหม่ที่มุสลิมอพยพเข้ามาโดย
สลายพรมแดนหรือความแตกต่างทางชาติพันธุ์ ซึ่งเป็นแนวคิดหนึ่ง เหตุประการใดก็ตาม คนเหล่านี้ก็พยายามรักษาอัตลักษณ์ด้วยการ
ของอิสลามที่ต้องการให้กลุ่มคนมุสลิมต่างๆ มีเอกภาพภายใต้กรอบ ยืนหยัดในหลักการบริโภคอาหารตามหลักอิสลาม ฉะนั้นเราจะเห็นว่า
ของอิสลาม แม้เวลาผ่านไปเป็นร้อยปี ความเป็นมุสลิมในเชียงใหม่ก็ยังด�ารงอยู่
กรณีที่อาหารเป็นส่วนส�าคัญของแสดงออกและการด�ารง ที่กล่าวมาข้างต้น เป็นการกล่าวคร่าวๆ ของแนวคิดเกี่ยวกับ
อัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์และศาสนานั้น ผู้เขียนขอยกตัวอย่างกรณี อาหารกับอัตลักษณ์ แต่ก็มีค�าถามที่น่าสนใจว่า ท�าไมอาหารถึง
ประวัติศาสตร์ชาวยิวในยุโรป สมัยที่โรมันเข้าปกครองเยรูซาเล็ม ได้ สามารถบ่งบอกถึงอัตลักษณ์ได้ด้วย อย่างกรณีของโรตี ก็กลายเป็น
กวาดต้อนชาวยิวไปยังพื้นที่ทุรกันดารและกระจัดกระจายในทางภาค ส่วนหนึ่งที่รับรู้ว่าเป็นอาหารคู่กับมุสลิม โรตีหรือจัมปาตี เป็นอาหาร
เหนือของยุโรป โดยมุ่งหวังท�าลายความเป็นยิว แต่ความเป็นยิวก็ยัง สากลของมนุษยชาติก็ว่าได้ หากมองตั้งแต่โซนอินเดียขึ้นไปผ่านเอเชีย
คงด�ารงอยู่ เพราะส่วนหนึ่งในการรักษาอัตลักษณ์มาจากหลักการทาง กลาง เปอร์เซีย อาหรับ ข้ามไปยังแอฟริกา แถบเมดิเตอร์เรเนียน จน
ศาสนาเกี่ยวกับการบริโภคอาหารที่ เรียกว่า 'โกเชอร์' ซึ่งคล้ายกับตรา ถึงโมร๊อกโก ผู้คนแถบนี้ต่างบริโภคแป้ง ที่เรียกในภาษาบ้านเราว่า โรตี
ฮาลาล ของมุสลิม ตราโกเชอร์ได้เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้ชาวยิวสามารถ จึงเป็นอาหารที่น่าสนใจในมิติของวัฒนธรรมอาหารของมนุษย์อย่าง
ด�ารงรักษาความเป็นยิวและสร้างความแตกต่างจากกลุ่มศาสนาอื่นๆ หนึ่ง
ไว้ได้จนถึงปัจจุบัน เพราะโดยความหมายของ โกเชอร์ ก็คือ กฎเกณฑ์ หากมองเมืองเชียงใหม่ การประกอบอาชีพขายโรตีร้อยละ 99
ในการปฏิบัติและบริโภคอาหารที่อนุมัติและไม่อนุมัติ และมีราย อยู่ในมือมุสลิม จะพบว่ามีขายอยู่ตามมุมเมืองในย่านท่องเที่ยว ขาย
ละเอียดการปรุง ถนอม และข้อห้ามต่างๆ ในบริโภค เช่นสัตว์อะไร บนรถเข็นป้ายเหลืองๆ แถวถนนไนท์บาซาร์ ประตูท่าแพ ประตู
26
