คุยกับผู้จัดการ สสส. (เดือนมิถุนายน 2566)
สวัสดีครับเพื่อนร่วมสร้างสุขทุกคน
ท่ามกลางสถานการณ์ระบาดของโควิด -19 สิ่งหนึ่งที่เกิดความเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจนคือ “ประชาชนหันมาดูแลสุขภาพอย่างจริงจัง” มากขึ้น รวมทั้งเข้าใจวิถีการดูแลสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นการกินอยู่หลับนอน และปรับเปลี่ยนวิธีการใช้ชีวิต ซึ่งนั่นเป็นพื้นฐานเดียวกันกับการดูแลสุขภาพ
ปัจจุบันมีผู้ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อ (NCDs) ถึง 14 ล้านคน ในจำนวนนี้ต้องเสียชีวิตลงปีละกว่า 3 แสนคน สาเหตุของปัญหามาจากพฤติกรรมการกินอยู่ ใช้ชีวิต นอกจากทำให้เสียชีวิตก่อนวัยอันควรแล้วยังลดทอนคุณภาพชีวิต โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ ปัจจุบันพบ ผู้ป่วยโรค NCDs ในกลุ่มอายุที่น้อยลง หมายถึงประชากรกลุ่มนี้ต้องอาศัยยาเพื่อรักษาโรคไปตลอดชีวิตในบางกลุ่มโรค เช่น หากป่วยเป็นโรคไตเรื้อรัง ก็จะต้องฟอกไตไปตลอด หรือต้องอาศัยการเปลี่ยนถ่ายอวัยวะ ซึ่งจะกระทบต่อคุณภาพชีวิตอย่างมาก แทนที่จะได้ใช้ชีวิตอย่างมีคุณภาพไปจนตลอดอายุขัย
ปัจจัยเสี่ยงมีทั้งการบริโภคอาหารไขมันสูง เค็มจัด หวานจัด เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ บุหรี่ ความเครียด รวมถึงผลกระทบจาก สิ่งแวดล้อม ล้วนแล้วแต่ส่งผลทำให้เกิดโรคกล่มุ NCDs ขึ้นได้ หากดูจากสาเหตุการเสียชีวิตจะพบว่า คนไทยเสียชีวิตก่อนวัยอันควร จากการสูบบุหรี่ และได้รับควันบุหรี่มือสอง การมีภาวะน้ำตาลในเลือดสูง ระดับความดันโลหิตที่สูง การดื่มแอลกอฮอล์ ก็เป็นสาเหตุที่เชื่อมโยงไปสู่การเสียชีวิตจากอุบัติเหตุบนท้องถนน ซึ่งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่งของเพศชาย
การลดปัจจัยเสี่ยงลงจะช่วยลดความสูญเสียทำให้ประชากรมีสุขภาพที่ยืนยาวขึ้น ประชากรที่มีสุขภาพดีก็จะสามารถสร้างศักยภาพ และเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาประเทศด้วย
สสส. ได้พัฒนาชุดความรู้ชื่อ “สืบร่องรอยเหล่าฆาตกรต่อเนื่องที่พรากชีวิตเราไปโดยไม่รู้ตัว” ที่เป็นการเล่าเรื่องด้วยข้อมูล หรือ Data Storytelling โดยการใช้เทคนิคการสื่อสารข้อมูลด้วยภาพ (Data Visualization) สังเคราะห์ข้อมูลที่ยากและซับซ้อนให้เป็นภาพที่เข้าใจง่ายขึ้น เช่น รูปภาพ อินโฟกราฟิก วิดีโอกราฟิก และแบบสอบถาม เพื่อสื่อสารและถ่ายทอดประเด็นงานสร้างเสริมสุขภาพให้ประชาชนเข้าใจด้วยเนื้อหาที่กระชับ เข้าถึง เข้าใจง่าย ผ่านเว็บไซต์ https://ncdshiddenkiller.thaihealth.or.th/ จะทำให้ประชาชนได้รับประสบการณ์ใหม่ในการเข้าใจการป้องกันและส่งเสริมสุขภาพด้วย
ในช่วงนี้ประเทศไทยเข้าสู่ฤดูฝนแล้ว นอกจากโรคประจำถิ่นที่เกิดขึ้นบ่อย ๆ แล้ว ก็ยังไม่สามารถละเลยการดูแลสุขภาพจากโรคที่มากับฝน และยังต้องระมัดระวังโควิด-19 ด้วย เพราะเป็นช่วงเวลาที่เหมาะต่อการแพร่ระบาดเช่นกัน และด้วยความเป็นเชื้อไวรัสที่ไม่หยุดพัฒนาสายพันธุ์ ทำให้ช่วงเดือนที่ผ่านมา พบกลุ่มคนที่ไม่เคยติดเชื้อเลยในช่วงการระบาดใหญ่เริ่มติดเชื้อในช่วงนี้จำนวนมาก การดูแลสุขภาพจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ยังคงต้องทำต่อไป พักไม่ได้
ขอให้ทุกคนมีสุขภาพดีตลอดฤดูฝนครับ