Page 208 - แผนการดำเนินงาน สสส. ประจำปี 2561
P. 208
กลุ่มคนหรือองค์กรที่จะท�าหน้าที่เป็นหน่วยจัดการระดับพื้นที่ส�าหรับโครงการสร้างเสริมสุขภาพขนาดเล็ก
เพื่อให้เป็นตัวแทนของส�านัก ๖ ระดับจังหวัดในการกระจายโอกาสให้แก่ภาคีรายย่อยในการด�าเนินงาน
สร้างเสริมสุขภาพได้อย่างทั่วถึงและเป็นธรรมตามหลักธรรมาภิบาล โดยหน่วยจัดการระดับจังหวัดทั้ง ๔๓ แห่ง
เป็นกลไกระดับพื้นที่ที่มีรูปแบบการรวมตัวที่หลากหลาย ทั้งจากสถาบันการศึกษา หน่วยงานสาธารณสุข
และภาคประชาสังคม มีผู้ท�าหน้าที่สนับสนุนทางวิชาการและเสริมพลังชุมชน รวม ๒๙๙ คน ท�าหน้าที่ติดตาม
ผลลัพธ์การด�าเนินงานโครงการและเสริมพลังชุมชนเพื่อให้ด�าเนินงานได้ตามเป้าหมายที่ก�าหนด โดยที่ส�านัก ๖
206
ได้ออกแบบระบบสนับสนุนเพื่อพัฒนาสมรรถนะของทีมหน่วยจัดการระดับจังหวัด ทั้งการจัดอบรมและ
จัดท�าคู่มือการติดตามประเมินเชิงผลลัพธ์ การพัฒนาระบบรายงานที่มีเรื่องการบริหารจัดการทีมหน่วย
จัดการระดับ และข้อมูลผลลัพธ์การด�าเนินงานที่ชัดเจน เพื่อให้หน่วยจัดการระดับจังหวัดสะสมประสบการณ์
การด�าเนินงานในฐานะหน่วยจัดการจนมีความเข้มแข็งสามารถวิเคราะห์งานและบริหารจัดการในพื้นที่ได้
และยกระดับขึ้นเป็นกลไกหรือองค์กรกลางที่มีการด�าเนินงานในประเด็นที่มีความท้าทายตามประเด็นปัญหา
เฉพาะของพื้นที่ที่เชื่อมต่อกับกลไกการท�างาน/ทุนที่มีอยู่ในจังหวัดนั้นๆ
๒.๓ การพัฒนานวัตกรรมสร้างเสริมสุขภาพ
ปี ๒๕๕๘ – ๒๕๕๙ แผนฯ ให้ความส�าคัญกับการค้นหานวัตกรรมสร้างเสริมสุขภาพระดับพื้นที่
จากโครงการที่ให้การสนับสนุน พร้อมทั้งสังเคราะห์ความรู้จากนวัตกรรมที่ค้นพบ ส่งผลให้ในปี ๒๕๕๘ – ๒๕๖๐
(ข้อมูล ณ ๓๑ มีนาคม ๒๕๖๐) สามารถค้นหานวัตกรรมสร้างเสริมสุขภาพระดับพื้นที่ได้จำานวน ๓๘๘ กรณี
และทีมจัดการความรู้ (KM) ได้ทำาการสังเคราะห์บทเรียนความรู้นวัตกรรมสร้างเสริมสุขภาพระดับพื้นที่
แผนการดำาเนินงานประจำาปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑
รวม ๕๐ กรณี จ�าแนกได้ ๔ ประเด็น ได้แก่ การสร้างเสริมสุขภาพเด็กและเยาวชน การควบคุมสุรายาสูบ
การสร้างแหล่งอาหารเพื่อสุขภาวะ และการจัดการขยะเพื่อสร้างสุขภาวะ ซึ่งอยู่ระหว่างการวางแผนน�าไปสู่
การใช้ประโยชน์และขยายผลให้เหมาะสม เช่น ขยายผลผ่านการสร้างแรงบันดาลใจให้ทดลองท�า การพัฒนา
แนวทางหรือทางเลือกใหม่ๆ ในการสนับสนุนเพื่อยกระดับให้เกิดความต่อเนื่องยั่งยืน เป็นต้น
ในปี ๒๕๖๐ แผนฯ ได้ก�าหนดจุดเน้นการด�าเนินงานเพื่อสนับสนุนการสร้างนวัตกรรมสร้างเสริม
สุขภาพที่มุ่งเป้าหมายเพื่อการขยายผลใน ๒ ประเด็น คือ (๑) การค้นหาและใช้นวัตกรรมสุขภาพอย่างง่าย
เป็นเครื่องมือในการสร้างเสริมสุขภาพกับกลุ่มคนที่ขาดโอกาสและไม่สามารถเข้าถึงแหล่งทรัพยากร
(นวัตกรรมในบทบาทของการเป็น “เครื่องมือ”) และ (๒) การพัฒนากลไกการสร้างสรรค์นวัตกรรมที่เหมาะสม
กับกลุ่มเป้าหมายที่ขยายผลได้และสามารถพัฒนาสู่การเปลี่ยนแปลงเชิงระบบเพื่อให้เกิดผลอย่างยั่งยืน
(นวัตกรรมในบทบาทของการเป็น “เป้าหมาย”)
๓. การวิเคราะห์ช่องว่างการดำาเนินงานและโอกาสในการพัฒนาของแผนฯ
๓.๑ การวิเคราะห์หน่วยจัดการ ปัจจุบันส�านัก ๖ ท�างานร่วมกับหน่วยจัดการที่มีความเชี่ยวชาญ
ใน ๓ ลักษณะ ได้แก่ ๑) หน่วยจัดการที่เชี่ยวชาญในระดับพื้นที่ ท�างานและมีเครือข่ายระดับพื้นที่ ส่วนใหญ่
จะมีทีมงานอยู่ในพื้นที่และบางหน่วยจัดการมีงานประจ�าในพื้นที่โดยตรง ๒) หน่วยจัดการที่เชี่ยวชาญ
เชิงประเด็น ส่วนใหญ่เป็นหน่วยจัดการที่มาจากการท�างานกับแผนงานเชิงรุกของ สสส. และมาร่วมงานกับ
ส�านักเพื่อการกระจายโอกาสในประเด็นที่ช�านาญ รวมถึงหน่วยจัดการที่เชี่ยวชาญในกระบวนการหรือเครื่องมือ
การท�างานเฉพาะด้านด้วย และ ๓) หน่วยจัดการหน้าใหม่ ซึ่งส่วนใหญ่อยู่ในโครงการสร้างเสริมสุขภาพ
ขนาดเล็ก
