อบต.บางระกำ ชุมชนตัวอย่างรับมือน้ำท่วม

มวลน้ำระลอกใหญ่ที่เข้าสู่พื้นที่ อบต. บางระกำ จ.นครปฐม ทำให้พื้นที่มีการเตรียมการรับมือกับอุทกภัยอย่างรอบคอบ แต่ก็ต้องเผชิญกับน้ำท่วมเอ่อล้น จนยากจะยับยั้งได้

มวลน้ำระลอกใหญ่ที่เข้าสู่พื้นที่ อบต. บางระกำ จ.นครปฐม ทำให้พื้นที่มีการเตรียมการรับมือกับอุทกภัยอย่างรอบคอบ แต่ก็ต้องเผชิญกับน้ำท่วมเอ่อล้น จนยากจะยับยั้งได้ เพราะเป็นพื้นที่ราบลุ่ม แม้น้ำท่วมในเขตพื้นที่ราบลุ่มภาคกลางจะเกิดขึ้นทุกปี แต่ปีนี้เป็นปีที่หนักหนาสาหัสมากกว่าปีที่ผ่านๆ มา

อย่างไรก็ตาม จากประสบการณ์ที่เครือข่ายตำบลสุขภาวะภาคกลาง โดยสำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ทำให้การเตรียมการเป็นไปอย่างรัดกุมและผ่อนหนักเป็นเบาลงได้ โดยอาศัยความร่วมแรงร่วมใจกันของชุมชน

สวัสดิ์ กันจรัตน์ ปลัด อบต.หนองสาหร่าย ดอนเจดีย์ จ. สุพรรณบุรีกล่าวว่า อบต.หนองสาหร่าย ซึ่งเป็นลูกข่ายตำบลสุขภาวะของ อบต. บางระกำ โดยทำหน้าที่เหมือนแม่ข่ายที่คอยโอบอุ้มเกื้อหนุน อบต. ที่เป็นลูกข่ายกว่า 20 แห่ง เป็นการเกื้อหนุนทั้งประสบการณ์ วิชาการและแนวทางในการบริหารจัดการองค์กรท้องถิ่นให้ตอบสนองต่อประชาชนและชุมชนในพื้นที่

เมื่อแม่ข่ายถึงคราวประสบภัยพิบัติ ก็ถึงเวลาที่ลูกข่ายจะไปช่วยเหลือกัน

เริ่มต้นก็จัดเตรียมถุงยังชีพก่อน แล้วอพยพคนมาอยู่ในที่เดียวกัน เราระดมคนตั้งแต่วันแรกที่น้ำบุกบางระกำ (วันที่ 19 ตุลาคม) ระดมอาหาร ถุงยังชีพ และน้ำดื่ม สวัสดิ์ กล่าวถึงความช่วยเหลือเบื้องต้น ซึ่งสิ่งที่ตามมาหลังจากนั้นคือ ถุงยังชีพ เรือสำหรับการรับ-ส่งผู้อพยพ และสุขาลอยน้ำ

บางระกำเป็นพี่เลี้ยงเรา ดูแลเรื่องทีมงาน วิชาการ องค์ความรู้ เกื้อกูลกันตลอดมา วันนี้แม่ข่ายประสบภัย ลูกข่ายก็มีหน้าที่ไปช่วยเหลือ สวัสดิ์ กล่าวและบอกว่า อบต.บางระกำ มีประสบการณ์อยู่แล้ว เพราะเส้นทางของแม่น้ำท่าจีนเมื่อพ้นวิกฤตทางสิงห์บุรี อยุธยา สุพรรณบุรี อบต. บางระกำก็ต้องรับช่วงท้ายน้ำทุกๆ ปี และมีการบริการจัดการที่ดีอยู่แล้ว มีการอพยพผู้คนมาไว้ที่ปลอดภัย และบริหารจัดการในส่วนที่ยังเข้าไม่ถึงศูนย์อพยพ ซึ่งสิ่งที่ อบต.หนองสาหร่ายช่วยได้ในเบื้องต้น ก็คือ การแจ้งข่าวไปยังเครือข่าย เช่น อบต. หนองโรง จ. กาญจนบุรี ซึ่งมีการบริหารจัดการในพื้นที่ที่มีทีมกู้ชีพกู้ภัยอยู่มีแนวร่วม

หนองสาหร่ายเองเราก็ยังดีใจอยู่ว่าเราประสบภัยน้อย และเรามีการป้องกันก่อนฤดูฝน เราประสานงานกับกองทัพไทย เอาแม็คโครมาลอกลำน้ำมาคอยน้ำท่าก่อนทุกปี ส่วนปีที่เอ่อล้นสาหัสเมื่อปีที่ผ่านมา ก็สร้างพนังกั้นน้ำริมแม่น้ำไว้ซ้ายขวาหมดแล้ว

วันนี้ อบต. หนองสาหร่าย ก็มีลูกข่ายที่ต้องการความช่วยเหลือ เพราะประสบภัยน้ำท่วมเช่นกัน เช่น อบต.บ้านอิฐ อบต. เมืองแห อ.เมือง จ. อ่างทอง อบต.เนินมะกอก อ.พยุหคีรี จ.นครสวรรค์ ดูแลตัวเองได้ อบต.โคกสลุง จ. ลพบุรี ก็ระแวงว่าพนังกั้นน้ำสี่ร้อยกิโลจะล้มไป เราก็ช่วยยันกันอยู่ มันมีข้อดีที่เราเป็นเครือข่ายกัน เราก็ช่วยเหลือเกื้อกูลกันเวลาแม่ข่ายลูกข่ายประสบภัยพิบัติก็ช่วย หรือ อบต.หัวไผ่ จ.สิงห์บุรี เราก็ช่วยมาสองรอบแล้ว

ปลัด อบต.หนองสาหร่าย บอกว่า สถานการณ์น้ำท่วมในพื้นที่ภาคกลางนั้น เรื้อรังมากว่าสองเดือน ย่างเข้าเดือนที่สามแล้ว สถานการณ์เริ่มดีขึ้นตามลำดับ แม้บางที่น้ำไม่ลด แต่ความเชี่ยวของน้ำก็ลดระดับลง บางแห่งพนังกั้นน้ำแตก แต่ก็ส่งผลให้บางแห่งน้ำลดระดับลง ถือเป็นข้อมูลที่ติดตามได้โดยตรงจากการเชื่อมโยงเป็นเครือข่าย แม้จะต้องแลกมาด้วยการต้องวิ่งรอกช่วยพื้นที่ต่างๆ ที่ประสบปัญหาน้ำท่วมต่างวาระต่างรูปแบบกันไป และมีข้อสังเกตว่า สุพรรณบุรีน้ำไม่ท่วม

สวัสดิ์ กล่าวว่า อบต.หนองสาหร่ายถูกน้ำท่วมไปสองหมู่บ้าน แต่สถานการณ์น้ำท่วมของเราดีกว่าเพื่อนๆ ในกลุ่มภาคีที่โดนน้ำท่วมหมด เครือข่ายภาคีร่วมพัฒนากัน เรามีอะไรช่วย ก็ต้องช่วย

ในแง่ของความช่วยเหลือนั้น อบต.หนองสาหร่ายมีทีมกู้ชีพกู้ภัยของศูนย์ป้องกันภัยฝ่ายพลเรือนอยู่ 10 คน โดยเป็นทีมอาสาสมัครทั้งหมด มีการประชุมเตรียมทีม เตรียมเคลื่อนย้ายหน่วยเฉพาะกิจอยู่แล้ว

ที่น่าห่วงที่สุดคือ อบต.บ้านอิฐ อบต.บ้านแห จ. อ่างทอง หนักกว่าเพื่อน เจอตั้งแต่หัวปีเลยนะ ที่อ่างทองก็น่าห่วง แต่เขาบอกว่าเขาโอเค น้ำท่วมทุกปี แต่ภาวะจิตใจเขาอยู่ตัว หน่วยงานต่างๆ ช่วยกันดูแลประคองกันไป

ในส่วนของรัฐ สวัสดิ์มองว่า รัฐมีความเพียรพยายามที่จะป้องกันอย่างเต็มความสามารถอยู่ แต่ยังมีปัญหาเรื่องการให้ข้อมูล ประสานงาน  อาจจะต่างคนต่างประสบการณ์ ไม่ใช้รูปแบบเดียวกัน ไม่เป็นมาตรฐานที่ป้องกันได้อย่างเต็มที่ ข้อเสนอคือ ควรมีการพูดคุยกัน ประสานงานกันเยอะๆ หาคนที่มีองค์ความรู้ภูมิปัญญามาปฏิบัติอย่างถูกวิธี ก็ยังเป็นกำลังใจให้ คิดว่าทุกหน่วยก็พยายามเต็มที่แล้ว รัฐก็เป็นผู้ปฏิบัติงานได้เต็มที่ แต่อาจจะยังขาดองค์ความรู้

เมื่อถามถึงคำแนะนำสำหรับคนกรุงเทพฯ ที่กำลังประสบปัญหาน้ำท่วม สวัสดิ์ฝากให้กำลังใจ และขอให้มองโลกในแง่ดีมีความหวัง อยากให้กำลังใจคน กทม.ว่ายังโชคดี เพราะยังไงก็ยังอยู่ตึก ไม่ถึงกับเสียหายไร่นาพืชผลการเกษตรที่เป็นแหล่งผลิตอาหารป้อนคนเมืองหลวง ที่โน้นเขาล้มละลายหมดตัวเลยนะ และเขาอยู่กันมาแรมเดือน ท่วมตลอด ตอนนี้คนกรุงวิตก ถ้าไม่ถึงกับหมดตัวเหมือนชาวไร่ชาวนาที่หนี้สินล้นพ้นตัว คนกรุงเทพฯ ก็ถือว่ายังโชคดีกว่าคนรอบปริมณฑล กว่าเขาจะเยียวยา กว่าเขาจะฟื้นฟู มันต้องฟื้นฟูอีกเป็นเวลาสองสามปี

ที่มา : หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ