ตาแฟชั่นกับอันตรายต่อดวงตา

ถาม : คอนแทคเลนส์แฟชั่นเป็นอย่างไร

ตอบ : คอนแทคเลนส์ (Contact Lens) เป็นวัสดุมีลักษณะใส สำหรับใส่ครอบบริเวณกระจกตาดำ เพื่อประโยชน์ในด้านต่างๆ

ที่สำคัญ 3 ด้านคือ

1.เพื่อแก้ไขภาวะสายตาผิดปกติ เช่น สายตาสั้น สายตาตายาว หรือสายตาเอียง เช่นเดียวกับการใช้แว่นตา

2.เพื่อรักษาโรคของกระจกตาบางโรค เช่น กระจกตาทะลุ กระจกตาเป็นแผล หรือกระจกตานูนผิดปกติ (Keratoconus)

3.เพื่อความสวยงาม (Cosmetic contact lens) เช่นคอนแทคเลนส์สี และคอนแทคเลนส์ตาโต

คอนแทคเลนส์แฟชั่น คือการนำเอาคอนแทคเลนส์ชนิดมีสีต่างๆ มาใช้เพื่อความสวยงาม ในอดีตคอนแทคเลนส์สีอาจนำมาใช้ในการช่วยลดความรู้สึกด้อยของผู้ป่วยที่มีปัญหากับกระจกตา เช่น ใส่ปกปิดกระจกตาที่เป็นแผลเป็นสีขาว ให้เป็นสีดำมองเห็นคล้ายกระจกตาและม่านตาคนปกติ หรือใช้ในผู้ป่วยที่ไม่มีม่านตา (Aniridea) ให้สามารถสู้แสงแดดได้มากขึ้น  ในระยะเวลา 5-6 ปีที่ผ่านมา กระแสการใช้คอนแทคเลนส์สีเพื่อความสวยงามแพร่กระจายมาจากประเทศเกาหลีใต้และญี่ปุ่น เป็นที่นิยมอย่างมากในประเทศไทย โดยอาจมีการระบายสีต่างๆ ลงบนผิวกระจกตา เช่น สีฟ้า สีเขียวหรือแม้แต่สีชมพู โดยอาจเป็นรูปร่างคล้ายม่านตาหรือเป็นลวดลายต่างๆ ทำให้ใบหน้าดูแปลกตาขึ้นและเป็นจุดสนใจของผู้พบเห็น จึงเป็นที่นิยมมากในหมู่วัยรุ่น

ถาม : คอนแทคเลนส์สี แตกต่างกับคอนแทคเลนส์ตาโตอย่างไร

ตอบ : คอนแทคเลนส์ตาโตคือคอนแทคเลนส์สีชนิดหนึ่ง ที่มีการนำสีมาวาดบนผิวคอนแทคเลนส์ให้มีลักษณะรูปร่างคล้ายม่านตาแต่จะมีขนาดวงของสีโตกว่าขนาดกระจกตาดำปกติ และใช้สีที่ทำจากวัสดุที่ให้ความแวววาวของสีมากขึ้น ทำให้ผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์ตาโตจะแลดูเหมือนกระจกตาดำมีสีสันสดใสและมีขนาดของดวงตาดำโตขึ้น แต่ไม่ได้ทำให้เปลือกตาเปิดโตได้มากขึ้นแต่อย่างใด

ถาม : คอนแทคเลนส์แฟชั่นทั้งคอนแทคเลนส์สีและคอนแทคเลนส์ตาโต มีอันตรายต่อดวงตาหรือไม่

ตอบ : อันตรายที่อาจเกิดจากคอนแทคเลนส์แฟชั่น อาจแบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ

1.อันตรายที่เกิดจากการใช้คอนแทคเลนส์ ซึ่งเป็นอันตรายเช่นเดียวกับการใช้คอนแทคเลนส์ทั่วไป คือ อาจทำให้กระจกตาอักเสบเป็นหนอง จากการใช้คอนแทคเลนส์ผิดวิธี ไม่รักษาความสะอาด หรือใส่คอนแทคเลนส์นอน จะทำให้มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อที่บริเวณกระจกตา อาจทำให้เกิดปัญหาถึงขั้นตาบอดได้ นอกจากนั้นการใส่คอนแทคเลนส์มาเป็นระยะเวลานานๆ อาจทำให้เกิดอาการภูมิแพ้ที่เปลือกตา (Giant papilla conjunctivitis) ทำให้มีอาการเคืองตา ตาแดง ไม่สบายตา และใส่คอนแทคเลนส์ได้ไม่ทน จนกระทั่งไม่สามารถใส่ได้ในที่สุด

2.อันตรายที่เกิดจากการใส่คอนแทคเลนส์แฟชั่น เนื่องจากคอนแทคเลนส์แฟชั่นมีขายกันแพร่หลายทั่วไป มีหลากหลายราคา และไม่มีการควบคุมทั้งคุณภาพ วัสดุ และราคา ดังนั้นบางกรณีอาจเกิดอาการดวงตาแพ้ต่อวัสดุที่ทำคอนแทคเลนส์ หรือสีที่นำมาระบายบนผิวคอนแทคเลนส์ได้

ดังนั้นผู้ที่สนใจจะใช้คอนแทคเลนส์แฟชั่น จึงควรเลือกซื้อชนิดและแหล่งซื้อคอนแทคเลนส์ที่น่าเชื่อถือ และใช้เฉพาะกรณีจำเป็น ศึกษาและดูแลรักษาความสะอาดอย่างถูกต้อง รวมทั้งใส่ในระยะเวลาที่น้อยที่สุด เมื่อหมดความจำเป็นให้ถอดออกทันที และห้ามใส่คอนแทคเลนส์นอนเด็ดขาด

ถาม : ขนตาปลอมคืออะไร และใช้เพื่อประโยชน์อย่างไร

ตอบ : ขนตาของมนุษย์ปกติจะมีทั้งที่เปลือกตาบนและล่าง ข้างละ 40-50 เส้น โดยขนตาบนจะยาว หนาและมีลักษณะงอนกว่าขนตาล่าง ขนตามีหน้าที่สำคัญตามธรรมชาติคือการป้องกันสิ่งแปลกปลอมเข้าตา เช่น เหงื่อจากบริเวณหน้าผาก หรือฝุ่นผงต่างๆ นอกจากนั้น เนื่องจากเป็นสิ่งที่ปรากฏอยู่บนบริเวณใบหน้าของมนุษย์ และมีการกระพริบเคลื่อนไหวตลอดเวลา จึงทำให้เป็นจุดสนใจจุดหนึ่งของใบหน้า ดังนั้นผู้ที่มีขนตาน้อย บางหรือไม่งอนงามจึงนำวัสดุที่ทำเป็นขนตาปลอมมาติดเพื่อเพิ่มบุคลิกที่น่าสนใจให้กับใบหน้า

ถาม : ขนตาปลอมมีกี่ชนิด และมีความแตกต่างกันอย่างไร

ตอบ : ปัจจุบันขนตาปลอมมีความหลากหลายทั้งชนิด วัสดุที่ทำ ราคา และแหล่งที่ขาย โดยอาจจำแนกตามความคงทนได้เป็น 2 ชนิดคือ

1.ขนตาปลอมชนิดชั่วคราว โดยทั่วไปมีลักษณะเป็นแผงขนตาปลอมที่ลักษณะลวดลาย ขนาดและสีสันต่างๆ ผู้ใช้จะใช้กาวทาบริเวณแผงขนตาให้ติดกับบริเวณขอบเปลือกตาบนหรือขอบเปลือกตาล่าง เมื่อต้องการเลิกใช้ เช่นตอนเย็นก็สามารถล้างถอดออกเพื่อเก็บไว้ติดใหม่ในวันต่อๆไปได้

2.ขนตาปลอมชนิดถาวร คือการนำขนตาปลอมเป็นเส้นๆ มาใช้กาวปักเข้าไปบริเวณรูขนตาทีละเส้น จะทำให้ขนตาปลอมติดกับบริเวณขอบเปลือกตาได้นานหลายสัปดาห์หรืออาจเป็นเดือนได้

ถาม : ขนตาปลอมมีอันตรายต่อดวงตาหรือไม่

ตอบ : อันตรายของขนตาปลอมเกิดได้จากหลายขั้นตอนดังนี้คือ

1.การแพ้วัสดุที่นำมาทำเป็นขนตาปลอม หรือกาวที่นำมาติดขนตาปลอม อาจทำให้บริเวณขอบขนตา แดง บวมหรือติดเชื้อได้

2.การสะสมของเชื้อโรคบริเวณแผงขนตา อาจทำให้มีปัญหาเปลือกตาอักเสบตามมาได้

3.การหลุดของขนตาปลอมเข้าในดวงตา หากมีการขยี้ตาซ้ำอาจทำให้กระจกตาเป็นแผลและติดเชื้อที่กระจกตาดำ (Corneal ulcer) ได้

ดังนั้น การใช้ขนตาปลอม ควรเลือกใช้เมื่อกรณีจำเป็น เลือกซื้อชนิดและแหล่งขายที่น่าไว้วางใจ และดูแลรักษาความสะอาดเป็นอย่างดี เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจเกิดกับดวงตาได้

ถาม : หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับปัญหาสุขภาพตา จะสามารถปรึกษาได้ที่ใด

ตอบ : หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับสุขภาพตาและไม่สามารถไปพบจักษุแพทย์ได้ สามารถสอบถามได้ทาง Website ของราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทยที่ www.rcopt.org  

 

ที่มา : ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย โดย ผศ.นพ.ศักดิ์ชัย  วงศกิตติรักษ์

ประธานราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย

หัวหน้าภาควิชาจักษุวิทยา  มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์