“โรงเรียนปลอดเหล้า เพราะเราใส่ใจ”
จากงานวิจัยของสถาบันรามจิตติพบว่าเยาวชนที่ถูกส่งเข้าสถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน จากคดีปล้น ฆ่า ข่มขืนปีละกว่า 30,000 คน กว่าครึ่งหนึ่งมีสาเหตุมาจากสุรา และข้อมูลจากกรมพินิจฯ ยังพบว่าเด็กและเยาวชนกว่า ร้อยละ 37.8 กระทำความผิดขณะดื่มอีกด้วย
ปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบันส่วนใหญ่มีสาเหตุมาจากการดื่มสุราส่งผลให้น้องๆ โรงเรียนมัธยมวัดศรีจันทร์ประดิษฐ์ ตำบลบางโพ อำเภอเมืองจังหวัดสมุทรปราการ ร่วมกับ สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) จัดกิจกรรมรณรงค์ให้นักเรียนในโรงเรียน และชาวบ้านในชุมชนได้ลด ละ เลิกการดื่มสุรา ภายใต้โครงการ “โรงเรียนปลอดเหล้าเพราะเราใส่ใจ” ซึ่งเป็นโครงการต่อเนื่อง 3 ปี โดยเริ่มตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2553 ที่ผ่านมา
นายสรายุทธ สุขสบาย นักเรียนชั้น ม.6 หัวหน้าโครงการฯเล่าว่า “จากปัญหานักเรียนในโรงเรียนกลุ่มหนึ่งมีการดื่มสุรา รวมทั้งชุมชนที่รายล้อม รอบๆ โรงเรียนมีการดื่มสุรากันเป็นประจำ ปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนส่วนใหญ่จึงมักมีสาเหตุมาจากการดื่มสุรานั่นเอง ดังนั้นตนจึงได้ปรึกษากับอาจารย์ที่ปรึกษา และได้เขียนขอทุนจากโครงการคุณธรรม ของมูลนิธิพร รัตนสุวรรณ เพื่อจัดตั้งโครงการ “โรงเรียนปลอดเหล้า เพราะเราใส่ใจ” ขึ้นมาการดำเนินงานของโครงการฯ ดังกล่าว จะใช้สื่อในรูปแบบต่างๆ เข้ามา เพื่อให้นักเรียน และชุมชนได้ตระหนักถึงพิษภัย และอันตรายของสุรา โดยมีกิจกรรมทุกๆ วันอังคารจะมีการเปิดค่ายในวัดศรีจันทร์ประดิษฐ์ เปิดโอกาสให้นักเรียน และชาวบ้านในชุมชนเข้ามาร่วมกิจกรรมที่พระอาจารย์ เพื่อนๆ และน้องๆ ในกลุ่มของตนนำเสนอ และทุกวันศุกร์จะมีการนำเสนอสื่อในรูปแบบต่างๆ ภายในโรงเรียน และนอกจากนี้ยังได้ลงพื้นที่เชิญชวนผู้ปกครองเข้าร่วมกิจกรรมภายหลังจากการเลิกทำงานประจำวัน ซึ่งได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดีจากผู้ปกครองส่วนหนึ่ง
สรายุทธ บอกว่า จากการดำเนินงานที่ผ่านมา พบว่า นักเรียนชั้น ม.2 – ม.3 มีปัญหาการดื่มสุราเป็นประจำ ด้วยวัยที่เป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อระหว่างเด็กกับผู้ใหญ่ จึงทำให้เด็กกลุ่มนี้เป็นกลุ่มเสี่ยงมากที่สุดโดยมีนักเรียนกลุ่มเสี่ยง 111 คน แบ่งเป็น นักเรียนหญิง 30 คนนอกนั้นเป็นนักเรียนชาย และเมื่อนักเรียนกลุ่มเสี่ยงเข้าร่วมโครงการในระยะหนึ่ง พบว่า สามารถลดจำนวนกลุ่มเสี่ยงได้เหลือเพียง 10 คนเท่านั้น ซึ่งตนไม่ได้คาดหวังว่า ทุกคนในโรงเรียนหรือชุมชนจะเลิกการดื่มสุราได้อย่างเด็ดขาด แต่ขอเพียงแค่ ลด ละการดื่มสุราก็ถือว่าพอใจแล้ว
ในอนาคตตนจะเพิ่มกิจกรรมกลุ่มเสี่ยงจากบุหรี่เข้าไปในโครงการฯ โดยจะเป็นการเข้าไปคุยกับผู้ปกครองก่อน เพื่อขอความร่วมมือจากผู้ปกครองในการสอดส่องว่าลูกหลานของตนนั้นสูบบุหรี่หรือไม่
ด้าน อาจารย์นริณี มีริยะเกิด หัวหน้างานส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะของผู้เรียน และที่ปรึกษาโครงการฯ โรงเรียนมัธยมวัดศรีจันทร์ประดิษฐ์ กล่าวว่า ชาวบ้านในชุมชนรอบโรงเรียนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพประมงขนาดเล็กและก่อสร้าง มาจากหลายจังหวัด นักเรียนในโรงเรียนมีเพียงร้อยละ 20เท่านั้นที่เป็นคนพื้นที่ส่วนที่เหลือเป็นนักเรียนที่ติดตามผู้ปกครองมาขายแรงงานในพื้นที่ซึ่งส่วนใหญ่มาจากภาคอีสาน
ปัญหาที่พบในพื้นที่รอบโรงเรียน คือ การระบาดของยาเสพติด (ยาบ้า) และการดื่มสุราเป็นประจำของชาวบ้าน ซึ่งตนในฐานะครูที่ปรึกษาได้มีหน้าที่ให้คำปรึกษา สนับสนุนด้านเงินทุนหาแหล่งทุนให้กับนักเรียน และให้ความช่วยเหลือในด้านต่างๆ เช่นการประสานงานกับผู้ใหญ่บ้านนายเกรียงไกร ชูไสว ในการลงพื้นที่รณรงค์ให้ชาวบ้านตระหนักถึงอันตรายจากการดื่มสุราและยาเสพติดและเพื่อความปลอดภัยของนักเรียน จึงจำเป็นต้องหาแนวร่วมเป็นผู้มีบารมีในพื้นที่ร่วมทำกิจกรรม และยังได้มีการจัดตั้งชมรมต่างๆขึ้นมา เช่น ชมรมดอกไม้ประดิษฐ์ เพื่อสร้างรายได้ให้กับนักเรียน
“สำหรับการลดกลุ่มเสี่ยงในโรงเรียนถือว่า ประสบความสำเร็จ สามารถลดจำนวนนักเรียนกลุ่มเสี่ยงได้ถึงร้อยละ 82ส่วนชาวบ้านในชุมชนถือว่า ลด ละ เลิกได้เป็นบางส่วน”
อาจารย์นริณี เล่าว่า จากการดำเนินงานที่ผ่านมา พบว่าอุปสรรคที่สำคัญของโครงการคือ ทางโรงเรียนไม่มีงบประมาณสนับสนุนกิจกรรมดังกล่าว และมีการขยายเครือข่ายได้ช้า ปัจจุบันมีนักเรียนในโครงการฯ เพียง 30คน เป็นนักเรียนตั้งแต่ชั้น ม.2 – ม.6ซึ่งอาจพูดได้ว่า โครงการฯ นี้เกิดขึ้นจากความคิดของนักเรียนทั้งสิ้นส่วนครูมีหน้าที่เป็นเพียงที่ปรึกษาและหาแหล่งทุนให้กับนักเรียนเท่านั้น
สำหรับโครงการ “โรงเรียนปลอดเหล้า เพราะเราใส่ใจ” ของโรงเรียนมัธยมวัดศรีจันทร์ประดิษฐ์ อาจเป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรมเล็กๆ ในสังคม ที่มีน้องๆ นักเรียนเข้ามามีบทบาทในการสร้างสรรค์สังคมรอบๆ ตัวเขาให้เป็นสังคมปลอดการดื่มสุราได้อย่างน่าภาคภูมิใจ
ที่มา : หนังสือพิมพ์มติชนโดย สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.)