สร้างสังคม ‘สูงวัยสุขภาพดี’ ด้วยอาหาร-กิจกรรมทางกาย
ที่มา : หนังสือพิมพ์สยามรัฐ
ภาพโดย สสส.
จากการประเมินขององค์การสหประชาชาติ (UN) ว่า ประเทศไทยมีผู้สูงอายุมากที่สุดในอาเซียน การขับเคลื่อนสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างมีคุณภาพจำเป็นที่จะต้องรักษาสุขภาพตั้งแต่วันนี้ แล้วผู้สูงอายุที่ยังมีกิจกรรมทางกายที่ไม่เพียงพอ บริโภคอาหารที่ไม่ดีไม่เหมาะสมต่อสุขภาพตามช่วงวัยจำเป็นจะต้องได้รับการเอาใจใส่ให้ความรู้ให้คำแนะนำปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้ดีขึ้น
เมื่อเร็ว ๆ นี้ กระทรวงพาณิชย์ ร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดกิจกรรม 'Great Food Good Run ร่วมสร้างสุขภาวะชุมชน' เพื่อส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมทางกายและการรับประทานอาหารที่เหมาะสม เพื่อให้ประเทศไทยเติบโตเป็นสังคมผู้สูงอายุอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมี นางสาวชุติมา บุณยประภัศร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ เป็นประธานเปิดงานในครั้งนี้
"เพื่อให้ผู้สูงอายุเข้าใจเกี่ยวกับการใช้ชีวิตมากขึ้น การสนับสนุนให้ผู้สูงอายุมีกิจกรรมทางกายที่เหมาะสม และรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ" ดร.นพ.ไพโรจน์ เสาน่วม ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมวิถีชีวิตสุขภาวะ สสส. เกริ่นย้ำ แล้วขยายความว่า กิจกรรมเดิน-วิ่ง 'Great Food Good Run 2018' เมื่อปีที่ผ่านมา จัดขึ้นเพื่อกระตุ้นให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ให้คนไทยออกมาเดิน-วิ่งเพื่อสุขภาพ รวมถึงการเลือกรับประทานอาหารที่ดีและปลอดภัย โดยในกิจกรรม 'Great Food Good Run ร่วมสร้างสุขภาวะชุมชน' นี้ เป็นการสานต่อกิจกรรมดังกล่าว โดยเน้นการส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมทางกายที่เหมาะสมและอาหารที่ปลอดภัยในกลุ่มผู้สูงอายุ ผ่านหลัก 3 อ. ได้แก่ อาหาร อารมณ์ และออกกำลังกาย
"ถ้าร่างกายไม่เคลื่อนไหวก็จะไม่แข็งแรง มีโรคภัยไข้เจ็บ แต่หากเรากระฉับกระเฉง ร่างกายจะแข็งแรงขึ้น ในทางกลับกันเราต้องมีสภาพจิตใจที่แข็งแกร่ง นิ่งสงบไม่คิดวุ่นวาย" รศ.นพ.ปัญญา ไข่มุก กรรมการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ กล่าวเสริมพร้อมบอกเล่าถึงการสนับสนุนให้เกิดการขยับร่างกายด้วยการแกว่งแขนว่า ได้นำตำราแกว่งแขนของประเทศจีนมาประยุกต์เพื่อให้ความรู้และประโยชน์ที่ถูกต้อง ซึ่งการแกว่งแขนจะต้องแกว่งเบา ๆ ห้ามกระชาก และต้องถ่ายน้ำหนักไปยังปลายเท้าและส้นเท้าตามลักษณะของการแกว่งและการทรงตัวเพื่อให้เกิดการเผาผลาญแคลอรี่
รศ.นพ.ปัญญา อธิบายถึงความเข้าใจที่ผิดของหลาย ๆ คน ซึ่งมักจะพบปัญหาอาหารเจ็บปวดหรือเส้นเอ็นอักเสบเมื่อแกว่งแขนเพิ่มเติมว่า หากทำแล้วเกิดอาการดังกล่าวหมายถึงการกระทำที่ผิดวิธี เพราะการแกว่งแขนที่ถูกต้องจะไม่ทำให้กล้ามเนื้ออักเสบ โดยสามารถรับชมคลิปวิดีโอสอนการแกว่งแขนที่ถูกต้องได้ที่เว็บไซต์ สสส. ทั้งนี้กิจกรรมทางกายที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุนอกเหนือจากการแกว่งแขนคือ การเดินเร็ว และการปั่นจักรยาน โดยสามารถเลือกทำได้ตามความชอบ
ด้าน อาจารย์สง่า ดามาพงษ์ ผู้ทรงคุณวุฒิ สสส. ได้แนะนำเพิ่มเติม ให้ผู้สูงอายุรับประทานอาหารที่เป็นธรรมชาติปรุงแต่งน้อย หรืออาหารคลีน เน้นการเลือกข้าวกล้องแทนข้าวขาวเพราะมีสารอาหารมากกว่า เลือกรับประทานเนื้อปลาสัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง เพราะมีโปรตีนที่มีคุณภาพ เลือกรับประทานไข่สัปดาห์ละ 7 ฟอง โดยเน้นไข่ต้ม ไข่ตุ๋น เลี่ยงไข่ดาว และไข่เจียว สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัวให้ลดเหลือ 3-4 ฟองต่อสัปดาห์ เลือกโปรตีนจากถั่วเมล็ดแห้งทุกชนิด ดื่มนมรสจืดหรือนมพร่องมันเนยวันละ 1 กล่อง หรือ 1 แก้ว เพื่อเสริมสร้างแคลเซียม และรับประทานผักและผลไม้เป็นประจำ เน้นอาหารที่ต้ม ย่าง ยำ น้ำพริก ทั้งนี้ควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
อ.สง่า ทิ้งท้ายว่า สุขภาพดีไม่มีขาย อยากได้ต้องทำด้วยตัวเอง และได้แนะนำสูตร 6:6: 1 คือ น้ำตาลไม่เกิน 6 ช้อนชาน้ำมันไม่เกิน 6 ช้อนชา และเกลือไม่เกิน 1 ช้อนชา ต่อวัน ซึ่งเป็นปริมาณที่เหมาะสม นอกจากนี้การนอนหลับให้เพียงพอก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญที่ควรทำให้ได้อย่างน้อยวันละ 5-6 ชั่วโมงอีกด้วย
ผู้สูงวัยหรือแม้แต่คนทั่วไปต้องเริ่มต้นดูแลสุขภาพของตนเองตามที่นักวิชาการแนะแนวทางไว้แต่บัดนี้ ให้สุขภาพกายสุขภาพใจแข็งแรง จะทำให้ก้าวสู่การเป็นผู้สูงอายุที่มีคุณภาพได้ในอนาคต
