ลอยกระทงปลอดเหล้า

สร้างค่านิยมใหม่สร้างสุขในงาน

 

         ภาพของกระทงใบงามที่ล่องลอยอยู่ในธารา ยามค่ำคืนที่ต้องแสงเทียนอันส่องสว่างกับผู้คนที่นำกระทงมากล่าวขอขมาแม่น้ำ ถือเป็นอีกหนึ่งประเพณีของไทยที่เป็นภาพงดงามที่เห็นได้ในทุกปี

 

 

         แต่เมื่อสังคมเปลี่ยนแปลงไป ประชากรเพิ่มจำนวน เทคโนโลยีและการสื่อสารยุคใหม่เข้ามาแทนที่ ความเร่งรีบของการใช้ชีวิตในสังคมไทย และเครื่องดื่มเปลี่ยนนิสัย อย่างเหล้าเบียร์ที่มักจะพบเห็นตามงานประเพณีต่างๆ ส่งผลให้ประเพณีอันงดงามของไทยถูกลดความงามลงเรื่อยๆ

 

         ในปีนี้ก็เป็นอีกปีที่องค์กรงดเหล้าได้ร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดงานประเพณีลอยกระทงปลอดเหล้า ลดการมีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในพื้นที่จัดงาน เพื่อหวังจะลดเหตุที่เกิดจากน้ำเมา ไม่ว่าจะเป็นอุบัติเหตุ เหตุทะเลาะวิวาท เป็นต้น

 

         นายสงกรานต์ ภาคโชคดี ผู้อำนวยการสำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) กล่าวว่า การดำเนินงานรณรงค์เรื่องงานประเพณีลอยกระทงปลอดเหล้าเป็นเรื่องที่ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องเป็นเวลา 4-5 ปีแล้ว และในปีนี้ก็เช่นกัน ที่จะรณรงค์ส่งเสริมให้เกิดเป็นค่านิยมใหม่ในการจัดงาน สำหรับในปีนี้ มีพื้นที่ที่เข้าร่วมโครงการลอยกระทงปลอดเหล้า จำนวน 13 พื้นที่  เช่น จังหวัดเชียงใหม่ สุโขทัย พิษณุโลก กรุงเทพฯ เป็นต้น ซึ่งเหตุผลที่ต้องดำเนินการเรื่องนี้ เป็นเพราะเห็นความสำคัญของปัญหาต่างๆ ที่มาจากต้นเหตุของการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งเมื่อเริ่มทำโครงการนี้ ส่งผลให้ตัวเลขของอุบัติเหตุทั้งบาดเจ็บและเสียชีวิตจากการดื่มแล้วขับ เหตุทะเลาะวิวาท รวมทั้งปัญหาอาชญากรรมต่างๆ ลดลง อีกทั้งยังช่วยประหยัดเงินในการจัดงาน และร่วมสร้างค่านิยมที่ดีงามของไทย ตลอดจนที่ผ่านมามีข้อมูลพบว่าสาเหตุผู้ที่จมน้ำเสียชีวิต ส่วนหนึ่งเกิดจากการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หากงดเหล้าเบียร์ตรงนี้ได้ ก็เชื่อว่าเหตุจากคนเมาจมน้ำก็น่าจะลดลงตาม

 

          “เป็นปกติที่ทุกปีที่แผนงานจะสนับสนุนการจัดงานลอยกระทงปลอดเหล้า ซึ่งอยากให้เกิดขึ้นจนกลายเป็นค่านิยมใหม่ แต่ด้วยข้อจำกัดทางด้านทุนที่อาจจะไม่มาก ซึ่งหากใช้ทุนเพียงอย่างเดียว คงจะสู้ไม่ได้ แต่ยังมี พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เป็นตัวช่วยสนับสนุนได้อีกทางหนึ่ง แต่สถานการณ์ก็ยังไม่นิ่ง เพราะธุรกิจเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก็ยังคงแย่งพื้นที่การรณรงค์ ขณะเดียวกันบางพื้นที่เองก็ยังพบปัญหาที่ค่อนข้างมาก บางแห่งมีผลประโยชน์กับธุรกิจเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ อย่างไรก็ตามสิ่งที่เห็นได้ชัดเจนจากการดำเนินโครงการ คือการลดตัวเลขของคนเจ็บคนตาย” นายสงกรานต์กล่าว

 

         สำหรับสถานการณ์ของบริษัทเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ให้การสนับสนุนพื้นที่การจัดงานยังคงลดลงตามไปด้วยหรือไม่นั้น นายสงกรานต์บอกว่า “เป็นเรื่องปกติที่ในเมื่อเราพยายามลดเรื่องแอลกอฮอล์ในพื้นที่ใหญ่ๆ แต่บริษัทน้ำเมาเหล่านี้ ก็ยังพยายามตามไปแย่งพื้นที่ดี โดยเข้าไปในรูปแบบอื่น คือเปลี่ยนจากการสนับสนุนเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มาเป็นน้ำดื่มบริสุทธิ์แทน แต่เราก็ไม่ลดความพยายามทำต่อ ก็อยากฝากไว้ว่าลอยกระทงเป็นประเพณีที่ดีงามของไทย จึงอยากให้สำนึกบุญคุณของน้ำ โดยอย่าให้มีเรื่องอบายมุข โดยเฉพาะพวกธุรกิจน้ำเมาเข้ามาเกี่ยวข้อง เพราะเมื่อกินเหล้า ปัญหาเรื่องอื่นๆ ก็ตามมาอีกมาก อย่างตัวอย่างหนึ่งที่มีความสัมพันธ์กันคือส่งผลกระทบต่อธุรกิจท่องเที่ยว เพราะหากเมาแล้วขับ ไปชนนักท่องเที่ยวบาดเจ็บหรือเสียชีวิต หรือการข่มขืนนักท่องเที่ยว สิ่งเหล่านี้คือปัญหาที่เกิดขึ้นตามมา”

 

         แล้วปัญหาของเหล้าคงไม่ใช่เพียงเรื่องของอุบัติเหตุ หรือเหตุทะเลาะวิวาทเพียงเท่านั้น แต่ยังคงมีเรื่องของเพศสัมพันธ์ที่เข้ามาเกี่ยวข้อง   โดย น.ส.ณัฐยา บุญภักดี ผู้จัดการแผนงานสร้างเสริมสุขภาวะทางเพศ มูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง (สคส.) ภายใต้การสนับสนุนของ สสส.    กล่าวว่า จากข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุขพบว่าสถิติของหญิงอายุน้อยกว่า 15 ปี ที่มาคลอดบุตร มีมากถึง 1.5 แสนคนต่อปี ซึ่งถือเป็นตัวเลขที่สูงมาก และเป็นตัวเลขที่เพิ่มจำนวนขึ้นทุกปี จึงเป็นเรื่องที่น่าจับตามองว่าเกิดจากปัญหาด้านใด เพราะการที่หญิงอายุน้อยกว่า 15 ปีคลอดบุตรจะส่งผลต่อความสมบูรณ์ของทารก ซึ่งก็พยายามหาทางแก้ปัญหานี้อย่างต่อเนื่อง ส่วนในช่วงเทศกาลที่หลายฝ่ายเป็นห่วงเรื่องของการมีเพศสัมพันธ์ของวัยรุ่นนั้น โดยส่วนตัวแล้วมองว่าไม่ควรห่วงเฉพาะช่วงเทศกาลเท่านั้น เพราะชีวิตวัยรุ่นในปัจจุบันนั้นเปลี่ยนแปลงไป เนื่องจากมีการเข้าสังคมที่ง่าย และเป็นสังคมเปิดมากขึ้น ดังนั้น โอกาสของการมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควรจึงเกิดขึ้นง่าย ตรงนี้จึงเป็นเหมือนช่องโหว่ในการให้ความรู้เรื่องเพศกับวัยรุ่น ที่ไทยต่างจากต่างประเทศที่มีการให้ความรู้ก่อนเข้าสู่วัยรุ่น

 

         “บางประเทศอย่างเนเธอแลนด์ สวิตเซอร์แลนด์ อังกฤษ มีการให้ความรู้เรื่องเพศในวัยก่อนเข้าสู่วัยรุ่น ซึ่งทำให้ประเทศเหล่านี้สามารถลดจำนวนแม่วัยรุ่นลงได้ และมีสัมพันธภาพทางเพศที่เหมาะสม คือการวางตัวในสถานการณ์ต่างๆ การปฏิเสธการมีเพศสัมพันธ์ เป็นต้น” นางสาวณัฐยา กล่าว

 

         นางสาวนาตยา กล่าวอีกว่า ดังนั้น จึงอยากเสนอให้ภาครัฐ ทำทั้ง 2 ด้านควบคู่กันไป คือการป้องกันและการหามาตรการช่วยผ่อนหนักให้เป็นเบา ยกตัวอย่าง เช่น ปรับศูนย์พึ่งได้ที่มีอยู่ในโรงพยาบาลต่างๆ ที่มีทั้งนักจิตวิทยา นักสังคมสงเคราะห์ และพยาบาลจิตเวช มาเป็นการให้ความรู้แก่หญิงตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมให้มากขึ้น ซึ่งตนเชื่อว่าการที่มีที่ปรึกษาที่ดีปัญหาเหล่านี้ก็น่าจะลดลงตาม

 

 

         “ลอยกระทง” ก็ยังเป็นประเพณีวัฒนธรรมที่สำคัญของไทย ที่จะยังคงอยู่คู่กันไปอีกนานแสนนาน แล้วเราจะเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมที่ดีงามแบบนี้ ให้ต้องเปลี่ยนไปเพราะตัวตั้งต้นก่อปัญหาอย่าง “เหล้า” ไปเพื่ออะไร ฝากคนไทยทั้งประเทศช่วยกันรักษาเอาไว้ด้วยค่ะ

 

 

กางแผนที่เที่ยวงานลอยกระทงปลอดเหล้า

สุโขทัย   19-21 พฤศจิกายน งานประเพณีลอยกระทง เผาเทียน เล่นไฟ ณ อุทยานประวัติศาสตร์ จังหวัดสุโขทัย ร่วมพิธีบวงสรวงบุรพกษัตริย์สุโขทัย อลังการกับการแสดงแสงสีเสียง ชุด “ราชธานีสุโขทัย” กับการประกวดกระทงและนางนพมาศชมกระทงพระราชทาน ในบรรยากาศย้อนยุคสมัยสุโขทัย   เชียงใหม่   20-22 พฤศจิกายน งานประเพณีเดือนยี่เป็งเชียงใหม่ โดยจะเนรมิตข่วงประตูท่าแพ ข่วงประตูช้างเผือก และอนุสาวรีย์สามกษัตริย์ให้เป็นพื้นที่แห่งตำนานล้านนา พร้อมกำหนดพื้นที่บริเวณโดยรอบภายใต้แนวคิด “แอ่วยี่เป็งเชียงใหม่ม่วนใจ๋ ปลอดภัย ไร้แอลกอฮอล์”   นครนายก   20-21 พฤศจิกายน งานประเพณี “ไหลกระทงคืนเพ็ญเดือนสิบสอง” เชิญพบกับการแสดงศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น ชมการประกวดกระทงสายการสาธิต ณ สวนเฉลิมพระเกียรติ ร.9   กทม.   21 พฤศจิกายน สวนสันติชัยปราการ ถนนพระอาทิตย์ สัมผัสกับบรรยากาศของการลอยกระทงย้อนยุคในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์   21 พฤศจิกายน ชุมชนป้อมมหากาฬ เขตพระนคร ร่วมประเพณีลอยกระทงป้อมมหากาฬปลอดอบายมุข สนุกสนาน ร่วมสืบสานวิถีวัฒนธรรม   20-21 พฤศจิกายน บริเวณถนนวังเดิม และวัดอรุณฯ จัดประเพณีลอยประทีปวัดอรุณฯ รำลึกคุณเจ้าพระยา ไม่พี่งพาแอลกอฮอล์

 

         

 

 

 

 

 

ที่มา : สุนันทา สุขสุมิตร Team content www.thaihealth.or.th

 

 

 

 

Update : 18-11-53

อัพเดทเนื้อหาโดย : สุนันทา สุขสุมิตร