จี้รัฐสร้างระบบดูแลระยะยาวผู้สูงอายุ
เน้นให้ครอบครัวสร้างจิตสำนึกใหม่
จี้รัฐสร้างระบบการดูแลระยะยาวผู้สูงอายุ เน้นส่งเสริมครอบครัวสร้างจิตสำนึกใหม่ “สังคมไม่ทอดทิ้งกัน” เน้นภาคประชาสังคมช่วยเหลือเกื้อกูล ควบคู่กับการพัฒนาอปท.จัดการดูแลผู้สูง อายุในชุมชน“หมอบรรลุ”ระบุสื่อเสนอข่าวคนชราถูกทอดทิ้ง เน้นแค่ขอรับบริจาคเงินไมพอแนะต้องเสนอต่อเนื่อง นำไปสู่การแก้ไขระยะยาว
เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม ที่รร.รามาการ์เด้นท์ ในการประชุมเวทีเสวนา“สังคมไทยกับระบบการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุที่ อยู่ในสภาวะพึ่งพิง”จัดโดยมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.) และสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข(สวรส.) โดย นพ.สิริชัย นามทรรศนีย์ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ กล่าวว่า กลุ่มผู้สูงอายุ แบ่งเป็น3 กลุ่มคือ กลุ่มที่พิการ มีโรคประจำตัวเรื้งรังและถูกลูกหลานทอดทิ้ง ทั้งจากความตั้งใจและความจำเป็นซึ่งกลุ่มนี้พบมากขึ้นเรื่อยๆ การดูแลผู้สูง อายุที่อยู่ในภาวะพึ่งพิง มีความยากคือต้องดูแลตลอดชีวิต และจะต้องใช้ความรู้ที่หลากหลาย ทั้งจาก แพทย์ พยาบาล ผู้ดูแลประจำนักสังคมสงเคราะห์ อาสาสมัคร นักกายภาพบำบัด ฯลฯ ประสานความรู้ร่วมกันขณะที่บ้านยังเป็นสถานที่หลักสำหรับดูแลผู้สูงอายุ มากกว่าโรงพยาบาลเพราะเป็นสถานที่ ที่มีความเครียดน้อยกว่า อีกทั้งการพาผู้สูงอายุไปโรงพยาบาลแต่ครั้งไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องจำเป็นจริงๆ
นพ.สิริชัย กล่าวว่าการดูแลผู้สูงอายุไม่สามารถจำกัดแค่เฉพาะการรักษาโรคได้ เพียงอย่างเดียว เพราะสิ่งที่ผู้สูงอายุต้องการไม่ใช่แค่เรื่องการดูแลสุขภาพ แต่อยากให้มีคนมาเยี่ยม อยากได้พูดคุยหรือความเข้าใจจากคนรอบข้าง ดังนั้นผู้ดูแล หรือทีมแพทย์จะต้องเรียนรู้เรื่องชีวิตของผู้สูงอายุด้วย เช่น ความทรงจำที่ดีของผู้สูงอายุหากรู้ สามารถพูดคุยด้วยได้ ก็จะทำให้ผู้สูงอายุมีความสุขเพิ่มขึ้น การดูแลจะง่ายขึ้น
“การเข้าใจชีวิตของผู้สูงอายุโดยเฉพาะชีวิตและความคาดหวัง ผู้สูงอายุบางคนมีภารกิจในชีวิตเยอะจึงยังมีความคาดหวัง แต่บางคนไม่มีความคาดหวังอะไร บางคนอยากไปนอนโรงพยาบาลแต่บางคนอยากอยู่ที่บ้าน ผู้ดูแลก็ต้องเข้าใจด้วย หากเข้าใจตรงนี้จะทำให้การดูแลรักษาผู้สูงอายุดี ขึ้นอย่างไรก็ตามผู้ดูแลก็เป็นผู้ที่ต้องให้ความสำคัญ เพราะเป็นผู้ที่ได้รับความเครียดความทุกข์จากการดูแล ดังนั้น การให้ความรู้คำแนะนำในการจัดการความเครียดของตนเอง ก็เป็นสิ่งสำคัญ” นพ.สิริชัยกล่าว
พญ.ลัดดา ดำริการเลิศผู้จัดการแผนงานวิจัยเพื่อพัฒนาคุณภาพที่ดีของผู้สูงอายุ มส.ผส. กล่าวว่าสังคมไทย เป็นสังคมผู้สูงอายุแล้ว โดยในปี 2552 ประเทศไทยมีประชากรผู้สูงอายุร้อยละ 11 และมีผู้สูงอายุที่อยู่ในภาวะพึ่งพิงร้อยละ 6-7 จึงจำเป็นต้องมีการวางระบบการดูแลผู้สูงอายุระยะยาวโดยเฉพาะที่อยู่ใน ภาวะพึ่งพิงต้องการผู้ดูแลโดยแนวทางการแก้ปัญหาที่สำคัญนอกจากรัฐจะต้อง สร้างระบบการดูแลระยะยาวผู้สูงอายุที่ดีแล้วจะต้องส่งเสริมให้ครอบครัวเป็น บทบาทหลัก เพื่อให้เป็นระบบการดูแลแบบยั่งยืนสร้างจิตสำนึกให้ชุมชนและภาคประชาสังคม ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน สร้างจิตสำนึก“สังคมไม่ทอดทิ้งกัน” ควบคู่ไปกับการพัฒนาศักยภาพองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น(อปท.)ให้ตระหนักและ เห็นความสำคัญในการจัดการดูแลผู้สูงอายุในชุมชนเป็นเจ้าภาพหลัก ค้นหาผู้ สูงอายุประเภทต่างๆในพื้นที่เพื่อให้การดูแลอย่างเหมาะสม
นอกจากนี้ควรสร้าง สภาพแวดล้อมที่เหมาะสมให้กับผู้สูงอายุ ขณะที่กระทรวงที่เกี่ยงข้อง อาทิกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงมหาดไทย ฯลฯต้องร่วมกันพัฒนาศักยภาพของผู้ดูแลผู้สูงอายุในท้องถิ่นโดยการให้ความรู้ การดูแลผู้สูงอายุ
นายนิติ ช่วงรัศมีนักสังคมสงเคราะห์ ศูนย์ประชาบดี กล่าวว่า ความรุนแรงในผู้สูงอายุยังมีอยู่ซึ่งศูนย์ประชาบดีเคยได้รับแจ้ง กรณีหญิงชราถูกทำร้ายร่างกายโดยบุตรชายและจากการสอบข้อเท็จจริง พบว่า สาเหตุที่บุตรชายทำร้ายแม่ตนเองเพราะเกิดจากความเครียดที่แม่ป่วยเป็น อัมพาต ภรรยาทิ้ง จึงหันไปดื่มสุรา และเมื่อเมาก็จะทำร้ายแม่ตนเอง จากการตรวจสภาพร่างกายของหญิงชราพบว่า ถูกทำร้ายร่างกาย หน้าตาฟกช้ำและไม่อยากอยู่บ้าน แต่ ไปไหนไม่ได้ เพราะพิการ จึงขอให้ช่วยส่งไปอยู่สถานสงคราะห์คนชรา
นพ.บรรลุ ศิริพานิช กล่าวว่า ประธานมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.)กล่าวว่าประเทศสิงคโปร์มีกฎหมาย หากใครไม่ดูแลผู้สูงอายุ บิดามารดาตนเอง มีโทษติดคุกเคยมีกรณีพ่อฟ้องศาล กล่าวหาลูกไม่เลี้ยงดู แต่ลูกกลับโต้แย้งว่า เป็นเพราะพ่อไม่เคยเลี้ยงดูตนเองแต่เด็กดังนั้นการสร้างจิตสำนึก จึงมีความสำคัญ ส่วนการนำเสนอข่าวของผู้สูงอายุของสื่อไทยยังเป็นลักษณะเสนอเพื่อขลักษณะว่าถูกทอดทิ้ง ให้มีคนบริจาคเงินซึ่งตนเห็นว่าไม่พอ สื่อควรจะต้องนำเสนอข่าวแบบติดตามต่อ เนื่องเพื่อให้นำไปสู่การแก้ไขปัญหาระยะยาวด้วย
ที่มา : หนังสือพิมพ์มติชน
update: 17-12-52
อัพเดทเนื้อหาโดย: อภิชัย วรสิทธิ์ขจร