ความงดงามบนความตาย
ที่มา : เว็บไซต์ http://happydeathday.co ผู้เขียน: มัณฑนา บรรณาธรรม
สิ่งที่ฉันมักจะทำหลังเสร็จสิ้นกิจกรรมอบรม คือการอ่านผลการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นกับผู้เข้าร่วมกิจกรรมว่าจะบรรลุวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้หรือเปล่า ครั้งนี้ก็เช่นกันที่ มอ.ปัตตานีกับหลักสูตรใหม่ “วาดความตาย ออกแบบชีวิต” ที่โครงการความตายพูดได้มุ่งหวังให้ผู้เข้าร่วมได้เข้าใจเรื่องความตาย รวมทั้งตระหนักถึงการเตรียมพร้อมและสามารถออกแบบชีวิตที่เหลืออยู่ได้
ก่อนเริ่มกิจกรรมฉันแอบหวั่นๆใจอยู่ไม่น้อยว่าหลักสูตรใหม่นี้จะใช้ได้กับผู้เข้าร่วมที่มีความหลากหลายได้หรือไม่ เพราะนอกจากบุคลากร, อาจารย์มอ.และบุคคลภายนอกที่สนใจแล้วยังมีนักศึกษาทั้งไทยพุทธและมุสลิมด้วย
เมื่อถึงเวลาเราเริ่มอุ่นเครื่องด้วยกิจกรรมละลายพฤติกรรมและทำความรู้จักกันเบาๆ แล้วค่อยๆไต่ระดับเพิ่มดีกรีความเข้มข้นของเนื้อหาที่ร้อยเรียงสอดรับกันด้วยกระบวนการที่ค่อยๆ พาผู้เข้าร่วมได้เผชิญหน้า ความรู้สึกนึกคิดของตน ใคร่ครวญสิ่งที่เกิดขึ้น แล้วจึงแลกเปลี่ยนกับวงใหญ่ ฉันสังเกตุว่าท่าทีขัดเขินในช่วงแรกค่อยๆหายไป บรรยากาศการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกันเป็นไปอย่างต่อเนื่อง ใช้การฟังอย่างตั้งใจ แต่สลับกับเสียงหัวเราะประปราย
จวบจนกิจกรรมสุดท้ายสรุปการเรียนรู้ลงบนกระดาษโพสท์อิทแล้วนำมาติดกระดานหน้าห้อง เป็นอันว่าเสร็จพิธีการ กิจกรรมจบแล้วแต่ผู้เข้าร่วมบางคนยังมีสิ่งค้างคาก็หารือกันนอกรอบ จับคู่ กลุ่มตามความสมัครใจ แลกเปลี่ยนกันอย่างออกรส บ้างขอถ่ายรูปเดี่ยวบ้าง กลุ่มบ้าง ฉันได้ทีจึงเลี่ยงออกไปอ่านข้อความการเรียนรู้ของผู้เข้าร่วมอย่างเงียบๆ
ฉันเลือกอ่านข้อความของนักศึกษาก่อนเพราะสั้น อ่านง่ายและที่สำคัญชอบรูปการ์ตูนประกอบของพวกเธอ นักศึกษาสาวคนหนึ่งบอกว่า
หนูได้เรียนรู้ว่าความตายมันก็อยู่ใกล้ๆตัวเรา ทำให้เรารู้สึกว่าการเตรียมตัว การวางแผนความตายมันเป็นเรื่องที่ออกแบบได้ แล้วทำให้เราตระหนักถึงความตายมากขึ้น
ส่วนอีกคนเธอได้เรียนรู้ว่าความคิดของผู้ใหญ่และเด็กมีความแตกต่างกัน แต่คนนี้มาแปลกกว่าเพื่อนแต่งเป็นสโลแกนเลยทีเดียวว่า ความตายอยู่ใกล้กว่าที่คิด ให้เวลาสักนิดเพื่อวางแผนชีวิตก่อนตาย
พาข้ามฟากมาทางผู้ใหญ่บ้าง อยากรู้ว่าเขาเรียนรู้อะไรกัน คนหนึ่งบอกว่า ได้ตระหนักว่าความตายอยู่ใกล้ตัวเรา เกิดขึ้นได้ตลอดเวลาเพราะฉะนั้นเราควรเตรียมพร้อมในความตายได้แล้วอย่าปล่อยเวลาล่วงเลยจนสายเกินไป
อีกคนบอกว่า ได้เรียนรู้การเปิดใจยอมรับและการวางแผนชีวิตเกี่ยวกับความตายว่า ไม่ใช่เรื่องน่ากลัวแต่อยู่ที่การยอมรับ
ฉันไล่อ่านมาเรื่อยๆจนมาสะดุดกับข้อความในกระดาษแผ่นเล็กที่บรรจุตัวอักษรเต็มหน้าแต่ไม่รู้สึกอึดอัดหรือยัดเยียด กลับเห็นความตั้งใจที่จะถ่ายทอดความรู้สึกในนั้น
ข้อความเขียนว่า ความตายเป็นส่วนหนึ่งของทุกคนเมื่อเข้าใจ “ความตาย” เราจะเข้าใจ “คนอื่น” มากขึ้น ให้ความตายและการเตรียมพร้อมดังกล่าวเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างความสัมพันธ์กับผู้คนรอบข้าง และแบ่งปันความรัก ,ความเมตตา และการเรียนรู้ที่จะช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
ฉันไม่อาจรู้ได้ว่าผู้เขียนคือใคร แต่ฉันสัมผัสได้ถึงความอ่อนโยนในจิตใจของเขา ที่มากไปกว่าความเข้าใจและพาเราข้ามไปไกลกว่าความต้องการของตัวเอง หากเชื้อเชิญให้ได้ เป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างความสัมพันธ์กับผู้คนรอบข้างและแบ่งปันความรัก ,ความเมตตาและการเรียนรู้ที่จะช่วยเหลือกันและกัน
ความหมาย ความงดงามที่เกิดจากความเข้าใจในความตายของชาวมอ.ปัตตานีที่ได้ถูกฝังไว้แล้ว…..ในใจฉัน
