Page 168 - แผนการดำเนินงาน สสส. ประจำปี 2561
P. 168
ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและกระดูก และช่วยให้ระบบต่างๆ ภายในร่างกายท�างานอย่างมีประสิทธิภาพ
เป็นกิจกรรมที่ก่อให้เกิดการเผาผลาญพลังงานเพื่อสร้างสมดุลของร่างกาย ช่วยควบคุมน�้าหนักตัวให้อยู่
ในภาวะปกติ และลดความเสี่ยงจากการหกล้มของผู้สูงอายุ โดยองค์การอนามัยโลกแนะน�าว่า ผู้ใหญ่
ควรมีกิจกรรมทางกายระดับปานกลางอย่างน้อย ๑๕๐ นาทีต่อสัปดาห์ หรือระดับหนัก ๗๕ นาทีต่อสัปดาห์
ขณะที่เด็กควรมีกิจกรรมทางกายระดับปานกลางขึ้นไปอย่างน้อย ๖๐ นาทีทุกวัน
166 ทั้งนี้ ผลส�ารวจสถานการณ์กิจกรรมทางกายระดับประเทศอย่างต่อเนื่อง ๕ ปี โดยสถาบันวิจัยประชากร
และสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับ สสส. และกระทรวงสาธารณสุขพบว่า ในปี ๒๕๕๕ ซึ่งเป็นปีฐาน
ของการส�ารวจ คนไทยมีกิจกรรมทางกายเพียงพอร้อยละ ๖๖.๓ โดยในปี ๒๕๕๘ เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ ๗๑.๗
แต่ในปี ๒๕๕๙ กลับลดลงเป็นร้อยละ ๗๐.๙ เมื่อพิจารณาตามกลุ่มช่วงวัยจะพบว่า กลุ่มวัยท�างานเป็นกลุ่ม
ที่มีกิจกรรมทางกายเพียงพอสูงสุดคือ ร้อยละ ๗๒.๐ อย่างไรก็ตาม เป็นการลดลงจากปี ๒๕๕๘ มีที่ระดับ
การมีกิจกรรมทางกายเพียงพอที่ร้อยละ ๗๕.๘ ส�าหรับกลุ่มวัยเด็กเป็นกลุ่มที่มีอัตราการมีกิจกรรมทางกาย
ที่เพียงพอรองลงมาที่ร้อยละ ๗๑.๘ โดยเพิ่มขึ้นมากกว่าร้อยละ ๑๑ จากที่เคยลดลงต�่าสุดในปี ๒๕๕๖
ในส่วนของกลุ่มวัยสูงอายุเป็นกลุ่มวัยที่มีกิจกรรมทางกายเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยในปี ๒๕๕๙ มีกิจกรรม
ทางกายเพียงพอที่ร้อยละ ๖๙.๔ เพิ่มขึ้นจากปี ๒๕๕๕ ซึ่งเป็นปีฐานที่มีกิจกรรมทางกายเพียงพอที่ร้อยละ ๕๘.๖
ในขณะที่กลุ่มวัยรุ่น เป็นกลุ่มวัยที่มีกิจกรรมทางกายเพิ่มขึ้นเล็กน้อยต่อเนื่อง โดยในปี ๒๕๕๙ มีกิจกรรม
ทางกายเพียงพอที่ร้อยละ ๖๗.๘ เพิ่มขึ้นจากปี ๒๕๕๕ ซึ่งเป็นปีฐานที่มีกิจกรรมทางกายเพียงพอที่ร้อยละ ๖๒.๙
แต่จากการเพิ่มขึ้นอย่างช้าๆ ดังกล่าวท�าให้ในปัจจุบันกลุ่มวัยรุ่นเป็นกลุ่มวัยที่มีอัตราการมีกิจกรรมทางกาย
แผนการดำาเนินงานประจำาปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑
เพียงพอต�่าสุด ทั้งนี้ หากจ�าแนกการมีกิจกรรมทางกายเฉพาะกลุ่มที่เป็นภาคีเครือข่าย สสส. พบว่าในปี ๒๕๕๙
กลุ่มที่เป็นภาคีเครือข่าย สสส. มีกิจกรรมทางกายที่เพียงพอที่ร้อยละ ๘๒.๓ ในขณะที่กลุ่มที่ไม่เคยร่วมกิจกรรม
กับ สสส. มีกิจกรรมทางกายเพียงพอที่ร้อยละ ๖๘.๙
ในส่วนของสถานการณ์กิจกรรมทางกายของประชากรวัยเด็ก จากการส�ารวจด้วยวิธีการต่างๆ
ในฐานะที่เป็นกลุ่มวัยที่แผนงานมุ่งเน้นพบว่า กิจกรรมทางกายของเด็กและเยาวชนไทย (The 2016
Thailand Report Card on Physical Activity for Children and Youth) ด้วยการส�ารวจตามแนวทาง
The Global Matrix 2.0 on Physical Activity for Children and Youth โดยศูนย์วิจัยกิจกรรมทางกาย
เพื่อสุขภาพ ในปี ๒๕๕๙ พบว่าเด็กไทยมีกิจกรรมทางกายอยู่ในระดับต�่าในหลายด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง
ด้านการเล่นอย่างกระฉับกระเฉง ด้านการมีกิจกรรมทางกายทั่วไปในแต่ละวัน และด้านพฤติกรรมเนือยนิ่ง
ที่มีระดับเกรดอยู่ที่ F D- และ D- ตามล�าดับ ส�าหรับการวัดระดับการมีกิจกรรมทางกายที่เพียงพอทุกวัน ๆ ละ
อย่างน้อย ๖๐ นาที ภายใต้เกณฑ์เงื่อนไขที่ต้องมีวันที่มีกิจกรรมทางกายประเภทการเสริมสร้างการเคลื่อนไหว
การยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อ และความแข็งแรงของกล้ามเนื้อแบบแอโรบิกระดับปานกลางถึงหนัก อย่างน้อย
๓ วันต่อสัปดาห์ พบว่า ในปี ๒๕๕๙ นี้ มีประชากรวัยเด็กเพียงร้อยละ ๒๖.๔ มีกิจกรรมทางกายที่เพียงพอ
ตามเกณฑ์ดังกล่าว โดยเพิ่มขึ้นจากร้อยละ ๒๕.๐ ในปี ๒๕๕๘ นอกจากนี้ จากการทดสอบสมรรภาพทางกาย
ของเด็กด้วยการสุ่มตัวอย่างในระดับประเทศ พบว่าสมรรถภาพทางกายของเด็กไทยโดยเฉลี่ยอยู่ในระดับต�่า
ถึงต�่ามาก ด้วยเหตุดังกล่าว จึงมีความจ�าเป็นในการส่งเสริมกิจกรรมทางกายให้กับเด็กไทยอย่างต่อเนื่อง
เพื่อให้เด็กมีอัตราการมีกิจกรรมทางกายที่เพียงพอที่จะส่งผลต่อพัฒนาการในมิติต่างๆ ของเด็ก
ได้อย่างรอบด้าน
