Page 149 - แผนการดำเนินงาน สสส. ประจำปี 2561
P. 149
๔. สนับสนุนการพัฒนาองค์ความรู้ และนวัตกรรม เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยี
ดิจิทัล เพื่อสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) ให้แก่เด็ก เยาวชน และครอบครัว
๕. ส่งเสริมให้เกิดการสื่อสารสร้างความเข้าใจ ความตระหนักต่อสังคม ในการพัฒนาเด็ก เยาวชน และ
ครอบครัว
คำานิยามเชิงปฏิบัติการที่ใช้ในแผนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว
ครอบครัวอบอุ่น หมายถึง ครอบครัวที่สมาชิกอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข ด้วยสัมพันธภาพที่ดีต่อกัน
มีความรับผิดชอบต่อบทบาทหน้าที่ และสามารถพึ่งพิงตนเองในการด�ารงชีวิตและการหาเลี้ยงชีพ
อันส่งผลให้ครอบครัวมีสุขภาวะที่ดีและพร้อมเผชิญกับสถานการณ์ต่างๆ ที่เข้ามากระทบครอบครัว
มีองค์ประกอบตัวชี้วัดเป็น ๓ องค์ประกอบหลัก คือ (๑)สัมพันธภาพในครอบครัว (๒) บทบาทหน้าที่
ของครอบครัว และ (๓) การพึ่งพิงตนเองของครอบครัว
ครอบครัวที่มีลักษณะเฉพาะ หมายถึง ครอบครัวที่มีลักษณะแตกต่างจากครอบครัวปกติทั่วไป
มีลักษณะส�าคัญอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่างต่อไปนี้เป็นองค์ประกอบ คือ (๑) โครงสร้างและ
องค์ประกอบของครอบครัวไม่สมบูรณ์ (๒) มีการใช้ชีวิตด้วยความดิ้นรน เดือดร้อน (๓) มีความยากล�าบาก
เนื่องจากไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้ ไม่สามารถด�าเนินชีวิตครอบครัวได้เหมือนอย่างครอบครัวปกติทั่วไป
(๔) มีความเสี่ยงกับการเกิดปัญหาครอบครัว (๕) ไม่ได้รับการปกป้องคุ้มครองสถานะครอบครัวทางกฎหมาย
และ/หรือ (๖)มีลักษณะเฉพาะอื่นๆ ก็ตาม
เด็ก และเยาวชนกลุ่มเปราะบาง หมายถึงเด็ก และเยาวชนที่ประสบปัญหาทางสังคม อยู่ในสภาวะ
ยากล�าบากต่อการด�ารงชีวิต อันป็นผลกระทบมาจากปัจจัยด้านครอบครัว สังคม และรัฐ อาทิ เด็กก�าพร้า
เด็กที่ถูกปล่อยปละละเลย เด็กเร่ร่อน เด็กยากจน แรงงานเด็ก เด็กถูกท�าร้ายทารุณ เด็กถูกล่วงละเมิด
ทางเพศ เด็กในกระบวนการยุติธรรม เด็กพลัดถิ่น เด็กลูกแรงงานต่างชาติ และ เด็กกลุ่มชาติพันธุ์ แผนการดำาเนินงานประจำาปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๑
เด็กพิเศษ เด็กที่มีความสามารถพิเศษ เด็กที่มีความต้องการพิเศษ หมายถึง เด็กที่มีความสามารถ
เฉพาะด้านเกินวัย (gifted child) และเด็กที่มีความจ�าเป็นต้องได้รับความช่วยเหลือเนื่องด้วยการขาด
ความสามารถ (disability) ไม่ว่าจะเป็นทางด้านร่างกาย จิตใจ หรือสติปัญญา
โรงเรียนสุขภาวะ หมายถึง โรงเรียน/สถานศึกษาที่มีแนวคิดการสร้างเสริมสุขภาวะ เพื่อลด
ปัจจัยเสี่ยง เพิ่มพฤติกรรมทางสุขภาพ โดยมี ๕ องค์ประกอบ คือ (๑) ผู้เรียนเป็นสุข (๒) องค์กรเป็นสุข 147
(๓) สภาพแวดล้อมเป็นสุข (๔) ครอบครัวเป็นสุข และ (๕) ชุมชนเป็นสุข
พื้นที่พิเศษ/พื้นที่เฉพาะ หมายถึง พื้นที่ที่มีความยากล�าบาก ต้องการการพัฒนา อาทิ พื้นที่ชายแดน
พื้นที่บนภูเขา ชุมชนแออัด
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ (health literacy) หมายถึง ทักษะหรือความสามารถ ในการเข้าถึง เข้าใจ
ใช้ความรู้ และสื่อสารเกี่ยวกับสารสนเทศด้านสุขภาวะตามความต้องการเพื่อส่งเสริมและรักษาสุขภาวะที่ดี
ตลอดชีวิต
