“เมล็ดฝัน”ปันสนุก เสกของเล่นทำมือ

เพื่อเปิดโอกาสให้เด็ก เยาวชน และกลุ่มคนทำงานเพื่อเด็กร่วมพัฒนาศักยภาพและทักษะด้านต่างๆ ผ่านกระบวนการอบรมแลกเปลี่ยนประสบการณ์ซึ่งกันและกัน

ศูนย์แลกเปลี่ยนและอบรมเพื่อเด็ก “เมล็ดฝัน” ซึ่งประกอบด้วยสมาชิก 3 คน คือ ดุจฤดี อึ้งทรงธรรม อลิสสา ปุปศรี และ คูมิ มัตซูโอะ จัดโครงการ “สนุกกับเกมและการทำสื่อจากวัสดุเหลือใช้” จัดกิจกรรมให้เด็กๆ เล่นสนุกและใช้ความคิดสร้างสรรค์ทำสื่อจากวัสดุเหลือใช้ รวมทั้งแบ่งปันความรู้ให้กับเครือข่ายครูในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กตามชุมชนแออัด ทั้งในกรุงเทพฯ และพื้นที่ห่างไกล

ศูนย์แลกเปลี่ยนและอบรมเพื่อเด็ก “เมล็ดฝัน” ก่อตั้งขึ้นหลังจากได้รับรางวัลชนะเลิศด้านการศึกษา ภายใต้โครงการ “ผู้หญิงกลิ้งโลก ปี 2” โครงการที่ริเริ่มโดย มนทิรา จูฑะพุทธิ บรรณาธิการสำนักพิมพ์สามสี ที่เชื่อมั่นในศักยภาพผู้หญิงและต้องการส่งเสริมให้ผู้หญิงใช้ความรู้ความสามารถทำประโยชน์ต่อสังคม โดยได้รับการสนันสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และสำนักพิมพ์สามสี

ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กก่อนวัยเรียนชุมชนหมู่บ้านพัฒนาซอยสวนพลู เขตสาทร เป็นอีกหนึ่งศูนย์ที่ได้รับโอกาสจากทีมเมล็ดฝัน โดยร่วมกับ 2 วิทยากรจากศูนย์วิจัยเด็กโอซาก้า ประเทศญี่ปุ่น คาสุมิ โตกุนากะ และยูกิโกะ โกดะ ผู้เชี่ยวชาญด้านกิจกรรมสร้างความสัมพันธ์และการทำสื่อที่ใช้กับเด็กได้จริง ร่วมสาธิตการทำกิจกรรม

โดยมีครูจากศูนย์พัฒนาเด็กเล็กหลายแห่งทั่วกรุงเทพฯ อาทิ ศูนย์พัฒนาเด็กปฐมวัยเย็นอากาศ ศูนย์พัฒนาเด็กปฐมวัยริมทางรถไฟ สถานรับเลี้ยงเด็กบ้านเทพ ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนรวมน้ำใจ และศูนย์พัฒนาเด็กปฐมวัยประจำแฟลตต่างๆ ในเขตคลองเตย เข้ามาสังเกตการณ์และเรียนรู้ร่วมกัน

ที่ผ่านมาครูในชั้นปฐมวัยซึ่งเป็นพี่เลี้ยงเด็กเน้นการเรียนการสอนเพื่อให้เด็กอ่านออกเขียนได้ แต่การทำกิจกรรมยังไม่มากนัก ส่วนใหญ่เป็นการเล่นกับของเล่นพลาสติกสำเร็จรูปหรือการดูโทรทัศน์ ประกอบกับปัญหาด้านงบประมาณที่ทำให้สื่อต่างๆ มีไม่เพียงพอกับจำนวนเด็ก 

วิทยากรชาวญี่ปุ่นแม้จะพูดภาษาไทยไม่ได้ แต่สามารถสื่อสารให้เด็กๆ เข้าใจได้ไม่ยาก ด้วยการใช้ภาษามือประกอบ ดึงความสนใจจากเด็กๆ ด้วยการให้ทุกคนฉีกกระดาษหนังสือพิมพ์เป็นเส้น ก่อนนำมาปั้นเป็นลูกบอลขนาดต่างๆ และจัดกลุ่มให้เด็กๆ แบ่งทีมแข่งกันโยนบอลลงตะกร้า

กิจกรรมต่อมา นำตะเกียบมาพันเทปกาวติดกับที่หนีบผ้าทำเป็นที่คีบ แล้วพับกระดาษหนังสือพิมพ์เป็นหมวก ใครมีหมวกก็แสดงบทบาทสมมติเป็นพ่อค้า กระดาษหนังสือพิมพ์ที่เป็นเส้นๆ ก็กลายมาเป็นเส้นบะหมี่ ส่วนลูกบอลกระดาษก็กลายเป็นลูกชิ้น จินตนาการง่ายๆ ที่เกี่ยวกับชีวิตประจำวันเรียกรอยยิ้มและเสียงหัวเราะจากเด็กๆ ได้เป็นอย่างดี

วัสดุเหลือใช้อย่างหนังสือพิมพ์ สามารถนำมาทำของเล่นได้หลากหลายรูปแบบ เชิญชวนให้เด็กๆ สนุกสนานตื่นตาตื่นใจกับของเล่นชิ้นใหม่ที่ทำขึ้นเอง สนุกไม่แพ้ของเล่นราคาแพงเลย

คุณครูจากศูนย์เด็กเล็กที่มาสังเกตการณ์นั่งล้อมวงแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันหลังกิจกรรมเสร็จสิ้น ต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า ได้ประโยชน์และเกิดไอเดียที่จะนำสิ่งที่ได้เรียนรู้วันนี้ไปต่อยอด

นางวรรณา แคล้วกลาง ครูใหญ่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กก่อนวัยเรียน ชุมชนหมู่บ้านพัฒนาซอยสวนพลู กล่าวว่า ศูนย์ฯ สวนพลู มีเด็กในความดูแลประมาณ 250 คน มีครูและครูพี่เลี้ยง 15 คน บางครั้งครูที่ศูนย์ฯ ก็ไม่มีทักษะความรู้ในการสร้างสรรค์กิจกรรมอะไรได้มากมายนัก เมื่อได้มาอบรมมาดูการสาธิตกิจกรรมแบบนี้และเห็นว่าเด็กๆ สนุกไปกับเกมง่ายๆ ก็ทำให้ครูมีแรงกระตุ้นและมีพลังขึ้นมาอีกเยอะมากในการคิดค้นและพัฒนาทำของเล่นให้เด็กที่ศูนย์ฯ ได้เรียนรู้จากของใช้ที่มีอยู่ ไม่ต้องเสียเงินจำนวนมากไปซื้อของเล่นใหม่

ด้าน น้องเอี่ยว ด.ช.สุรเชษฐ์ มุขขันธ์ อายุ 6 ขวบ บอกเล่าพร้อมรอยยิ้มว่าปกติชอบเล่นหุ่นยนต์พลาสติก แต่พอมีกิจกรรมแบบนี้ก็รู้สึกสนุก ที่ชอบมากที่สุดคือช่วงที่ได้เล่นขายของ เพราะได้ทำเหมือนคุณยายซึ่งมีอาชีพขายอาหารเหมือนกัน หากมีโอกาสอยากให้มีกิจกรรมแบบนี้อีกบ่อยๆ เพราะได้เล่นร่วมกันหลายคนและทุกคนก็ชอบครับ

ที่มา : หนังสือพิมพ์ข่าวสด โดย ปรวรรณ วงษ์รวยดี