เปิดเวทีเรียนรู้ พัฒนาคนทุกวัยด้วย ‘ABE’

ที่มา : หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์

ภาพประกอบจากสำนักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน (สสค.)

สสค.หนุน 'มทร.ล้านนาตาก ' พัฒนาคนทุกวัยด้วย 'ABE'

จังหวัดตาก ร่วมกับสำนักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน (สสค.) จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ "ตากเสวนา" เปิดแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดและแนวทางการขับเคลื่อนพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษตาก เตรียมต่อ ยอดการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจไปเป็นเครื่องมือยกระดับพัฒนาคุณภาพคนชีวิตตากทุกสาขาอาชีพ ทุกช่วงวัย จับมือมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (มทร.) ล้านนาตาก เตรียมความพร้อมการพัฒนากำลังคนในจังหวัดใช้ "การจัดการศึกษาเชิงพื้นที่" (Area-based Education) เป็นเครื่องมือพัฒนาศักยภาพของผู้เรียนให้มีทักษะอาชีพ ความรู้และความสามารถที่สอดคล้องกับบริบทในการพัฒนาเชิงพื้นที่ทั้ง 4 โซนของจังหวัด

นายสุทธา สายวาณิชย์ รองผู้ว่าราชการจังหวัดตาก และผู้อำนวยการศูนย์อำนวยการเพื่อการขับเคลื่อนนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษตาก (ศอ.ศกพ.ตก.) เปิดเผยว่า จังหวัดตากถูกประกาศให้เป็นพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษ โดยมีอำเภอแม่สอดเป็นประตูการค้าชายแดนที่สำคัญ คาดว่าจะทำให้เกิดการขยายตัวทางเศรษฐกิจและมีมูลค่าการค้าขายเพิ่มขึ้นนับแสนล้านบาท

"การศึกษามีความสำคัญและเกี่ยวข้องกับการผลักดันการพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ เพราะเป็นการเตรียมกำลังด้านแรงงาน ซึ่งแรงงานที่ดีนั้นจะเกิดขึ้นจากการมีการศึกษาที่ดี จังหวัดตากจึงมอบหมายให้ มทร.ล้านนาตาก จัดทำแผนแม่บทยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดตาก ด้วยการร่วมกันแสวงหาแนวทางการพัฒนากำลังคนของจังหวัด ทั้งผู้ที่อยู่ในวัยเรียน วัยแรงงาน และผู้ประกอบอาชีพต่างๆ ให้ได้รับโอกาสในการพัฒนา โดยทุกหน่วยงานจะต้องมาร่วมกันสร้างคนให้มีความพร้อมเพื่อรองรับการพัฒนาที่จะเกิดขึ้น โดยแผนการพัฒนากำลังคนของจังหวัดตากเกิดขึ้นบนฐานของแนวคิด "การจัดการศึกษาเชิงพื้นที่" (Area-based Education) เพื่อผลิตบุคลากรให้ตรงกับตลาดแรงงานตามยุทธศาสตร์ไทยแลนด์ 4.0

ตามแผนแม่บทยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดตากได้มีการกำหนดโซนนิงแบ่งกลุ่มพื้นที่การพัฒนาออกเป็น 4 โซน ตามความเหมาะสมของสภาพภูมิศาสตร์และภูมิสังคมของพื้นที่ ประกอบไปด้วย Flag ship A : อำเภอแม่สอด เป็นเมืองท่าการค้าชายแดน เน้นการค้าขายหน้าด่าน ธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ Flag ship B : อำเภอเมือง/อำเภอบ้านตาก/อำเภอวังเจ้า เป็นศูนย์กลางการค้าการลงทุนระหว่าง East West กับ North South เป็นจุดตัดของเส้นทางไปดานัง ไปคุนหมิง และอิสกันดาร์ Flag ship C : อำเภอพบพระ/อำเภอแม่ระมาด/อำเภอท่าสองยาง/อำเภอสามเงา เป็นเมืองเกษตรอินทรีย์ โดยพื้นที่ 3 ล้านไร่เป็นพื้นที่อุตสาหกรรมเกษตรอินทรีย์ปลอดสารพิษ และอีก 7 ล้านไร่เป็นป่าไม้ และ Flag ship D : อำเภออุ้มผาง เป็นเมืองอารยธรรมแห่งขุนเขา จะเน้นจุดขายที่ธรรมชาติและการท่องเที่ยว

"การแบ่งแบบนี้เพื่อแก้ไขปัญหารวยกระจุก จนกระจาย ที่เกิดขึ้นในจังหวัดตาก รวมไปถึงการทำให้เกิดการขับเคลื่อนการพัฒนากำลังคนเพื่อรองรับการพัฒนาในแต่ละพื้นที่ได้อย่างเหมาะสม และตอบคำถามของคนในจังหวัดตาก ว่าข้าวของที่ขนผ่านแดนกันไปมานี้ คนในท้องถิ่นได้อะไรจากเขตเศรษฐกิจพิเศษ" ผศ.ประพัฒน์ เชื้อไทย รองอธิการบดี มทร.ล้านนาตาก และหัวหน้าคณะทำงานแผนแม่บทฯ ระบุ

นายกำธร บุญสา ประธานสภาวัฒนธรรมตาก กล่าวในเวทีตากเสวนาว่า เศรษฐกิจโดยภาพรวม เราต้องการผู้ที่จบการศึกษาทางด้านวิชาชีพมากกว่าปริญญาตรี แต่คนส่วนมากและเยาวชนส่วนใหญ่ยังไม่ได้คิดต่อยอดในเรื่องนี้ ดังนั้นสถาบันการศึกษาเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด คือต้องปลูกฝังสร้างเยาวชนให้มีทักษะเชิงช่าง สร้างคนให้มีความรู้ และมีความต้องการกลับมาพัฒนาบ้านเกิดของเราให้ได้เจริญก้าวหน้าไปควบคู่กัน

ขณะที่ นายจักรภพ เนวะมาตย์ ประธานอาชีวศึกษาจังหวัดตาก ระบุถึงความพร้อมและปัญหาในการพัฒนากำลังคนของสถาบันอาชีวศึกษาในจังหวัดตากว่า จากแผนการพัฒนาทั้ง 4 โซนนั้นล้วนเกี่ยวข้องกับวิทยาลัยอาชีวศึกษาทั้งสิ้น และทางอาชีวศึกษาก็พร้อมที่จะเข้าไปสนับสนุนและรองรับการพัฒนาต่างๆ ของทุกแฟลกชิป ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการภาคเกษตร อุตสาหกรรม การท่องเที่ยว รวมไปถึงระบบโลจิสติกส์ ด้วย

ปัจจุบันมีการจัดการศึกษาแบบทวิศึกษาเพื่อให้เด็กที่จบระดับมัธยมได้ทั้งวุฒิ ม.6 และ ปวช. แต่ก็ยังมีข้อจำกัดในเรื่องของเครื่องไม้เครื่องมือและกำลังคน รวมไปถึงค่านิยมของคนในจังหวัดที่ไม่ส่งบุตรหลานมาเข้าเรียนกับทางสถาบันอาชีวศึกษาที่จะต้องทำความเข้าใจในเรื่องต่างๆ เหล่านี้กับพ่อแม่ผู้ปกครองและคนในจังหวัด"

ด้านนายสมศักดิ์ วงศ์ปัญญาถาวร อดีตผู้อำนวยการอาวุโสธนาคารแห่งประเทศไทย สำนักงานภาคเหนือ และอาจารย์ประจำคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ให้ข้อเสนอแนะในวงเสวนาว่า จังหวัดตากควรจะมีการจัดการเรียนการสอนที่ตอบสนองความต้องการของตลาดแรงงานทั้งในและนอกระบบ มีการเทียบโอนประสบการณ์ที่มีอยู่ไปเป็นวุฒิการศึกษา ควบคู่ไปกับการเตรียมความพร้อมแรงงาน โดยเฉพาะในเรื่องของ soft skills ที่จะติดตัวไปตลอดชีวิต โดยการศึกษาจะต้องสร้างให้คนมีทักษะและเกิดการเรียนรู้ตลอดชีวิต มีความขยัน ความอดทน สามารถแก้ปัญหาได้และต้องเน้นเรื่อง technical skills ไม่สร้างคนให้มาเป็นลูกจ้าง จะต้องสร้างคนให้เป็นเถ้าแก่

นางศรีวิการ์ เมฆธวัชชัยกุล ผู้ทรงคุณวุฒิ สสค. กล่าวเสริมว่า การทำงานของจังหวัดตากในวันนี้ไม่ได้มองแต่เฉพาะแค่เรื่องของการศึกษา แต่กำลังมองการพัฒนาจังหวัดทั้งระบบ โดยเฉพาะการเตรียมเรื่องของคนด้วยการศึกษา เพื่อให้ไปตอบโจทย์เป้าหมายต่างๆ ที่ร่วมกันกำหนดขึ้นจากฐานข้อมูลอย่างละเอียดและรอบด้านของจังหวัด

"การขับเคลื่อนต่อจากนี้จะต้องสร้างให้กับคนทุกระดับในจังหวัด ผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งหมด ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคชุมชน ภาคประชาสังคม เข้าใจในข้อมูลต่างๆ เหล่านี้ ให้เกิดความมั่นใจและเดินไปในทิศทางเดียวกัน ถ้าทุกฝ่ายทำร่วมมือกัน ก็จะเกิดประโยชน์ต่อเด็กและเยาวชนอย่างมหาศาล ต่อไปนี้การพัฒนาคนจะไม่มีการแยกว่าอันนี้เป็นอาชีวะ สพฐ. เทศบาล ฯลฯ แต่ทุกฝ่ายร่วมกันทำด้วยกันโดยยึดเอาประโยชน์ที่จะเกิดกับตัวของนักเรียนและนักศึกษาเป็นหลัก"

นายพัฒนะพงษ์ สุขมะดัน ผู้ช่วยผู้จัดการฝ่ายบริหาร สสค. ระบุว่า ผลสำรวจดัชนีทุนมนุษย์ไทยล่าสุดได้ชี้ให้เห็นว่า ประเทศไทยกำลังเผชิญกับการติดอยู่ในกับดักรายได้ปานกลาง โดยหนึ่งในสามของปัญหาหลักที่ก็คือ "การพัฒนาด้านกำลังคน" ซึ่งประเทศไทยต้องเตรียมความพร้อมให้เด็กและเยาวชน ผู้ที่อยู่ในภาคการศึกษา และผู้ที่อยู่ภาคแรงงานให้มีทักษะในด้านต่างๆ ที่จำเป็นต่อการประกอบอาชีพให้มากขึ้น เพราะโจทย์ของการจัดการศึกษาและโจทย์ของการพัฒนากำลังคนล้วนมีเป้าหมายเดียวกันและมีความเชื่อมโยงกัน จึงมีความจำเป็นที่จะต้องจัดการศึกษาให้เหมาะสมกับพื้นที่

"ข้อมูลและแผนงานต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับจังหวัดตาก รวมไปถึงการขับเคลื่อนการพัฒนากำลังคนด้วยกลไกในจังหวัด จึงเป็นพลังและเครื่องมือที่สำคัญที่จะขับเคลื่อนทิศทางของการจัดการศึกษาและการพัฒนาจังหวัดไปได้อย่างถูกทาง โดยปัจจุบัน สสค.ได้จัดทำโครงการจัดการศึกษาเพื่ออาชีพใน 10 จังหวัดนำร่องร่วมกับทาง สพฐ. เพื่อสนับสนุนการขับเคลื่อนการปฏิรูปการศึกษาโดยใช้พื้นที่เป็นฐานการทำงาน เพื่อตอบโจทย์ระดับชาติในการเตรียมความพร้อมด้านแรงงานและทักษะอาชีพให้แก่เด็กเยาวชนในโรงเรียน ให้สอดรับกับทิศทางการพัฒนาประเทศไปสู่ไทยแลนด์ 4.0 และสนับสนุนการขับเคลื่อนการปฏิรูปการศึกษาโดยใช้พื้นที่เป็นฐาน หรือ Area Based Education (ABE) ให้แต่ละจังหวัดสามารถที่จะดำเนินการจัดการศึกษาเพื่ออาชีพให้ตอบโจทย์ทิศทางการพัฒนาจังหวัดและยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศได้ในระยะยาว ซึ่งจังหวัดตากเป็นต้นแบบที่จังหวัดอื่นๆ สามารถนำไปใช้เป็นบทเรียนในการออกแบบและพัฒนากลไกการขับเคลื่อนงานของแต่ละจังหวัดให้สอดคล้องกับบริบทของตนเองได้" ผู้ช่วยผู้จัดการฝ่ายบริหาร สสค.กล่าวสรุป.