
เก๋าให้ครบวงจร สร้างสุข 5 มิติสำหรับสูงวัย
ที่มา: กรมสุขภาพจิต
ความสุขในผู้สูงอายุแต่ละท่าน คงมีรายละเอียดที่แตกต่างกันไป เนื่องจากการมีภูมิหลัง และสิ่งแวดล้อมที่แตกต่างกัน แต่ถ้าจะสรุปให้เป็นแกนหลัก ๆ คงออกมาอย่างน้อย 5 เรื่อง หรือ 5 มิติ
มิติที่ 1 สุขสบาย
ความสามารถในการดูแลสุขภาพร่างกายให้มีสมรรถภาพร่างกายแข็งแรง คล่องแคล่วมีกำลัง ไม่มีอุบัติหรืออันตราย มีสภาพแวะล้อมที่ส่งเสริมสุขภาพ ไม่ติดสิ่งเสพติด
วิธีส่งเสริมความสุขสบาย
การออกกำลังกายตามศักยภาพของตนเอง วันละ 30 นาที สัปดาห์ละ 3 ครั้ง เช่น การบริหารร่างกายประจำวัน
มิติที่ 2 สุขสนุก
ความสามารถในการเลือกวิถีชีวิตที่รื่นรมย์ สนุกสนาน ด้วยการทำกิจกรรมที่ก่อให้เกิดอารมณ์เป็นสุข จิตใจสดชื่นแจ่มใส กระปรี้กระเปร่า สามารถลดความเครียดและความวิตกกังวลได้
วิธีส่งเสริมความสุขสนุก
- เข้าร่วมกิจกรรมนันทนาการ/กิจกรรมต่าง ๆ ที่สร้างความสดชื่น ความมีชีวิตชีวาอย่างสร้างสรรค์ และดีงาม
- มีกิจกรรมภายในครอบครัวกับลูกหลาน เช่น ทานข้าว ไปเที่ยว พูดคุยกัน
- เล่นดนตรี ศิลปะ ปลูกต้นไม้ หรืองานอดิเรกที่ชอบ
มิติที่ 3 สุขสง่า
ความรู้สึกพึงพอใจในชีวิต ความภาคภูมิใจในตนเอง ความเชื่อมั่นในตนเอง เห็นคุณค่าในตนเอง การยอมรับนับถือตนเอง ให้กำลังใจตนเองได้เห็นอกเห็นใจผู้อื่น มีลักษณะเอื้อเฟื้อแบ่งปันและมีส่วนร่วมในการช่วยเหลือผู้อื่นในสังคม
วิธีส่งเสริมความสุขสง่า
- ช่วยเหลือตนเองในเรื่องง่าย ๆ เช่น กิจวัตรประจำวัน
- ช่วยเหลือกิจกรรมต่าง ๆ ในชุมชน
- มีจิตอาสาให้การช่วยเหลือผู้อื่นในสังคม
- ฝึกทักษะการเป็นผู้ฟังที่ดีหรือผู้ถามที่ดี เช่น มองประสานตาผู้พูด ตั้งใจฟัง มีสติ และพยายามจับประเด็นสำคัญในสิ่งที่ผู้พูดออกมา ซักถามในจุดที่สงสัยในประเด็นที่เป็นปัญหา ซึ่งเป็นการช่วยให้ผู้ฟังตามทันในเรื่องที่ผู้พูดกำลังพูด
มิติที่ 4 สุขสว่าง
ความสามารถด้านความจำ ความคิดอย่างมีเหตุผล การสื่อสาร การวางแผนและการแก้ไขปัญหา
วิธีส่งเสริมความสุขสว่าง
- เรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ที่ไม่เคยรู้มาก่อน
- พบปะพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับเพื่อน ๆ หรือวัยอื่น ๆ
- บริหารสมองอย่างน้อยสัปดาห์ละ 2 ครั้ง เช่น การทำกิจกรรมบริหารสมองด้วยสองมือ
มิติที่ 5 สุขสงบ
ความสามารถในการรับรู้ เข้าใจความรู้สึกของตนเอง รู้จักควบคุมอารมณ์ และจัดการอารมณ์ที่เกิดขึ้น สามารถผ่อนคลาย ให้เกิดสงบสุขกับตนเอง รวมทั้งสามารถปรับตัวยอมรับสภาพที่เกิดขึ้นตามความเป็นจริง
วิธีส่งเสริมความสุขสงบ
- ฝึกการคิดเชิงบวก
- ฝึกควบคุมอารมณ์
- ฝึกคลายเครียด/ฝึกหายใจอย่างถูกวิธี