สัมผัสวัฒนธรรม ไทย-จีน “กินเจ” ที่ตลาดน้อย

“ตะลัคเกียะ” หรือที่แปลเป็นไทยว่า “ตลาดน้อย” ย่านการค้าเก่าแก่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาที่เกิดขึ้นจากการผสมผสานทางวัฒนธรรม ไทย-จีน เข้าไว้ด้วยกันอย่างลงตัว รวมไปถึงความหลากหลายทางกลุ่มชาติพันธุ์ ไม่ว่าจะเป็นฮกเกี้ยน แต้จิ๋ว ฮากกา ไหหลำ ที่ยังคงรูปแบบเฉพาะตัวทั้งภาษาท้องถิ่น คติความเชื่อ การดำรงชีวิต

ตลาดน้อย ขึ้นชื่อเรื่องอาหารการกินที่หลากหลาย และมีรสชาติอร่อยไม่แพ้เยาวราช เพราะเป็นสูตรดั้งเดิมที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น รวมถึงมีสถาปัตยกรรมเก่าแก่ทรงคุณค่าหลากหลายรูปแบบที่แทรกตัวอยู่ตามซอกซอยต่าง ๆ

ความสามัคคีของชุมชนก่อให้เกิด “ชุมชนคนรักตลาดน้อย” จากการรวมตัวกันของคนหลายกลุ่มหลายอาชีพ ที่อยากสร้างสรรค์สิ่งดี ๆ ให้เกิดขึ้นในย่านตลาดน้อย ด้วยวัตถุประสงค์หลัก เพื่อกระตุ้นและเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชน ให้สามารถรับมือกับการเปลี่ยนแปลง การพัฒนาที่จะเกิดขึ้นในอนาคต โดยไม่หลงลืมคุณค่า สิ่งดีงามในท้องถิ่น ตลอดจนวิถีดั้งเดิมของชุมชน ผ่านการจัดกิจกรรมและการเสริมความรู้เกี่ยวกับย่านตลาดน้อยให้กับคนในพื้นที่และนอกพื้นที่ได้รับรู้ และถูกบรรจุให้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการย่านจีนถิ่นบางกอก

โครงการย่านจีนถิ่นบางกอก (bangkok chinatown world heritage) เกิดขึ้นจากความร่วมมือระหว่างสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และสถาบันอาศรมศิลป์ เพื่อทำการวิจัยเชิงปฏิบัติการ “โครงการสร้างเสริมสุขภาวะ (พื้นที่สร้างสรรค์)” ในย่านไชน่าทาวน์กรุงเทพฯ

ด้วยแนวคิดที่มุ่งไปสู่การดำรงความเป็นย่านไชน่าทาวน์ที่เป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจของประเทศ ซึ่งมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ สถาปัตยกรรม และวิถีชีวิตที่มีเอกลักษณ์ ตลอดจนฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม เพื่อนำไปสู่คุณภาพชีวิตที่ดี ผ่านกระบวนการมีส่วนร่วม เพื่อสร้างความตระหนักรู้ในคุณค่าของย่านไชน่าทาวน์ที่สัมพันธ์อยู่กับท้องถิ่น เมือง และประเทศ อันจะนำไปสู่การสร้างชุมชนที่เข้มแข็งและสอดคล้องกับการ พัฒนาพื้นที่ย่านไชน่าทาวน์อย่างยั่งยืน

และในช่วงเทศกาลกินเจนี้ สถานที่ที่มีชื่อเสียงมากที่สุดหนีไม่พ้นศาลเจ้าโจวซือกง ศาลเจ้าสำคัญของ ชาวจีนฮกเกี้ยน และชาวตลาดน้อย ที่มีการจัดพิธีกินเจมาอย่างต่อเนื่องยาวนานร่วมร้อยกว่าปี ที่ยังคงมีการสืบทอดพิธีกรรมตามประเพณีความเชื่อดั้งเดิม ตามประวัติสันนิษฐานว่า ศาลเจ้าโจวซือกงแห่งนี้ สร้างในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ จากป้ายจารึกที่มีคำว่า  “เจิ้ง ฟ่า ชัง หมิง” ซึ่งระบุไว้เป็นปี เจี่ย จื่อ เหนียน ของรัชสมัย เจีย ฉิ้ง ราชวงศ์ชิง (ค.ศ. 1804) โดยชาวจีนฮกเกี้ยนได้ร่วมกันซ่อมแซมเปลี่ยนวัดซุ่นเฮงยี่ เป็นศาลเจ้าแห่งใหม่ โดยอัญเชิญองค์เทพเจ้าโจวซือกง (พระหมอ) ซึ่งเป็นที่เคารพศรัทธาอย่างมากของชาวจีนฮกเกี้ยนมาประดิษฐาน ณ ศาลเจ้าและขนานนามว่า “ศาลเจ้าโจวซือกง” ซึ่งแปลเป็นไทย หมายถึง “ปรมาจารย์ปู่” เทพเจ้าโจวซือกงหรือที่ชาวตลาดน้อยเรียก “หลวงปู่โจว ซือกง”

องค์หลวงปู่โจวซือกง มีลักษณะเด่น คือ ทั้งองค์เป็นสีดำ ในขณะที่เทพองค์อื่น ๆ เป็นสีทอง หลวงปู่โจวซือกง ชื่อเดิม เฉิน ผู่ จู้ เป็นชาวอำเภอยงชุน มณฑลฮกเกี้ยน เกิดในสมัยราชวงศ์ซ่ง เมื่อวันที่ 6 เดือน 1 ค.ศ.1047 ได้อุปสมบทเป็นสามเณรเมื่ออายุยังน้อย ที่สำนักสงฆ์ต้าหยินเอี้ยน และบวชเรียนถือศีลตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา

เทศกาลกินเจนับเป็นเทศกาลประจำปีที่ใหญ่ที่สุดของตลาดน้อย โดยงานจะเริ่มในวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 9  ไปจนถึงวันขึ้น 9 ค่ำเดือน 9 ของทุกปี จึงขอเชิญร่วมอิ่มบุญกับเทศกาลถือศีลกินเจอันเก่าแก่ของกรุงเทพมหานคร ที่ศาลเจ้าโจวซือกง แขวงตลาดน้อย เขตสัมพันธวงศ์ กทม. ระหว่างวันที่ 4-13 ตุลาคม 2556

ติดตามรายละเอียด และสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม www.facebook.com/bangkokchinatown

ที่มา : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์