ลดเสี่ยง เลี่ยงแอลกอฮอล์
เรื่องโดย เทียนทิพย์ เดียวกี่ Team Content www.thaihealth.or.th
ข้อมูลบางส่วนจาก แผ่นความรู้ เรื่อง เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ อันตรายที่ทุกคนควรงด โดย สธ. , ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา และ สสส.
ให้สัมภาษณ์โดย นายแพทย์ธีรยุทธ รุ่งนิรันดร ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ภาพโดย นัฐพร ชุ่มลือ Team Content www.thaihealth.or.th
กลายเป็นที่จับตามองและอยู่ในกระแสสังคมมาเป็นระยะหนึ่งแล้ว สำหรับข่าวสารเรื่องของการดื่มแอลกอฮอล์ ที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพจนนำไปสู่การสูญเสียชีวิต
ต้องยอมรับว่า ผลเสียของการดื่มแอลกอฮอล์ส่งผลกระทบตั้งแต่ระดับปัจเจกบุคคล ขยายไปยังวงกว้าง เพราะแอลกอฮอล์ นับว่าส่งผลกระทบในทุกมิติจริงๆ ทั้งสุขภาพ ตลอดจนปัญหาสังคม ดังที่เป็นข่าวอยู่ทุกวันนี้ โดยองค์การอนามัยโลก (WHO) ไม่รับรองว่าการดื่มแอลกอฮอล์ระดับใดที่ปลอดภัยต่อสุขภาพ
กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ศูนย์วิจัยปัญหาสุรา (ศวส.) ราชวิทยาลัยแพทย์สาขาต่างๆ สมาคมองค์กรวิชาชีพ และแพทยสมาคม จัดทำคำแนะนำเพื่อเตือนกลุ่มคนที่ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์เด็ดขาด ได้แก่
1.เด็กและเยาวชนที่อายุต่ำกว่า 20 ปี
2.หญิงตั้งครรภ์ทุกระยะและหญิงที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่
3.ผู้มีอาชีพขับขี่ยานพาหนะทุกประเภท และผู้มีอาชีพทำงานกับเครื่องจักรกลหรือเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ บาดเจ็บ พิการ และการเสียชีวิตของตนเองและผู้อื่น โดยผู้ที่ขับขี่ยานพาหนะในกิจวัตรส่วนตัว ควรงดดื่มแอลกอฮอล์ก่อน 6 ชั่วโมง และขณะขับขี่
4.ผู้ที่เจ็บป่วยด้วยโรคจากการดื่มแอลกอฮอล์ ผู้มีโรคประจำตัว หรือกำลังใช้ยารักษาโรค
5.ประชาชนทุกเพศทุกวัย การไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เลย เป็นแนวปฏิบัติที่ปลอดภัยที่สุดต่อสุขภาพ ครอบครัว และสังคม
อันตรายจากการดื่มหนัก ดื่มเร็ว
นายแพทย์ธีรยุทธ รุ่งนิรันดร ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อธิบายว่า อันตรายจากการดื่มหนัก ดื่มเร็ว คือ
1.ทำให้เสียการทรงตัว การเคลื่อนไหว อาจเกิดอุบัติเหตุได้ ไม่จำเป็นต้องขับรถก็เกิดอุบัติเหตุได้ เช่น เดินชน ล้ม เป็นต้น
2.มีปัญหาเรื่องสุขภาพตามมา เช่น อาเจียนเยอะ และหากดื่มในปริมาณมาก จะทำให้การรู้สึกตัวลดลง ซึมหลับ และสำลัก การดื่มแอลกอฮอล์ปริมาณมากทำให้ปฏิกิริยาที่ป้องกันการสำลักหายไป ทำให้ของที่สำลักออกมาไปอุดในหลอดลมได้ และหากดื่มหนักกว่านั้นอีกจะทำให้กดการหายใจ ทำให้หยุดหายใจและเสียชีวิตได้
ด้านการช่วยเหลือผู้ที่มีปัญหาจากการดื่มแอลกอฮอล์ นายแพทย์ธีรยุทธ อธิบายต่อว่า หากยังรู้สึกตัว และพูดคุยรู้เรื่อง ต้องบอกให้เขาหยุดดื่มทันที ให้พัก อาจจะให้ดื่มน้ำเพื่อให้ปัสสาวะบ่อยๆ และรอสร่าง แต่ถ้าในกรณีที่ซึมหลับแล้ว ปลุกยังไงก็ไม่ตื่นนั้น เรียกรถพยาบาล หรือสายด่วน 1669 และจัดท่านอนตะแคงเพื่อป้องกันการสำลักเอาไว้
นายแพทย์ธีรยุทธ ยังย้ำอีกว่า ไม่มีขนาดของแอลกอฮอล์ที่ปลอดภัย เพราะแอลกอฮอล์เมื่อเข้าไปเพียงหยดเดียว ก็มีความเสี่ยงเกิดขึ้นแล้ว ถ้าจะปลอดภัยจริงๆ คือ ต้องไม่ดื่ม แต่พูดความเสี่ยงในระดับได้ คือ ความเสี่ยงน้อย ความเสี่ยงปานกลาง และความเสี่ยงสูง โดยบอกว่า ความเสี่ยงน้อย คือ การดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณประมาณ 2 มาตรฐาน ทั้งผู้ชายและผู้หญิงเท่าๆ กัน แต่ผู้ชายอาจจะมากกว่านิดหน่อย เบียร์ไม่เกิน 2 กระป๋อง เหล้าไม่เกิน 2 เป๊ก ไวน์ไม่เกิน 2 แก้ว นั่นเอง
ถ้าไม่ดื่มแอลกอฮอล์เลยดีที่สุด แต่ถ้าจำเป็นต้องดื่ม ต้องดูแลตัวเองและรู้ลิมิตตัวเอง อาจจะตั้งใจไว้ก่อนเลยว่าวันนี้จะดื่มไม่เกินเท่าไหร่ และถ้ามีอาการจะต้องหยุดดื่ม เช่น เริ่มมึน เดินเซ รวมถึงมีทักษะในการปฏิเสธคนที่ชวนดื่มให้เป็น ซึ่งผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์ช่วงแรกมักจะรู้ตัวเอง ที่เซ และมึน ส่วนใหญ่จะมีความสามารถในการปฏิเสธว่าไม่ไหวแล้ว แต่หากดื่มไประยะหนึ่งแล้วเริ่มมึนเมามากๆ จนจะหลับแล้ว อาจจะไม่ค่อยรู้แล้ว ดังนั้นคนรอบข้างต้องช่วยกันดู
สสส. เครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) และภาคีเครือข่าย รณรงค์แคมเปญ งดเหล้า มาอย่างต่อเนื่อง กว่า 10 ปี เพื่อให้ทุกคนได้มีความตระหนักถึงพิษภัยของการดื่มแอลกอฮอล์ทั้งทางตรงและทางอ้อม มุ่งสร้างเสริมสุขภาพและคุณภาพชีวิตที่ดี