‘พอเพียง’ ที่หมู่บ้านรัตนาธิเบศร์
ที่มา : หนังสือพิมพ์แนวหน้า
ภาพประกอบจากเว็บไซต์ news.voicetv.co.th
"3 ห่วง : พอประมาณ มีเหตุผล มีภูมิคุ้มกัน, 2 เงื่อนไข : ความรู้ คุณธรรม" ใจความสำคัญของ "เศรษฐกิจพอเพียง" อันเป็นหลักปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช "ในหลวงรัชกาลที่ 9" พระราชทานแก่ประชาชนชาวไทย เพื่อให้นำไปปรับใช้ในการดำรงชีวิตประจำวัน จนสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืนท่ามกลางความไม่แน่นอนของกระแสโลก
นนทบุรี จังหวัดปริมณฑลติดกับเมืองหลวงอย่างกรุงเทพฯ ดังนั้นเมื่อกรุงเทพฯ แปรสภาพกลายเป็นสังคมเมืองเต็มรูปแบบ จังหวัดปริมณฑลที่ติดกันย่อมต้องพลอยเปลี่ยนแปลงจากชุมชนชนบทเป็นชุมชนเมืองหรือกึ่งเมืองไปโดยปริยาย ขึ้นอยู่กับว่าจะช้าหรือเร็วเท่านั้น ถึงกระนั้น ยังมีความพยายามของบางชุมชนที่ไม่ต้องการพึ่งพิงภายนอกมากเกินไป แม้ความเป็นเมืองจะขยายเข้ามาใกล้มากขึ้นก็ตาม ดังตัวอย่างเช่น ชุมชนหมู่บ้านรัตนาธิเบศร์ ซึ่งตั้ง อยู่ที่ ต.บางรักพัฒนา อ.บางบัวทอง
ปวินันท์ จินดาวัฒน์ แกนนำชุมชนหมู่บ้านรัตนาธิเบศร์ เล่าว่า ก่อนหน้านี้ภายในหมู่บ้าน มีกลุ่มคนจำนวนหนึ่งปลูกผักปลอดสารเคมีไว้บริโภคในครัวเรือน ต่อมาเมื่อมีการสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จึงมีผู้เข้าร่วมมากขึ้น ขณะนั้นนับได้ 53 ครัวเรือน มีการแบ่งพี่เลี้ยงลงไปดูแล 1 คน ต่อ 10 ครัวเรือน จดบันทึก คลุกคลีมองเห็นการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ถือเป็นเคล็ดลับของความสำเร็จของโครงการ และแม้โครงการจะสิ้นสุดลงไปแล้ว แต่คนในชุมชน ก็ยังนิยมปลูกผักไว้บริโภคเองจนถึงปัจจุบัน
"ผลผลิตที่ได้แม้จะไม่มากมาย แต่ก็เป็นผักปลอดสารที่มีประโยชน์และดีต่อสุขภาพ ขณะเดียวกันช่วยลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน ลดการจับจ่ายอาหารสำเร็จรูป เป็นการพึ่งพาตนเอง และเป็นการน้อมนำพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้อีกด้วย" ปวินันท์ ระบุ
ไม่ต่างจากชาวชุมชนอีกราย ปราณี วุฒิเธียร ที่แม้จะมีธุรกิจส่วนตัว แต่ก็ยังนำที่ดินเนื้อที่ 8 ไร่ ของตนในพื้นที่ จ.ปทุมธานี ทำเกษตรแบบผสมผสานควบคู่ไปด้วย โดยแบ่งพื้นที่ออกเป็น 4 ส่วน คือ สระน้ำ พื้นที่เลี้ยงสัตว์ พื้นที่ปลูกผัก และพื้นที่ปลูกไม้ผล ซึ่งสิ่งที่น่าสนใจคือ ผักและผลไม้ที่ปลูก "ไม่เน้นขาย"เพราะนอกจากปลูกไว้บริโภคเอง แล้วหากมีเหลือก็จะนำไปแบ่งปันกับเพื่อนๆ ในชุมชน
"เราไม่ต้องไปซื้อเขากิน ผักและผลไม้ที่ปลูกก็ปลอดสาร ปลอดภัยต่อร่างกาย คำว่าพอเพียงแต่ละบ้านไม่เหมือนกัน สำหรับตัวเองแล้ว พอกิน พออยู่ เลี้ยงคนในครอบครัวให้มีความสุขความเจริญรุ่งเรือง เหลือ ก็เอาไปแบ่งปัน เราเอาความเป็นเพื่อนบ้าน เหมือนที่คำโบราณสอนไว้ว่า ปลาตัวเดียวกินทั้งปีก็ไม่หมด เรามีผักผลไม้ในบ้านในสวนก็เอามาแบ่งกัน เราอยู่กันแบบนี้ในชุมชนของเรา" เธอกล่าว
ด้าน วิลาสินี นุ่มน้อย ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน กล่าวเสริมว่า ได้ส่งเสริมให้ทุกครัวเรือนเดินตามแนวทาง ที่ในหลวงรัชกาลที่ 9 พระองค์ท่านทรงสอนไว้ ในการพึ่งพาตนเอง อยู่อย่างพอเพียง พออยู่พอกิน ตลอดจน การทำบัญชีในครัวเรือน โดยทางชุมชนจะส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างอาชีพเสริมเพื่อเพิ่มรายได้ในครัวเรือน พร้อมกับย้ำว่า "เศรษฐกิจพอเพียงอยู่ที่ไหนก็ทำได้" แม้จะเป็นชุมชนเมืองก็ตาม "คำว่าพอเพียง ไม่ใช่แค่เรื่องปลูกผักเพียง อย่างเดียว อยู่ที่ว่าเราจะน้อมนำเอาส่วนไหนมาปรับใช้"ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน ชุมชนหมู่บ้านรัตนาธิเบศร์ ฝากทิ้งท้าย
