ผู้บริหารสถานศึกษาต้นแบบ ช่วยให้เด็ก-ครู ไม่มีอบายมุข

“มีเป้าหมายให้ ครูทุกคนปลอดเหล้าทั้งในโรงเรียนและนอกโรงเรียน เพื่อเป็นต้นแบบให้เด็กๆ ชุมชน และครูโรงเรียนอื่น จะต้องขยายผล การแก้ไขปัญหาอบายมุขเป็นหน้าที่ของทุกคน ครูต้องทำงานให้เป็นและมีความตั้งใจจริง งานทุกอย่างต้องใช้เวลา ไม่ใช่เรื่องง่ายในการสร้างค่านิยมใหม่และลดพฤติกรรมเสี่ยง…”

หากครูเปรียบเสมือนผู้ปกครองคนที่ 2 ต้องคอยดูแลเอาใจใส่ อบรมสั่งสอน ช่วยแก้ปัญหา พร้อมทั้งทำหน้าที่เชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับบ้าน โรงเรียนกับชุมชน จนได้รับความศรัทธาเชื่อถือจากนักเรียนและครอบครัวนั้น ก็ขอยกย่องให้ อัญชลี ไก่งาม รองผู้อำนวยการโรงเรียนป่าแดงวิทยา จ.เชียงราย เป็นครูต้นแบบด้านส่งเสริมคุณธรรมก็ดูไม่ผิดนัก อัญชลี ไก่งาม ได้รับรางวัลครูดีไม่มีอบายมุข ประเภทผู้บริหารสถานศึกษา ในวันครู ปี 2556 จากการดำเนินงานปลูกฝังคุณธรรมและพฤติกรรมที่ดีให้เด็กนักเรียน บุคลากรในโรงเรียน และหลังจากนั้นเธอก็สืบสานงานเรื่อยมา โดยเป็นพลังสำคัญขับเคลื่อนโครงงาน “ลด ละ เลิก เหล้า บุหรี่ ทำความดีถวายพระเจ้าอยู่หัว” การทำงานส่วนใหญ่นั้นจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับเหล้า บุหรี่ และปัญหาการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ หรือ ‘ท้องไม่พร้อม’ ของเด็กนักเรียน

การทำงานส่วนใหญ่ของอัญชลี ไก่งาม มีการตรวจสอบปัญหาของเด็กเพื่อจัดกลุ่มเสี่ยงต่างๆ และนำมาเป็นข้อมูลสำคัญเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นกับลูกศิษย์ที่เธอรักได้ เป็นอย่างดี ซึ่งแนวคิดและหลักในการทำงานที่รองผู้อำนวยการผู้นี้ยึดถือ นั่นคือ เรื่องส่งเสริมคุณธรรมไปยังเด็ก ครู บุคลากรในโรงเรียน ครอบครัว และชุมชน เป็นการบูรณาการงานที่ได้ชื่อว่าเป็นต้นแบบให้กับผู้บริหารสถานศึกษาต่างๆ และตอกย้ำบทบาทของครูดีไม่มีอบายมุข ที่เป็นแบบอย่างของพ่อพิมพ์แม่พิมพ์ที่ดี

สำหรับเรื่องราวการปลูกฝังคุณธรรมในโรงเรียนป่าแดงวิทยา จ.เชียงราย เริ่มต้นขึ้นเมื่อปี 2552 สองปีจากนั้นยกระดับเป็นนโยบายของโรงเรียน เริ่มมีการตระหนักมากขึ้น ผ่านมาระยะหนึ่งจึงทำโครงงานอย่างจริงจังเดือนพฤศจิกายน ปี 2555 บทบาทของอัญชลีนอกจากเป็นผู้บริหารแล้ว ยังสวมหมวกเป็นครูที่ปรึกษาโครงงานดังกล่าวด้วย โดยได้รับความร่วมมือจากครูฝ่ายส่งเสริมคุณธรรม ครูผู้รับผิดชอบโครงการดูแลช่วยเหลือนักเรียน และครูที่ปรึกษาโครงงาน ตลอดจนแกนนำนักเรียน ซึ่งผู้อำนวยการโรงเรียนนั้นไฟเขียวในฐานะโรงเรียนส่งเสริมคุณธรรม และประกาศเป็นโรงเรียนปลอดเหล้าอย่างแท้จริง

อัญชลีกล่าวว่า ปลายปี 2555 มีการตรวจสอบพบปัญหาตั้งท้องในวัยเรียน เป็นเหตุให้เด็กสองคนเรียนไม่จบ ทางโรงเรียน ทั้งครูและนักเรียนแกนนำ พยายามคิดหาคำตอบของปัญหา พบเกิดจากการดื่มสุรา โดยเด็กอยากลองดื่มในงานบุญและงานวันเกิดของเพื่อน จนพลาดพลั้งมีเพศสัมพันธ์ เป็นครั้งแรกและครั้งเดียวของพวกเขา ซึ่งไม่เคยมีพฤติกรรมเสี่ยงมาก่อน จนทำให้เสียอนาคตทางการศึกษา เด็กๆ ประชุมกับครูที่ปรึกษา สรุปจะทำโครงงานลด ละ เลิกเหล้า บุหรี่ เพราะพบว่าการขาดสติจากฤทธิ์เครื่องดื่มแอลกอฮอล์สามารถทำให้เกิดปัญหาได้

“ในการแก้ไขปัญหาจัดกลุ่มเสี่ยงในโรงเรียน กลุ่มเป้าหมายทำโครงงานเป็นนักเรียนชั้น ม.1-ม.3 จำนวน 79 คน ทั้งชายและหญิงเสี่ยงไม่ต่างกัน หลังจากนั้นคัดกรองเด็กมีพฤติกรรมดื่มหรือสูบ ส่วนใหญ่ไม่พบที่โรงเรียนเพราะมีกฎระเบียบเข้มงวด ปัญหาเกิดในชุมชนที่มีวัฒนธรรมการดื่มสังสรรค์ งานบุญประเพณี กลายเป็นผู้ปกครองล้อมวงนั่งดื่ม เด็กๆ ก็ชักชวนเพื่อนมาตั้งวงเหล้าอีกวง เกิดพฤติกรรมเสี่ยงเกิดการเลียนแบบขึ้นมา การสร้างความตระหนักในเด็กอย่างเดียวไม่พอ ต้องเข้าถึงพ่อแม่ผู้ปกครองด้วย” ครูดีไม่มีอบายมุข เผยปัญหาที่จำเป็นต้องสร้างความตระหนักในหลายฝ่าย

รองผู้อำนวยการคนเดิมบอกว่า จากการพูดคุยกับผู้ปกครองของนักเรียน 79 คน พบบิดาไม่ดื่ม 2 คน มารดาไม่ดื่ม 4 คน เรียกได้ว่าปลอดทั้งเหล้า บุหรี่ ที่เหลือมีพฤติกรรมดื่มทั้งหมด แต่จะมากน้อยต่างกัน ฉะนั้นการทำงานเพื่อลดพฤติกรรมเสี่ยงต้องอาศัยความร่วมมือจากครอบครัว ซึ่งที่ผ่านมาทางโรงเรียนดึงผู้ปกครองมาร่วมกิจกรรม และได้มอบเกียรติบัตรบิดามารดาดีไม่มีอบายมุขไปแล้ว เพื่อให้กำลังใจและจะได้ยึดมั่นเป็นแบบอย่างที่ดีต่อไป ส่วนรางวัลครูดีไม่มีอบายมุขก็มอบให้บุคลากรในโรงเรียนแล้วเช่นกัน ในส่วนผู้นำดีไม่มีอบายมุขนั้น จะมีพิธีมอบในปีนี้ให้แก่องค์การบริหารส่วนตำบล ผู้ใหญ่บ้าน หรือกำนันผู้ลด ละ เลิกเหล้า สร้างความภาคภูมิใจ ซึ่งได้รับเสียงตอบรับจากทุกภาคส่วนอย่างดี

นอกจากนี้ อาจารย์อัญชลีระบุเห็นความเปลี่ยน แปลงกับเด็กนักเรียน ผู้ปกครอง หลังโครงงานขับเคลื่อนต่อเนื่อง โดยจากการติดตามตรวจสอบในขณะนี้ยังไม่พบปัญหาของเด็กท้องไม่พร้อม และเด็กตระหนักถึงพิษภัยแอลกอฮอล์มากขึ้นด้วย ในการทำงานได้หยิบยกกรณีตัวอย่างที่แสดงถึงการหลงผิดเสียอนาคตให้แก่นัก เรียนด้วย ขณะเดียวกันจากการส่งเสริมเรื่องคุณธรรมในโรงเรียน เด็กๆ มีจิตอาสาทำประโยชน์เพื่อส่วนรวม เข้าวัดทำบุญ ผลจากการเร่งสร้างค่านิยมที่ดีให้เยาวชนเพื่อเป็นเกราะป้องกันอีกทางหนึ่ง

สำหรับโรงเรียนป่าแดงวิทยานั้นมีรางวัลการันตีมากมาย โดยได้รับรางวัลส่งเสริมคุณธรรมดีเด่นจากกระทรวงศึกษาธิการ นักเรียนแกนนำคว้าเยาวชนสร้างสรรค์นวัตกรรมท้องถิ่นจากสถาบันพระปกเกล้า รวมถึงเป็นโรงเรียนวิถีพุทธชั้นนำก็พัฒนาต่อเนื่อง

ในการทำงานรณรงค์ลด ละ เลิกเหล้า บุหรี่ และอบายมุขในโรงเรียน ผู้บริหารสถานศึกษาวัย 52 ปีผู้นี้ ยังเน้นคณะครูทำให้ตระหนักในการเป็นต้นแบบ โรงเรียนมีนโยบายปลอดเหล้าทุกตารางนิ้ว ขอความร่วมมือจากครู ส่วนครูใหม่สร้างวัฒนธรรมใหม่ หากมีงานเลี้ยงต้อนรับครูใหม่จะเลี้ยงน้ำชากาแฟ จากเดิมเคยมีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ขึ้นโต๊ะ แต่หลังจากประชุมคณะกรรมการบริหารสถานศึกษา มีมติและเป็นที่เข้าใจตรงกัน ครูปลอดเหล้าในโรงเรียนโดยสิ้นเชิง เวลานี้เราเชิดชูครูดีไม่มีอบายมุขที่เป็นแกนนำรวม 4 คน จาก 15 คน อย่างไรก็ตาม ช่วงงดเหล้าเข้าพรรษาครูทุกคนในโรงเรียนร่วมงดเหล้าตลอด 3 เดือน ก็ต้องทำงานต่อไปเพื่อไม่ให้ครูต้องยุ่งเกี่ยวกับน้ำเมานอกโรงเรียนด้วย

สัมภาษณ์ผู้บริหารสถานศึกษาหญิงเจ้าของรางวัลครูดีไม่มีอบายมุข ปี 2 ถึงแนวทางการขับเคลื่อนงานลด ละ เลิกเหล้า บุหรี่ ป้องกันแก้ปัญหาอบายมุขในโรงเรียนต่อไป แม่พิมพ์ตัวอย่างระบุ นอก จากเป็นต้นแบบแล้วจะขยายเครือข่ายครู ผู้บริหารโรงเรียนในพื้นที่ 3 ตำบลของ อ.พาน ประกอบด้วย ต.ดอยงาม ต.เวียงห้าว และ ต.หัวง้ม ที่โรงเรียนป่าแดงวิทยาตั้งอยู่ เน้นที่โรงเรียนระดับประถมและโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา ซึ่งมีกลุ่มเสี่ยงเหมือนกัน นอกจากนี้ทำให้ผู้บริหารสถานศึกษาทั้ง 9 โรงเรียนใน 3 ตำบล ตระหนักช่วยกันแก้ไขปัญหาและสนับสนุนการสร้างครูดีไม่มีอบายมุข เกิดต้นแบบที่ดีให้เด็กเห็นคุณค่าแล้วเคารพศรัทธา

“ครูเองได้รับเกียรติยกย่องเป็นครูดีไม่มีอบาย มุข หลังทำงานรณรงค์ลด ละ เลิกต่อเนื่อง และแสดงผลสำเร็จอย่างเป็นรูปธรรม แต่ยังไม่หยุดทำงาน เพราะมีเป้าหมายให้ครูทุกคนปลอดเหล้าทั้งในโรงเรียนและนอกโรงเรียน เพื่อเป็นต้นแบบให้เด็กๆ ชุมชน และครูโรงเรียนอื่น จะต้องขยายผล การแก้ไขปัญหาอบายมุขเป็นหน้าที่ของทุกคน ครูต้องทำงานให้เป็นและมีความตั้งใจจริง งานทุกอย่างต้องใช้เวลา เพราะไม่ใช่เรื่องง่ายในการสร้างค่านิยมใหม่และลดพฤติกรรมเสี่ยง ฝากครูรุ่นใหม่ทุกคนต้องตระหนัก มีความรับผิดชอบ ต้องเป็นต้นแบบที่ดีทั้งคำพูด คำสอน และพฤติกรรม ในอดีตวิชาชีพครูเป็นอาชีพที่ศักดิ์สิทธิ์ อยากให้เด็กนักเรียนปัจจุบันศรัทธา ครูต้องปฏิบัติตัวเองให้ดี” อัญชลี ไก่งาม ผู้บริหารสถานศึกษาฝากทิ้งท้ายให้ครูได้คิด และให้กำลังใจครูทุกคนจงสู้จนถึงที่สุดเพื่อสร้างอนาคตเยาวชนไทย

ที่มา : หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์