ประเทศไทยกับความท้าทาย ‘เลิกบุหรี่’

          บุหรี่สาเหตุให้คนทั่วโลกเสียชีวิตปีละ 6 ล้านคน ในไทยปีละกว่า 5 หมื่น เสียค่าดูแลรักษาคนป่วยกว่า 5 หมื่นล้านบาทต่อปี Quitline 1600 ช่วยเลิกได้กว่า 30 เปอร์เซ็นต์

          วันงดสูบบุหรี่โลก 31 พฤษภาคม 2557 นี้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้ร่วมกันรณรงค์และชูประเด็นเรื่อง "บุหรี่:ภาษียิ่งเพิ่มคนตายยิ่งลด" รศ.ดร.จินตนา ยูนิพันธุ์ ผู้อำนวยการศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ(Quitline1600) กล่าวว่า ในประเทศไทยถือว่าประสบความสำเร็จในการทำงานควบคุมยาสูบในเชิงมาตรการกฎหมายภาษี ที่ทั่วโลกมองเป็นแบบอย่าง ขณะนี้การบริการในโรงพยาบาลได้มีการพัฒนาบริการช่วยเลิกบุหรี่ที่คนไทยเข้าถึงได้ง่ายและไม่เสียค่าใช้จ่าย คือการให้คำปรึกษาทางโทรศัพท์ ศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ (Quitline1600) เปิดให้บริการเมื่อเดือนมกราคม พ.ศ.2552

           ปัจจุบันศูนย์ฯ ได้รับความร่วมมืออย่างดียิ่งจากผู้ให้บริการเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ทุกค่ายให้ผู้สนใจโทร หมายเลข 1600 นอกจากนี้ยังเปิดให้ติดต่อผ่าน SMS ที่หมายเลข 089-814-1600 หรือ 089-890-5100 และกำลังพัฒนาแอพพลิเคชั่นบนโทรศัพท์มือถือเพื่ออำนวยความสะดวกให้ผู้สนใจอีกทางหนึ่ง

          ศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ(Quitline1600) ให้บริการแบบพฤติกรรมบำบัดคือให้คำปรึกษาเพื่อการเลิกบุหรี่โดยไม่ใช้ยา ใช้เทคโนโลยีที่ทันสมัยอุปกรณ์และระบบต่างๆ เหมือนกับศูนย์ฯ ของต่างประเทศขอเพียงผู้อยากเลิกบุหรี่ตั้งใจจริง ผู้ให้คำปรึกษาจะช่วยสร้างความมั่นใจและเป็นกำลังใจตลอดช่วงเวลาเผชิญความท้าทายจากอาการขาดนิโคตินและอาการอยากยาสูบในแต่ละวันมีผู้โทรเข้า 300-500 สาย ทั้งที่เป็นตัวผู้สูบเองและคนใกล้ชิด

           ศูนย์ฯ มีกระบวนการคัดกรอง เก็บข้อมูล ให้คำปรึกษาและติดตามผล 6 ครั้ง/คน เป็นเวลา 1ปี เริ่มตั้งแต่ 3-5 วันและ 14 วันหลังวันเลิกบุหรี่ จากนั้นคือ 1 เดือน ,3 เดือน ,6 เดือน และ 1ปี พร้อมทั้งบริการให้คำปรึกษาฉุกเฉินระหว่างอยู่ในกระบวนการเลิกบุหรี่ เมื่อผู้กำลังเลิกมีอาการหงุดหงิดหรือไม่สบายกาย เป็นต้น การให้คำปรึกษาครั้งแรกจะใช้เวลาประมาณ 30-40 นาที หากผู้สูบไม่สะดวกที่จะคุยขณะนั้นก็สามารถระบุวันเวลาให้โทรกลับได้และนอกจากให้คำปรึกษาแล้วศูนย์ฯ ยังจัดส่งคู่มือเลิกบุหรี่ทางไปรษณีย์ให้ทั่วประเทศ ฟรีด้วย

         น.ส.รัชนก หงสวินิตกุล ผู้รับสาย (CallTaker Supervisor) ศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ (Quitline1600) เปิดเผยว่า “หลักการของการเลิกบุหรี่ให้ได้นั้นอยู่ที่ความตั้งใจจะเลิกยืนยันได้ว่าแนวคิดนี้สามารถประสบความสำเร็จได้ดังนั้นเมื่อรับสายโทรเข้าคำถามแรกคือ คุณต้องการเลิกบุหรี่ใช่ไหม ? ถ้าใช่จะถามต่อว่า คุณต้องการเลิกบุหรี่ภายใน 30 วันใช่ไหม ถ้าใช่แสดงว่ามีความตั้งใจจากนั้นจึงส่งสายต่อไปเพื่อรับคำปรึกษาจากผู้ให้คำปรึกษา (Quitcounselor)”

          นายชัยชาญ ดอกนาค ผู้ให้คำปรึกษา ศูนย์บริการเลิกบุหรี่ทางโทรศัพท์แห่งชาติ (Quitline1600) เปิดเผยว่า “ทางศูนย์ฯ จะให้คำปรึกษาเป็นรายบุคคลโดยเริ่มต้นที่การประเมินภาวะติดบุหรี่ (ทั้งบุหรี่ซองยาเส้น และยาสูบทุกรูปแบบ) เช่น สูบ เสพ มาแล้วกี่ปีเริ่มตั้งแต่อายุเท่าไหร่สูบตอนไหน สูบกับใครสูบมากน้อยเท่าไร เป็นต้น เรียกว่า การประเมินสภาพแวดล้อมหรือนิสัยพฤติกรรมหรือปัญหาสุขภาพที่สัมพันธ์กับบุหรี่ จากนั้นพูดถึงวิธีการเลิกในอดีตความสำเร็จและความล้มเหลวที่ผ่านมาแล้วจึงถึงประเด็นการเลิกในครั้งนี้ควรจะเลือกวิธีใดและกำหนดวันเลิกอย่างจริงจังพอกำหนดวันเลิกแล้วก็ต้องสอบถามว่ามีความมั่นใจแค่ไหน เพราะว่าการที่จะเลิกบุหรี่มันเกี่ยวข้องกับภาวะการขาดนิโคติน เมื่อขาดนิโคตินก็จะมีอาการทางร่างกายและหากมีอาการเกิดขึ้นจะจัดการกับอาการนั้นอย่างไรและวิธีไหนก็มาคุยกันว่าอะไรเหมาะกับคุณและสถานการณ์ของคุณ เราก็จะแนะนำ ให้กำลังใจกันเราจะพูดกันแต่เรื่องบวกเพราะการเลิกบุหรี่คือการเริ่มต้นชีวิตใหม่ที่ดีกว่าเดิม

           ส่วนทางด้านผู้ใช้บริการที่ต้องการเลิกบุหรี่ เสียงส่วนใหญ่สะท้อนว่า “จริงๆ แล้วบุหรี่เหมือนจะไม่ร้ายแรงนะ แต่จริงๆ แล้วร้ายที่สุดในบรรดายาเสพติดทั้งหลายเพราะเป็นจุดเริ่มต้นของยาเสพติดประเภทอื่นๆและก็เลิกยากที่สุดเพราะความเคยชิน และดูว่าไม่ร้ายแรง การจะเลิกได้ต้องใช้แรงบันดาลใจสูงมากถ้าไม่ใช่เพราะครอบครัวเพราะคนที่รักจริงๆ ก็เลิกไม่ได้ และทีสำคัญปัจจุบันก็หาที่สูบได้ยากขึ้นเพราะมีกฎหมายห้ามสูบบุหรี่ในสถานที่ต่างๆหลายแห่ง”

           รศ. ดร. จินตนายูนิพันธุ์ฝากทิ้งท้ายว่า“สังคมไทยปลอดบุหรี่ได้สุขภาพเราก็ดี ลูกหลานก็สุขภาพดีประเทศชาติก็ไม่ต้องเสียเงินกับการรักษาโรคที่เกิดจากบุหรี่ ผู้เสพยาสูบต้องการเลิกสามารถโทรเข้ามาขอรับคำปรึกษาได้ที่ Quitline1600 ผู้ใกล้ชิดหรือบุคลากรทางสุขภาพเมือพบผู้สูบควรสอบถามความต้องการเลิกบุหรี่จากนั้นก็ชวนให้ตั้งใจเลิกและโทรมาขอคำปรึกษาฟรี ที่ หมายเลข 1600 หรือช่วยพูดกระตุ้นจูงใจให้ตั้งใจเลยโดยช่วยให้เขาเห็นชีวิตที่ดีกว่าถ้าเขาเลิกสูบบุหรี่ โดยใช้ข้อมูลทาง www.thailandquitline.co.th หรือโทรมาขอคำแนะนำว่าจะช่วยสร้างความตั้งใจให้เลิกบุหรี่ได้อย่างไรทุกคนสามารถช่วยให้สังคมไทยปลอดบุหรี่ได้มาร่วมมือกันนะคะ”

           ที่มา: เว็บไซต์เดลินิวส์

           ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต