ที่มา: ประชาชาติธุรกิจ

แฟ้มภาพ

ผู้คนมักเตือนเกี่ยวกับภัยและอันตรายจาก บุหรี่ว่า "บุหรี่อันตราย เพราะมีนิโคติน" จนกลายเป็นความเข้าใจว่านิโคตินคือสารอันตรายที่ทำร้ายอวัยวะต่างๆ ของผู้สูบบุหรี่ แต่แท้จริงแล้ว นิโคตินไม่ใช่สารที่ทำให้เกิดโรคมะเร็งปอด โรคหัวใจ โรคถุงลมโป่งพอง ฯลฯ เพราะภัยข้างเคียงเหล่านี้เกิดจากสารอื่น ๆ ที่อยู่ในบุหรี่ต่างหาก

          มีสารมากกว่า 7,000 ชนิดที่เกิดจากการเผาไหม้บุหรี่ สารหลายร้อยชนิดมีผลต่อการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย และมีสารกว่า 70 ชนิดที่เป็นสารก่อมะเร็ง ส่วนนิโคตินนั้นไม่ใช่สารที่ก่อให้เกิดโรค แต่เป็นสารที่ทำให้คนเสพติดและอยากกลับไปสูบบุหรี่ ตลอดเวลา

          ส่วนสารที่ทำร้ายร่างกายที่แท้จริงได้แก่ ทาร์, คาร์บอน มอนอกไซด์, ไฮโดรเจนออกไซด์, ไนโตรเจนออกไซด์, แอมโมเนีย, ไซยาไนด์, ฟอร์มาลดีไฮด์ และสารปรุงแต่งอีกจำนวนมาก

          ยกตัวอย่างโทษภัยของสารอันตรายต่าง ๆ ที่เกิดจากการสูบบุหรี่ ดังนี้

          ทาร์ (tar) หรือน้ำมันดิน ประกอบด้วยสารหลายชนิด มีลักษณะเป็นละอองเหลวเหนียวสีน้ำตาล ทาร์จะจับอยู่ที่ปอด ทำให้เยื่อบุหลอดลมไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ตามปกติ

          คาร์บอนมอนอกไซด์ (carbon monoxide) เป็นก๊าซชนิดเดียวกันที่พ่นออกจากท่อไอเสียรถยนต์ ก๊าซนี้จะ ขัดขวางการลำเลียงออกซิเจนของเม็ดเลือดแดง

          ไฮโดรเจนไดออกไซด์ (hydrogen dioxide) เป็นแก๊สพิษที่ใช้ในสงคราม ก่อให้เกิดอาการไอ มีเสมหะ และหลอดลมอักเสบเรื้อรัง

          ไนโตรเจนไดออกไซด์ (nitrogen dioxide) เป็นสาเหตุของโรคถุงลมโป่งพอง เพราะไปทำลายเยื่อบุหลอดลมส่วนปลายและถุงลม

          แอมโมเนีย (ammonia) มีฤทธิ์ระคายเคืองเนื้อเยื่อ ทำให้แสบตา แสบจมูก หลอดลมอักเสบ ใช้ในกระบวนการผลิตเพื่อให้นิโคตินถูกดูดซึมผ่านปอดเร็วขึ้น

          ไซยาไนด์ (cyanide) ปกติเป็นสารที่ใช้ผลิตยาเบื่อหนู และก็พบในบุหรี่เช่นเดียวกัน

          ฟอร์มาลดีไฮด์ (formaldehyde) เป็นสารที่ใช้ ดองศพเพื่อไม่ให้เน่าเปื่อย และถูกนำมาใช้ในการผลิตบุหรี่ด้วย

          สารอันตรายที่กล่าวมา สามารถก่อให้เกิดความเสี่ยง มากมายต่อผู้สูบเอง เช่น เสี่ยงตาบอดถาวร เสี่ยงมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ เสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด เสี่ยงโรคระบบทางเดินอาหาร เสี่ยงหลอดเลือดสมองตีบ เสี่ยงถุงลมโป่งพอง เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ เสี่ยงแท้งลูก หรือเสี่ยงต่อ ผู้คนรอบข้าง เช่น เสี่ยงโรคหอบหืด ทำลายสุขภาพทารกในครรภ์ เสี่ยงเป็นโรคมะเร็งปอดได้ถึง 2 เท่า ทำให้เด็กมีพัฒนาการทางสมองช้ากว่าปกติ ฯลฯ

          รศ.นพ.ฉันชาย สิทธิพันธุ์ รองคณบดีฝ่ายวางแผนและพัฒนา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า "จริงๆ แล้ว คนที่สูบบุหรี่ไม่ได้เสพติดตัวบุหรี่ แต่เสพติดนิโคตินที่อยู่ในบุหรี่ ดังนั้นการให้นิโคตินทดแทนด้วยวิธีการต่างๆ ที่แพทย์และ ผู้เชี่ยวชาญแนะนำจะช่วยลดอาการอยากสูบบุหรี่อย่างได้ผล เพราะเป็นการเข้าไปลดระดับนิโคติน หรือทำให้อยากสูบบุหรี่ลดลง แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น การเลิกสูบบุหรี่ ก็ต้องการปัจจัยรอบข้างเข้ามาส่งเสริม"

          ดังนั้นนอกเหนือจากจิตใจอันแน่วแน่ที่ต้องการเลิกสูบบุหรี่แล้ว การจะเลิกบุหรี่ได้ผลต้องแก้ปัญหาตั้งแต่ต้นเหตุ นั่นก็คือการทำให้อาการอยากนิโคตินลดลง โดยใช้นิโคตินทดแทน ซึ่งปัจจุบันมีทั้งในรูปแบบแผ่นแปะ หมากฝรั่ง ฯลฯ หาซื้อได้ง่ายตามร้านขายยา หรือร้านขายผลิตภัณฑ์สุขภาพ