เรื่องโดย เทียนทิพย์  เดียวกี่ Team Content www.thaihealth.or.th

ให้สัมภาษณ์โดย  นางภรณี ภู่ประเสริฐ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ สสส., นายสว่าง   แก้วกันทา   ผู้อำนวยการมูลนิธิพัฒนางานผู้สูงอายุ (มพส.) , นายวินัย วรรณรัตน์ และนายยงยุทธ เยอส่อ

ภาพโดย นัฐพร ชุ่มลือ Team Content www.thaihealth.or.th และแฟ้มภาพ

 

ปัจจุบันประเทศไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ เราจะเห็นความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในสังคมพร้อมทั้งมีนวัตกรรมต่างๆ ที่สอดรับให้เข้ากับสถานการณ์ในปัจจุบัน เช่นเดียวกับ บั๊ดดี้โฮมแคร์ หนึ่งในธุรกิจเพื่อสังคมที่เข้ามาแก้ปัญหาสังคมที่เรียกได้ว่าได้ทั้งการดูแลผู้สูงอายุและยังสร้างรายได้ให้เยาวชนอีกด้วย

บั๊ดดี้โฮมแคร์  กิจการเพื่อสังคม เปิดบริการดูแลผู้สูงอายุที่บ้าน โดยให้โอกาสเยาวชนในพื้นที่ห่างไกลได้เรียนหลักสูตรการดูแลผู้สูงอายุระยะยาว อย่างมีมาตรฐานและคิดค่าบริการในราคาที่คนทั่วไปเข้าถึงได้ ตามวิสัยทัศน์ที่ว่า บริการบั๊ดดี้โฮมแคร์ บริการด้วยมาตรฐาน ดุจลูกหลานในครอบครัว โดยทำหน้าที่

1.ประเมินสุขภาพเบื้องต้น

2.ทำความสะอาดร่างกาย

3.ดูแลอาหารและความปลอดภัยในการรับประทาน

4.พูดคุย สร้างจิตใจให้แจ่มใส

5.ช่วยอำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวัน

6.ทำกายภาพเบื้องต้นตามความเหมาะสมแต่ละกรณี

7.อำนวยความสะดวกในการไปทำกิจกรรมนอกบ้าน ตามความเหมาะสมแต่ละกรณี

นางภรณี ภู่ประเสริฐ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า จากสภาพปัญหาสังคมไทยในปัจจุบันที่เป็นสังคมผู้สูงอายุ เราเห็นข้อจำกัดของผู้ดูแลผู้สูงอายุ คนที่มีเงิน กับคนที่ยากลำบาก มีช่องว่างเยอะมาก เพราะฉะนั้นโครงการบั๊ดดี้โฮมแคร์ มาเพื่อลดช่องว่างในเรื่องการบริการดูแลผู้สูงอายุ  ผู้สูงอายุที่มีกำลังจ่ายก็สามารถจ่ายค่าบริการต่างๆ ได้ และถ้าเป็นผู้สูงอายุที่ยากไร้  ผู้ดูแลในโครงการนี้ก็จะช่วยไปดูแลในยามที่ว่างหรือการจัดการเวลาของมูลนิธิพัฒนาผู้สูงอายุไทยก็จะเข้ามาดูแลในส่วนนั้น

“อีกส่วนสำคัญนอกจากการที่ผู้สูงอายุได้รับบริการการดูแลกว่าสามร้อยคนในโครงการนี้ ก็ยังมีเด็กกลุ่มชาติพันธุ์ที่ขาดโอกาสทางการศึกษาเข้ามาอบรมหลักสูตรดูแลผู้สูงอายุจำนวน 420 ชั่วโมง จากคณะพยาบาลศาสตร์ ม.เชียงใหม่ ก็สามารถที่จะให้บริการได้ ซึ่งเด็กกลุ่มนี้เป็นชนเผ่าหลายกลุ่ม เพราะฉะนั้นเป็นการช่วยเหลือและทำให้เกิดอาชีพสำหรับกลุ่มเด็กชาติพันธุ์ด้วย เราหวังว่าโมเดลลักษณะนี้จะถูกขยายไปในพื้นที่อื่นๆ  ซึ่งก็น่าจะมีความต้องการผู้ดูแลผู้สูงอายุเช่นเดียวกัน” นางภรณี กล่าว

สสส.สนับสนุนการอบรม และการเยี่ยมบ้าน นำไปสู่ต้นแบบกิจการเพื่อสังคมในการดูแลผู้สูงอายุ นายสว่าง   แก้วกันทา   ผู้อำนวยการมูลนิธิพัฒนางานผู้สูงอายุ (มพส.)  กล่าวว่า บั๊ดดี้โฮมแคร์ คือธุรกิจเพื่อสังคม โดยจัดบริการดูแลผู้สูงอายุที่พอมีกำลังจ่ายตามบ้านที่ผู้สูงอายุต้องการ และก่อนที่จะจัดบริการตรงนั้นต้องมีการอบรมผู้ดูแลก่อน การอบรมผู้ดูแลเดิมทีเราหาคนยากมาก เราก็เลยไปหาเด็กด้อยโอกาสในชุมชน ไปคุยกับองค์กรที่เขาทำงานกับชนเผ่าและก็ได้เด็กเหล่านั้นมา เป็นเด็กชาวเขาซึ่งไม่มีปัญหาเรื่องภาษา เป็นเด็กที่ จบ ม.3 และเป็นเด็กที่อยากมีงานทำและอยากเรียนต่อ อบรมเสร็จก็มีงานให้ทำ เราก็ใช้งานจากที่เราไปดูแล เก็บงาน จากผู้รับบริการไปจ่ายให้เด็กส่วนหนึ่ง อีกส่วนหนึ่งให้เด็กออมไว้เพื่อให้เด็กรุ่นหลัง อย่างน้อยเขาก็มีส่วนใน 10 เปอร์เซ็นต์สำหรับเด็กขาดโอกาสรุ่นต่อไป 

“บั๊ดดี้โฮมแคร์ เราทำเป็นธุรกิจเพื่อสังคม จะต้องบริหารแบบธุรกิจ มีการบรรจุให้เป็นพนักงานของบริษัทบัดดี้โฮมแคร์ และมีสวัสดิการด้านประกันสังคม ทั้งยังชวนเข้ามาถือหุ้นกับบริษัทบั๊ดดี้โฮมแคร์ เพราะฉะนั้นเขาจะรู้สึกว่าเป็นเจ้าของร่วมทำให้เขาอยู่กับเราไปได้นาน อีกเรื่องหนึ่งคือ สมมุติว่า เงินที่ให้เราไม่ได้ดูแลคุณคนเดียว เรายังไปดูแลคนในชุมชนได้อีกคนหนึ่ง กล่าวคือ จ่าย 1 คน จะดูแล 2 คน เป็นอย่างน้อย  และถ้าเด็กออกไปบ้าน เด็กพวกนี้เป็นล่ามได้และมีความรู้ควบคู่ไปด้วย เพราะฉะนั้นเขาจะช่วยงานภาครัฐได้ส่วนหนึ่ง” นายสว่าง กล่าว

Caregiver หรือ ผู้ดูแล คือบทบาทสำคัญในการเชื่อมระหว่างบั๊ดดี้โฮมแคร์กับผู้สูงอายุ  สสส.เข้ามาหนุนเสริมในเรื่องของการจัดอบรม โดยปัจจุบันมีผู้ดูแลกว่า 50 คน  ผลตอบรับจากลูกค้าคือความพึงพอใจ โดยมีพยาบาลวิชาชีพไปประเมินลูกค้าก่อนว่าต้องดูแลเรื่องอะไรบ้าง จัดทำเป็นแผนให้กับผู้ดูแล  นับว่าดูแลความปลอดภัยของเด็กและดูแลผู้รับบริการด้วยนั่นเอง

นายวินัย วรรณรัตน์ อายุ 18 ปี ผู้ดูแล เล่าว่า  เริ่มจากเพื่อนชวน ตอนแรกก็เป็นเด็กบ้านๆ คนหนึ่งที่ไม่ได้มีอะไร ทำงานโรงงาน มีวันหนึ่งเพื่อนชวนมาเรียน และได้มาเจอมูลนิธิพัฒนางานผู้สูงอายุและเข้าสู่บั๊ดดี้โฮมแคร์ ที่นี่ให้โอกาสทางด้านการศึกษา ให้เรียนด้านการดูแลผู้สูงอายุ กว่า 400 ชั่วโมง  เข้าร่วมโครงการนี้ทำให้ได้ความรู้ ได้ประสบการณ์ และเมื่อก่อนเป็นคนใจร้อนมาก และตอนนี้ใจเย็นขึ้น  มีรายได้เพิ่มขึ้นจากเดิมมาก และตอนนี้ค่อยพัฒนาตนเอง  การทำหน้าที่ตรงนี้มีความสุขเพราะว่า มีความรู้ติดตัว ในอนาคตอาจจะใช้ความรู้นี้ไปช่วยเหลือดูแลคนในครอบครัว โครงการนี้เปิดโอกาสให้คนที่ด้อยโอกาสได้มาศึกษาต่อ ตนเองมีหน้าที่ช่วยดูแลผู้สูงอายุ ไปดูแลที่โรงพยาบาลหรือที่บ้าน เช่นต้องช่วยพลิกตัวทุก 2 ชั่วโมง เพื่อไม่ให้เกิดแผลกดทับ เป็นต้น

เช่นเดียวกับนายยงยุทธ เยอส่อ อายุ 23 ปี เล่าว่า ถ้าตนเองไม่ได้เข้ามาทำงานสายนี้อาจจะไปทำอย่างอื่น เป็นแรงงานทั่วไป  แต่พอเรามาอยู่ที่นี่ เราได้เห็นอนาคตที่ไกลและดีกว่า ในการปฏิบัติงานจะทำหน้าที่ดูแลผู้สูงอายุ และอีกบทบาทคือ ทำงานร่วมกับชุมชนมาให้คำแนะนำกับญาติหรือผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยอยู่ เช่น ผู้ป่วยที่กล้ามเนื้ออ่อนแรง  จากที่นอนติดเตียง ตอนนี้ก็สามารถกลับมานั่งได้และช่วยเหลือตัวเองได้ส่วนหนึ่ง  รู้สึกมีความสุขเพราะไม่คิดว่าตัวเองจะทำได้  ทำมาจะเข้าสู่ปีที่ 5 รู้สึกว่า ความรู้ที่เราได้มาได้เอามาใช้จริงและเราเอามาช่วยเหลือคนอื่นด้วย

นับว่า บั๊ดดี้โฮมแคร์ เป็นโมเดลธุรกิจเพื่อสังคม ที่สอดรับกับสถานการณ์ปัจจุบัน หากใครมีกำลังจ่ายก็สามารถรับบริการจากที่นี่ได้และในขณะเดียวกัน ผู้ป่วยหรือผู้สูงอายุที่ไม่มีกำลังจ่ายก็สามารถได้รับสิ่งเหล่านี้ ทั้งยังให้โอกาสทางการศึกษาและสร้างรายได้ให้กับเยาวชนในชุมชนและกลุ่มชาติพันธุ์อีกด้วย