ด่วน! สหรัฐฯ เจอผู้เสียชีวิตรายแรกจาก H5N5 ไทยจับตาใกล้ชิด แม้ยังไม่เจอติดจากคนสู่คน

ที่มา: กรมควบคุมโรค

                     เมื่อวันที่ 23 พ.ย. 2568 พญ.จุไร วงศ์สวัสดิ์ นายแพทย์ทรงคุณวุฒิ โฆษกกรมควบคุมโรค กล่าวถึงกรณี สหรัฐอเมริกามีรายงาน โรคไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N5 รายแรกของโลก ว่า ไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N5 ปกติจะเป็นโรค ที่ติดจากสัตว์สู่สัตว์ ไม่ใช่โรคติดต่อจากสัตว์สู่คน กรณีดังกล่าวถือเป็นการติดเชื้อไข้หวัดนก สายพันธุ์ H5N5 จากสัตว์สู่คนและเสียชีวิตรายแรกของโลก

                     ทางศูนย์ควบคุมโรคสหรัฐ อยู่ระหว่างการสอบสวน โดยเบื้องต้นพบว่า ผู้เสียชีวิตเป็นผู้สูงอายุ มีโรคประจำตัว  ถือเป็นกลุ่มเสี่ยงที่จะเกิดการติดเชื้อและอาการรุนแรงได้ไม่ว่าจะเป็นเชื้ออะไรก็ตาม ยิ่งในรายนี้ยังมีปัจจัยเสี่ยงจากการเลี้ยงสัตว์ปีกไว้หลังบ้าน อย่างไรก็ตาม ทางศูนย์ควบคุมโรคสหรัฐก็ได้มีการตรวจติดตามผู้สัมผัสใกล้ชิดยังไม่พบว่ามีใครติดเชื้อแต่อย่างใด

                     “การเจอในคนถือเป็นรายงานครั้งแรกของโลก ที่ไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N5 มีการแพร่เชื้อเข้าสู่มนุษย์ ส่วนการแพร่จากคนสู่คนจึงแทบจะไม่ปรากฏหลักฐาน เช่นเดียวกับไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N1 แต่กรณีที่มีการข้ามมาติดในมนุษย์ อาจจะแปลว่าได้ว่าเชื้อไวรัสมีการปรับตัว”พญ.จุไรกล่าว

                    สำหรับการติดเชื้อจากสัตว์สู่สัตว์ที่ผ่านมามีการรายงานที่แคนาดาในกลุ่มสัตว์ปีก และแมวน้ำ ที่ประเทศอังกฤษแต่ไม่เคยมีรายงานพบในคนมาก่อน ดังนั้น เคสนี้อาจจะบอกได้ว่าเชื้อไข้หวัดนกในสัตว์ปีกสามารถข้ามมาติดสู่คนได้ หากไปสัมผัสกับสัตว์ปีกป่วยโดยไม่มีการป้องกัน

ทั้งนี้ ไข้หวัดนก สายพันธุ์ H5N5  กับ สายพันธุ์ H5N1 แตกต่างกันตรงที่โปรตีน N ซึ่งมีหลายสายพันธุ์ แต่ในแง่ของการระบาด ป้องกัน และรักษา ทั้งสองสายพันธุ์เหมือนกัน  ส่วนความรุนแรงในการก่อโรคในคน ก็ต้องบอกว่าไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N5 ยังมีข้อมูลทางคลินิกค่อนข้างน้อย เพราะยังไม่เคยมีรายงานในคนมาก่อน

ฉะนั้น เคสนี้เป็นเคสแรกของโลกและเป็นคนที่มีความเสี่ยง คือเป็นผู้สูงอายุและเป็นผู้มีโรคประจำตัว จึงบอกได้ยากว่าหากไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N5 มีการติดเชื้อในคนทั่วไปหรือติดเชื้อในเด็กจะทำให้ความรุนแรงของโรคเป็นอย่างไรบ้าง ต้องมีการติดตามอย่างใกล้ชิด

ขณะที่สายพันธุ์ H5N1 ยังมีสายพันธุ์ย่อยลงไปอีกโดยเฉพาะตัวที่ระบาดที่สหรัฐอเมริกา โดยเฉพาะเมื่อปีที่ผ่านมา ส่วนใหญ่จะติดต่อมาจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ในฟาร์มปศุสัตว์ อาการไม่รุนแรง ยกเว้น 1 รายที่เสียชีวิตซึ่งก็เป็นผู้สูงอายุ และมีโรคประจำตัวเช่นกัน

                    รวมถึงสายพันธุ์ย่อยในกัมพูชา ค่อนข้างรุนแรงกว่าสายพันธุ์ย่อยที่เจอในสหรัฐอเมริกา ล่าสุดสายพันธุ์ที่ระบาดในกัมพูชามีเด็กเสียชีวิตเพิ่ม ที่กรุงพนมเปญโดยเป็นผู้มีปัจจัยเสี่ยง สัมผัสกับสัตว์ปีกที่ป่วยตาย  ขอย้ำว่า ไข้หวัดนกไม่ว่าจะเป็นสายพันธุ์ใดก็ตามจะทำอันตรายกับกลุ่มเสี่ยง ผู้สูงอายุหรือมีโรคประจำตั

พญ.จุไร กล่าวอีกว่า ในส่วนของประเทศไทยยังไม่มีรายงานผู้ป่วยติดเชื้อแต่อย่างใด ซึ่งคำแนะนำคือในช่วงปลายปีซึ่งเป็นช่วงที่พบไข้หวัดนกหรือโรคติดต่อระบบทางเดินหายใจ เพราะสภาพอากาศเย็น ช่วงนี้จึงต้องระมัดระวังเรื่องสัตว์ปีก นกป่า หรือฟาร์มนก โดยเฉพาะฟาร์มเปิด กลุ่มผู้เลี้ยงคือกลุ่มเสี่ยง อาจต้องเพิ่มความระมัดระวัง

หากพบสัตว์ป่วยตาย ต้องรีบรายงานปศุสัตว์ในพื้นที่ หากมีการสัมผัสสัตว์ปีกหรือแม้กระทั่งสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ต้องสวมอุปกรณ์ป้องกัน ทั้งหน้ากากอนามัยและถุงมือ หรือสวมชุดกาวน์ป้องกันเมื่อต้องสัมผัสซากสัตว์ปีก ล้างมือ หากมีไข้ไอน้ำมูกในช่วง 2 อาทิตย์หลังไปสัมผัส ต้องแจ้งประวัตินี้กับแพทย์ที่ทำการรักษาด้วย

นอกจากนี้ การฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ในคน นอกจากป้องกันการป่วยไข้หวัดใหญ่แล้วสิ่งหนึ่งหากพบไข้หวัดนก วัคซีนนี้ก็จะช่วยป้องกัน เพราะบางครั้งถ้าไวรัส 2 ตัวนี้มาเจอกันอาจจะทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนสารพันธุกรรมและกลายเป็นไข้หวัดนกปรับตัว ที่สามารถแพร่สู่คนได้ง่ายขึ้น