กลุ่มเกษตรผู้เลี้ยงโค-กระบือ บ้านเสว ตามพระราชดำริ

ที่มา : วิถีชุมชน สร้างเศรษฐกิจฐานราก : ส่งเสริมอาชีพ โดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เครือข่ายร่วมสร้างชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่ และประชารัฐ

ภาพประกอบจากอิรดทอร์เน็ต

กลุ่มเกษตรผู้เลี้ยงโค-กระบือ บ้านเสว องค์การบริหารส่วนตำบลโนนประดู่ อำเภอสีดา จังหวัดนครราชสีมา

บ้านเสวเป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่ มีประชากรทั้งหมดจำนวน 707 ครัวเรือน มีลักษณะเป็นที่ราบสูง ไม่มีลำห้วยไหลผ่าน ไม่มีระบบชลประทาน การทำการเกษตรต้องอาศัยน้ำฝน โดยทั่วไปมี 3 ฤดู คือ ฤดูร้อน ฤดูฝน และฤดูหนาว โดยเฉพาะในฤดูร้อนอากาศจะร้อนจัดและมีความแห้งแล้ง ต้องอาศัยน้ำฝนในการทำการเกษตร สภาพเศรษฐกิจของชุมชนจัดอยู่ในเกณฑ์ดี มีแนวโน้มขยายตัวเพิ่มขึ้น เนื่องจากระบบคมนาคมสะดวก มีหนองน้ำและคลองส่งน้ำเข้าถึงประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำนา เลี้ยงโคกระบือ ค้าขาย

เนื่องจากการเกษตรในพื้นที่ของตำบลโนนประดู่ ทำนาปีพี่น้องเกษตรกรประสบปัญหาเรื่องวัชพืชทำให้ไม่ได้ผลผลิตที่เต็มที่ ต้นทุนในการทำนาก็สูง ทั้งปุ๋ย สารเคมีต่างๆ ทำให้พี่น้องเกษตรกรที่ทำนาได้รับสารเคมีเข้าสู่ร่างกาย พื้นที่ก็เสื่อมสภาพลง ผลผลิตก็ตกต่ำ พี่น้องชาวบ้านเสวจึงมีแนวคิดที่จะลดต้นทุนในการทำนา โดยใช้ปุ๋ยคอกจากมูลสัตว์แทนการใช้ปุ๋ยเคมีและสารเคมีต่างๆ จึงรวมกันจัดตั้งกลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงโค-กระบือขึ้น เมื่อวันที่ 30 มกราคม 2556 ตามแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ปัจจุบันมีสมาชิก 280 ราย และมีจำนวนสมาชิกที่ได้รับโค-กระบือจากโครงการธนาคารโค-กระบือแล้วทั้งสิ้น 240 ราย ยังเหลือสมาชิกที่ยังไม่ได้รับโค-กระบืออยู่ 40 ราย

ทั้งนี้ กลุ่มเกษตรกรบริหารงานในรูปแบบคณะกรรมการบริหาร มีวาระในการดำรงตำแหน่ง 2 ปี โดยแต่ละคนจะแบ่งหน้าที่รับผิดชอบงานในแต่ละฝ่าย เช่น ฝ่ายเหรัญญิก ฝ่ายตรวจสอบรวม มีการออมเงินของกลุ่มและมีกองทุนหมุนเวียนให้กู้ยืมในเวลาฉุกเฉินเท่านั้น

นอกจากนี้ยังมีการพาสมาชิกไปศึกษาดูงานในพื้นที่ต่างๆ เพื่อจะได้นำความรู้กลับมาใช้ในพื้นที่ ตลอดจนนำข้อมูลของโค-กระบือมาทำเป็นปุ๋ยหมักเพื่อเพิ่มรายได้ นอกเหนือจากการขายลูกหรือแม่พันธุ์ออกสู่ตลาด เพื่อให้เกิดผลกำไรมากยิ่งขึ้น เพราะฉะนั้นจึงอาจจะกล่าวได้ว่าอาชีพการเลี้ยงโค-กระบือนั้นเข้ามาเสริมการทำเกษตรอย่างครบวงจร และสามารถสร้างความยั่งยืนให้แก่ครอบครัวต่างๆ ได้อีกด้วย