โรงเรียนปลอดบุหรี่…
ต้องเริ่มที่ประกาศนโยบาย
ประกาศกระทรวงสาธารณสุขที่ออกตามความ พ.ร.บ.คุ้มครองสุขภาพผู้ไม่สูบบุหรี่ กำหนดให้ “โรงเรียน” ซึ่งเป็นสถานที่สาธารณะ ต้องเป็นเขตปลอดบุหรี่ทั้งหมด หมายความว่า ภายในรั้วโรงเรียน ไม่สามารถสูบบุหรี่ได้ ไม่ว่าจะเป็นห้องพักส่วนตัวหรือที่ใดๆก็ตาม
ดังนั้น การที่จะทำให้โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย ถ้าจะบอกว่ายาก ก็ยาก จะบอกว่าง่าย ก็ได้เช่นกัน วันนี้ “เครือข่ายครูฯ” ขอแนะนำขั้นตอนเพื่อก้าวไปสู่การเป็น “โรงเรียนปลอดบุหรี่” ดังนี้
– จัดกิจกรรมประกาศนโยบายโรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่หน้าเสาธง ด้วยการมอบป้าย “โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย” ที่ขอรับจากมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ ให้กับผู้อำนวยการโรงเรียน เพื่อให้ผู้บริหารตระหนักและเห็นถึงความสำคัญของการดำเนินการเพื่อให้โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย ทั้งนี้ สามารถดำเนินการได้ทุกช่วงของปีการศึกษา โดยไม่จำเป็นต้องรอให้ถึงวันงดสูบบุหรี่โลก ขึ้นอยู่กับความพร้อมของทุกฝ่ายในโรงเรียน
– ประกาศนโยบายในที่ประชุมครูและที่ประชุมผู้ปกครอง เช่น โรงเรียนเถินวิทยา จังหวัดลำปาง ประกาศนโยบายและมาตรการต่าง ๆ เพื่อให้โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ 100% ตามกฎหมายในการประชุมผู้ปกครองนักเรียน พร้อมทั้งให้ผู้ปกครองลงนามรับทราบนโยบายและมาตรการเหล่านั้น
– ติดป้าย “โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย” ในจุดที่มองเห็นได้ชัดเจน เช่น ประตูโรงเรียน ป้ายชื่อโรงเรียน รั้วโรงเรียน บอร์ดประชาสัมพันธ์หน้าโรงเรียน เป็นต้น
– จัดทำป้ายไวนิลหรือป้ายผ้าขนาดใหญ่ ที่มีข้อความ “โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย” ซึ่งสามารถใช้ได้ในหลายโอกาส เช่น ใช้เดินรณรงค์ในชุมชน ใช้ในงานกีฬาหรือประเพณีของโรงเรียนหรือชุมชน เป็นต้น เมื่อใช้ในการเดินรณรงค์ในโอกาสต่าง ๆ แล้ว สามารถนำมาติดตามจุดต่าง ๆ ของโรงเรียนได้อีกด้วย
– ติดสติ๊กเกอร์เขตปลอดบุหรี่ สติ๊กเกอร์รณรงค์ไม่สูบบุหรี่ ตามประตูห้องเรียน ห้องทำงาน หรือสำนักงานต่าง ๆ รวมถึงห้องน้ำ หอประชุม และพาหนะของโรงเรียน
ภายหลังการประกาศนโยบายโรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ 100% ตามกฎหมายแล้ว จะต้องดำเนินการ ดังนี้
– ประชาสัมพันธ์เสียงตามสายภายในโรงเรียน เพื่อเน้นย้ำความสำคัญของนโยบายนี้ พร้อมทั้งสอดแทรกความรู้ที่เกี่ยวกับบุหรี่อย่างสม่ำเสมอ
– ทำให้บุคลากรจดจำและซึมซับนโยบายนี้ โดยการทำให้บุคลากรเห็นข้อความหรือรูปภาพที่สื่อถึงนโยบายนี้อย่างสม่ำเสมอ เช่น โรงเรียนขอนแก่นเทคโนโลยีพณิชยการ จัดทำข้อความและรูปภาพ “โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย” ขึ้นแสดงที่หน้าจอคอมพิวเตอร์ (desktop) ทุกเครื่องในโรงเรียน
– จัดทำจดหมายข่าวถึงผู้ปกครอง เพื่อแจ้งให้ทราบถึงนโยบายนี้ รวมทั้งขอความร่วมมือให้ปฏิบัติตาม
– แจ้งให้ชุมชนที่มาใช้บริการสถานที่ของโรงเรียนให้ทราบถึงนโยบาย และทำข้อตกลงกับผู้ใช้บริการว่า ผู้เข้าร่วมงานต้องงดสูบบุหรี่ในบริเวณโรงเรียน
– เดินรณรงค์ในชุมชน โดยถือแผ่นป้าย “โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย” รวมทั้งแจกแผ่นพับบอก
แนวทางการปฏิบัติตามนโยบายโรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่
– ขอความร่วมมือกับบุคลากรสาธารณสุขและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในการแจ้งภาคีเครือข่าย/ผู้ใช้บริการ/ผู้นำชุมชนทุกชุมชนให้ทราบถึงนโยบายของโรงเรียน
– ทำหนังสือเวียนถึงผู้นำชุมชนโดยรอบโรงเรียนขอความร่วมมือให้ประกาศเสียงตามสายแจ้งนโยบายของโรงเรียนให้ประชาชนในชุมชนทราบ
และที่สำคัญไม่น้อยไปกว่าการประกาศนโยบาย คือ การมีมาตรการที่เฝ้าระวังไม่ให้มีการสูบบุหรี่ภายในบริเวณโรงเรียน เพราะไม่เช่นนั้น นโยบายที่ประกาศออกมา จะหมดความศักดิ์สิทธิ์ทันที
คราวหน้า “เครือข่ายครูฯ” จะมาแนะนำวิธีการอื่นๆ ที่จะทำให้โรงเรียนเป็นเขตปลอดบุหรี่ตามกฎหมาย และการปกป้องนักเรียนให้พ้นจากภัยบุหรี่เพิ่มเติม
หวังว่าคงจะได้แนวคิด วิธีการ ไปปรับใช้ที่โรงเรียนนะครับ “เครือข่ายครู” ขอให้กำลังใจคุณครูทุกท่านที่ร่วมอุดมการณ์เดียวกัน สำเร็จหรือไม่อย่างไร ก็อย่าลืมมาเล่าสู่กันฟังบ้าง
ที่มา: เครือข่ายครูนักรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่
update: 02-04-53
อัพเดทเนื้อหาโดย: ภราดร เดชสาร