โรคซิฟิลิส
ที่มา : มูลนิธิหมอชาวบ้าน
แฟ้มภาพ
โรคซิฟิลิส พบน้อยกว่าหนองในแต่ทำให้เกิดความเสียหายได้ร้ายแรงกว่า โรคนี้เกิดจากเชื้อที่มีรูปร่างเป็นเกลียวสว่าน (Spirochaete) ชนิดหนึ่งเรียกว่า ทริโปนีมา พัลลิดัม (Treponema)
โรคซิฟิลิสมี 4 ระยะ คือ
- ระยะที่ 1 เป็นแผล
แผลซิฟิลิสเกิดที่อวัยวะเพศชายมากกว่าหญิง เกิดหลังร่วมเพศ 10 ถึง 90 วัน ถ้าแผลเกิดภายในวันสองวันหลังร่วมเพศมักจะไม่ได้เกิดจากซิฟิลิส ตอนแรกจะเป็นกลุ่ม แล้วผิวบนแตกออกเป็นแผล แผลจะมีลักษณะขอบแข็งคล้ายยางลบ พื้นแผล สีแดง แผลนี้ไม่เจ็บ
แผลที่อาจเกิดที่บริเวณอื่น เช่น ขา ทวาร ริมฝีปาก สุดแต่ว่าเชื้อมันเข้าไปที่ใดบ้าง ระยะนี้ถ้าตรวจเลือดอาจยังไม่พบ “บวก” ก็ได้
- ระยะที่ 2 เข้าข้อ ออกดอก
ระยะนี้เกิดหลังจากระยะแรกประมาณ 6 สัปดาห์มีอาการปวดข้อ และมีผื่นขึ้นตามตัว ผื่นนี้ไม่คัน ระยะนี้ถ้าตรวจเลือดจะพบ “บวก” ชัดเจนผื่นจะหายไปเองโดยไม่ต้องรักษา และเข้าสู่ระยะที่ 3
- ระยะที่ 3 แฝงตัว
ระยะนี้ไม่มีอาการอะไร แต่เชื้อซิฟิลิส แฝงอยู่ข้างในอาจอยู่เป็นปีๆ หรือเป็นสิบปีกว่าจะโผล่เป็นระยะที่ 4
- ระยะที่ 4 ทำลาย
ระยะนี้มีการทำลาย ลิ้นหัวใจ ทำให้ลิ้นหัวใจรั่วบ้าง หลอดเลือดใหญ่โป่งพองบ้าง ทำลายสมองอาจทำให้เป็นอัมพาตบ้าง หรือมีสมองเสื่อมบ้าง ถ้าถึงระยะนี้ยากหรือไม่สามารถที่จะแก้ไขให้กลับคืนปกติได้
ซิฟิลิสจึงร้ายกว่าหนองในด้วยประการฉะนี้ คนที่เป็นซิฟิลิส อาจไม่ปรากฏแผลให้เห็นดังในระยะที่ 1 หรือมีเข้าข้อออกดอกในระยะที่ 2 ก็ได้ คือ เป็นการรุกเงียบ เข้าไปแฝงตัวอยู่ในร่างกาย รอระเบิดออกมาเป็นระยะที่ 4 เลย คนที่เป็นหนองในอาจเป็นซิฟิลิสแถมไปด้วยโดยไม่รู้ตัวก็ได้ ทางที่ดีควรจะตรวจเลือดดูว่ามันบวกหรือไม่ การทดสอบสำหรับซิฟิลิสเขาเรียกว่า วีดีอาร์แอล (VDRL) คนที่เป็นนักเลงพรรค์อย่างว่า ก็ควรจะตรวจดูเป็นครั้งคราว
ซิฟิลิสนี้อาจไปติดภรรยาโดยไม่รู้ตัวก็ได้ ทำให้เด็กตายในท้อง หรือเกิดมาก็เป็นซิฟิลิสเลย เด็กจะมีอาการบวม ซีด เหลือง ผิวหนังลอกน่าเกลียด ในหญิงมีท้องเขาจึงส่งเลือดตรวจว่ามีซิฟิลิสแฝงอยู่หรือไม่ ถ้ามีจะได้รักษาเสียแต่เนิ่นๆ
ในการรักษาซิฟิลิส นั้นยังจะต้องเจ็บตัวเพราะหมอจะฉีดยา ซึ่งมีหลายวิธี เช่น
- ฉีด แพมหรือ PAM (Procain Penicillin With Aluminium Monosterate) 2.4 ล้านยูนิตเข้าสะโพกครั้งแรกและให้อีก 1.2 ล้านยูนิตทุก 3 วันอีก 2 ครั้งหรือ
- ฉีด เพนนิซิลลิน จี โซเดี้ยม 6 แสนยูนิตต่อวันเป็นเวลา 8 วันหรือ
- ฉีดเบนซาธีน เพนนิซิลลินเข้าสะโพกทั้ง 2 ข้าง ข้างละ 1.2 ล้านยูนิต
ถ้ารักษาตามข้างต้นด้วยวิธีใดวิธีหนึ่งแล้วยังไปเที่ยวซุกซนจนเป็นใหม่ ก็ต้องตั้งต้นฉีดกันใหม่ทุกครั้งไป ถ้าซวยก็อาจแพ้ เพนนิซิลลิน ทางที่ดีล่ะก็ อย่าให้เป็นได้เป็นดี ถ้าเป็นก็ควรไปฉีดยาที่ ร.พ. ที่มีเครื่องช่วยชีวิตพร้อม หากแพ้ขึ้นมาจะได้ช่วยทัน อย่าฉีดเองเป็นอันขาด