เลิกเหล้า เลิกจน เลิกเลยดีกว่า

เรื่องโดย : ดนยา สุเวทเวทิน Team Content www.thaihealth.or.th

ข้อมูลบางส่วนจาก : หนังสือ ชวนกันเลิกดื่ม และหนังสือ เรื่องเหล้าที่คุณรู้ผิด โดย สำนักศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ สสส.

ภาพประกอบจาก : ชุติกาญจน์ เกียรติพันธุ์สดใส Team Content www.thaihealth.or.th

จน เครียด แล้ว กินเหล้า หรือ กินเหล้า แล้วเครียดเพราะทำให้จน?

คุณเคยเสพติดรสชาติความหวาน เค็ม หรือเผ็ดในอาหารไหม แต่การเสพติดรสชาติที่ว่านี้ไม่ได้มีอาการเหมือนคนติดเหล้า เพราะการติดเหล้าเป็นเพราะความอยากที่สมองสั่งการ แล้วเคยแอบสงสัยกันไหม ว่าแล้วทำไมบางคนถึงเลิกดื่มได้ แต่บางคนตั้งใจจะเลิกเท่าไหร่ก็เลิกไม่ได้สักที?

เพราะคนที่ดื่มเหล้ามานานหลายปี สมองจะเสพติดสุราหรือที่เรียกว่าโรคติดสุราเรื้อรัง ซึ่งคนที่เป็นโรคนี้หากต่อต้านหรือพยายามไม่ดื่มก็จะรู้สึกทรมานและมีอาการถอน เช่น กระสับกระส่าย ใจสั่น มือสั่น เหงื่อแตก และต้องการดื่มในปริมาณที่มากขึ้นเรื่อยๆ เพื่อให้มีความสุขเท่าเดิม เช่น เมื่อ 5 ปีที่แล้วดื่มเหล้าวันละ 3 ขวด รู้สึกเหมือนมีความสุข 100% แต่ปัจจุบันต้องดื่มถึง 10 ขวดถึงจะรู้สึกมีความสุขแบบนั้น

ความทรมานจากอาการถอนนั่นเองที่เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้หยุดดื่มไม่ได้ ใจ เพียงอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอสำหรับคนที่มีอาการถอนสุราร่วมด้วย ดังนั้น ผู้ที่ตัดสินใจหักดิบเลิกเหล้าควรสังเกตอาการตัวเองในช่วง 3 วันแรก ว่ามีอาการถอนสุรารึเปล่า หากมีอาการควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อช่วยบำบัดอาการถอนพิษสุรา

ลด ละ เลิก การดื่มไปทำไม ก็ในเมื่อฉันเสียเงินซื้อเหล้าเองนี่?

ข้อมูลของกรมอนามัยโลกพบว่า เครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นสาเหตุของความเจ็บป่วยกว่า 200 โรค เป็นสาเหตุที่ทำให้ทั่วโลกมีคนเสียชีวิตประมาณปีละ 3.3 ล้านคน และก่อให้เกิดความสูญเสียทางสุขภาพเท่ากับร้อยละ 5.9 ของภาระโรคทั่วโลก

แอลกอฮอล์เป็นส่วนหนึ่งของการเกิดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs)  เช่น หลอดเลือดสมอง โรคหัวใจและหลอดเลือด มะเร็งชนิดต่างๆ ทั้งปาก ลำคอ หลอดอาหาร ลำไส้ใหญ่ ตับ เป็นต้น

นอกจากนี้ การดื่มยังเป็นสาเหตุส่วนสำคัญที่ก่อให้เกิดอุบัติเหตุบนท้องถนน นำมาซึ่งความสูญเสียทางชีวิตและทรัพย์สิน และยังมีการล่วงละเมิดทางเพศ การมีเพศสัมพันธ์ ทะเลาะวิวาท ลักจี้ชิงปล้น ฆ่าตัวตาย และคดีอาชญากรรมต่างๆ

 

 

จะงดเหล้าต้องรอเข้าพรรษา จริงเหรอ?

กิจกรรมงดเหล้าเข้าพรรษา มีมากว่า 16 ปี โดยความร่วมมือจาก สสส. สคล. และภาคีเครือข่ายงดเหล้าต่างๆ เภสัชกรสงกรานต์ ภาคโชคดี ผู้อำนวยการเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) กล่าวถึงการณรงค์งดเหล้าว่า เทศกาลเข้าพรรษา ถือเป็นเวลาทองของการรณรงค์งดเหล้าอย่างแท้จริง เพราะมีทุนวัฒนธรรมทางศาสนา สสส. จึงถือเป็นจุดเริ่มต้นในการขับเคลื่อนงานงดเหล้าอย่างจริงจังตั้งแต่ปี 2546 จนถึงปัจจุบัน จนทำให้เกิดเครือข่ายงดเหล้าในทุกจังหวัดของประเทศไทย

โดยกิจกรรมงดเหล้าเข้าพรรษาปีนี้มีแนวคิด ‘พลังมด…ชวนงดเหล้าครบพรรษา’ โดย ดร.สุปรีดา อดุลยานนท์ ผู้จัดการกองทุน สสส. อธิบายให้เข้าใจว่า พลังมดชวนคนเลิกเหล้า สะท้อนการรวมพลังของคนตัวเล็กตัวน้อยจากทุกภาคส่วนในสังคมที่กำลังประสานกำลังต่อสู้กับเรื่องใหญ่ในสังคม ด้วยการ ‘ชวน ช่วย เชียร์’ ชวนคนรอบข้าง ครอบครัว ชุมชน ไม่ว่าจะเป็นกำลังใจจากลูก สามี ภรรยา พ่อแม่ เพื่อนเรียน เพื่อนที่ทำงาน เพื่อนร่วมชุมชน หรือแม้กระทั่งแกนนำจากภาคส่วนต่างๆ ในแต่ละพื้นที่ มาช่วยส่งกำลังใจและเชียร์ให้คนที่ตั้งใจจะ ลด ละ เลิกดื่ม ในช่วงเทศกาลเข้าพรรษาปีนี้ให้สำเร็จ ถือเป็นการทำความดี ด้วยการงดเหล้า ลดอบายมุข เพื่อการสร้างคนเลิกเหล้าได้ครบทั้งพรรษา ตลอด 3 เดือน หรือคนหัวใจหิน สู่การงดเหล้าออกพรรษา และงดเหล้าตลอดชีวิต

ความสำเร็จของกิจกรรมงดเหล้าเข้าพรรษา ปี 2560

ความสำเร็จของกิจกรรมงดเหล้าเข้าพรรษา ปี 2560 พบว่า มีคนไทยงดเหล้าเข้าพรรษาสูงถึงร้อยละ 67.5 หรือประมาณ 14.2 ล้านคน ในจำนวนนี้สามารถงดได้ตลอด 3 เดือน ถึงร้อยละ 37.9 หรือประมาณ 8 ล้านคน มีคนที่ไม่งดเป็นบางช่วงร้อยละ 15.1 หรือ 3.2 ล้านคน และคนที่ไม่งดแต่ลดมีถึงร้อยละ 14.5 หรือประมาณ 3 ล้านคน เป็นการประหยัดเงินไปถึง 11,243 ล้านบาทกันเลยทีเดียว

และจากการประเมินผลการณรงค์ “งดเหล้าเข้าพรรษาปี 2560” พบว่า ทำให้สุขภาพดีขึ้นร้อยละ 71 ประหยัดค่าใช้จ่ายได้ร้อยละ 54 สุขภาพจิตใจดีขึ้นร้อยละ 42 และลดปัญหาในครอบครัว มีความสุขในครอบครัวมากขึ้นร้อยละ 26 

 

 

วิธีลดปริมาณการดื่มให้สำเร็จต้องทำอย่างไร?

1.กำหนดและจำกัดปริมาณการดื่ม ดื่มช้าๆ เพื่อจะได้มีสติยั้งคิดมากขึ้น

2.ดื่มหลังมื้ออาหารหรือดื่มพร้อมๆ มื้ออาหารไปเลย จะทำให้การดูดซึมของแอลกอฮอล์ช้าลง

3.เลี่ยงอาหารรสเค็ม เพราะจะทำให้กระหายน้ำจนต้องดื่มบ่อยขึ้น

4.เลือกเครื่องดื่มที่มีความเข้มข้นแอลกอฮอล์ต่ำ เช่น ดื่มเบียร์แทนสุราหรือไวน์

5.ลดความเข้มข้นแอลกอฮอล์ ด้วยการดื่มแบบผสม

6.ทิ้งช่วงในการดื่มให้ห่างขึ้น ด้วยการดื่มน้ำเปล่า

7.หากิจกรรมที่ให้ความสุขใจทดแทนในช่วงเวลาที่เคยดื่มเป็นประจำ เช่น เล่นกีฬา ทำงานศิลปะ

8.หลีกเลี่ยงกลุ่มเพื่อนที่เคยดื่มด้วยกัน

9.หากเป็นทั้งนักดื่มและนักสูบด้วยแล้วล่ะก็ ควรเลี่ยงการสูบ หรือควบคุมไม่ให้สูบเพิ่มขึ้น

นักดื่มที่ดื่มมานาน ใจ ต้องแข็งกว่าคอ

สำหรับนักดื่มที่ดื่มมาหนัก การเลิกแบบหักดิบอาจไม่ใช่หนทางสู่ความสำเร็จ เพราะสมองเสพติดสุราไปแล้ว ดังนั้นจึงต้องลด ละ เลิก ควบคู่กับการบำบัดทางการแพทย์ เพื่อรับคำแนะนำ วิธีการลด ละ เลิกที่ถูกต้องอย่างปลอดภัย หรือถ้าไม่สะดวกจะไปพบที่สถานพยาบาล ก็สามารถปรึกษาผ่านสายด่วน ศูนย์ปรึกษาปัญหาสุรา โทร.1413 ได้ ตั้งแต่ 08.00-20.00 น. โดยจะมีนักจิตวิทยาของ รพ.พระมงกุฎเกล้ามาให้คำปรึกษา พร้อมการติดตามอาการตลอด 1 ปี

สุดท้ายแล้ว เหล้า เป็นทางออกของทุกๆ ปัญหาและความไม่สบายใจได้จริงๆ เหรอ?

ถ้ารวยแล้วจะเลิกเหล้า หรือ ถ้าเลิกเหล้าแล้วเราจะรวย เอาเงินที่เสียไปกับขวดเหล้า เปลี่ยนเป็นเอาไปซื้อของเล่นชิ้นใหม่ให้ลูก ซื้ออุปกรณ์ที่ใช้ในบ้าน ซื้ออุปกรณ์การเรียนให้ลูก หรือจะเอาเข้าบัญชีธนาคารเก็บเล็กผสมน้อยค่อยๆ ปลูกให้เงินงอกเงยก็ยังได้

แค่ตั้งใจคุณทำได้ อย่าลืมบอกคนใกล้ชิดให้ร่วมเป็นกำลังใจและสนับสนุนให้ความตั้งใจเลิกเหล้าในปีนี้ให้สำเร็จกันดีกว่า ใช้ตับมานาน พักตับกันเถอะ