“เรียนด้วยกัน” ทำให้ความพิการไม่มีจริง
ที่มา : เว็บไซต์คมชัดลึก
ภาพโดย สสส.
จากสถิติข้อมูลปี 62 มีจำนวนผู้พิการประมาณ 2 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 3.01 ของคนไทยทั้งประเทศ และ 3 อันดับแรกเป็นคนพิการทางการเคลื่อนไหวหรือร่างกาย รองลงมาคือคนพิการทางการได้ยิน (หูหนวก) และคนพิการทางการมองเห็น (ตาบอด)
จากตัวเลขนี้นำมาสู่โครงการ “ด้วยกัน” ที่สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับภาคีภาคส่วนต่าง ๆ ขับเคลื่อนมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2558 เพื่อสนับสนุนให้คนพิการทุกประเภทความพิการ และคนไม่พิการสามารถเรียนรู้ร่วมกันอย่างมีความสุขบนพื้นฐานความแตกต่าง ผ่านกิจกรรมสร้างสรรค์ต่าง ๆ เพื่อสร้างสุขภาวะที่ดี และพัฒนาสังคมการเรียนรู้ ควบคู่กับสร้างเสริมทัศนคติเชิงบวกในการใช้ชีวิตร่วมกันในสังคม
ล่าสุด ร่วมกับ บริษัท กล่องดินสอ จำกัด วิทยาลัยราชสุดา กองกิจการนักศึกษา และกองเทคโนโลยีสารสนเทศ ม.มหิดลจัดกิจกรรม “เรียนด้วยกัน” ครั้งที่ 1 เปิดพื้นที่ให้นักศึกษาพิการทางการได้ยิน จากวิทยาลัยราชสุดา และคนไม่พิการ ซึ่งเป็นอาสาสมัครศิษย์เก่าจาก ม.มหิดล ที่สนใจเข้ามาเรียนรู้การออกแบบงานกราฟฟิกดีไซน์ จำนวน 20 คน โดยจับคู่บัดดี้เรียนร่วมกัน ใช้เวลาเรียน 10 วัน จนสามารถสร้างชิ้นงาน Final Project ที่นำเสนอออกมาเป็นผลงานกราฟฟิกได้อย่างน่าทึ่ง
ภรณี ภู่ประเสริฐ ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะ สสส. กล่าวว่า สสส. สนับสนุนโครงการด้วยกัน เพื่อส่งเสริมสุขภาวะที่คนพิการและคนไม่พิการให้สามารถทำกิจกรรมร่วมกันได้ และสร้างองค์ความรู้เพื่อให้องค์กรอื่น ๆ สามารถนำไปประยุกต์ใช้ โดยมุ่งให้คนพิการมีคุณภาพชีวิตที่ดี และภายใต้โครงการ มีกิจกรรมหลากหลายซึ่งเริ่มตั้งแต่ปี 2558 สำหรับกิจกรรม เรียนด้วยกัน มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ในการทำกิจกรรมร่วมกันระหว่างคนพิการ และคนไม่พิการให้เข้าใจในข้อจำกัดของกันและกัน
ดร.วรางคณา รัชตะวรรณ รักษาการแทนรองคณบดี ฝ่ายการศึกษา กิจการนักศึกษาและสื่อสารองค์กร วิทยาลัยราชสุดา ม.มหิดล กล่าวว่า สิ่งที่ผู้เรียนได้เรียนรู้จากโครงการนี้ ไม่ใช่เพียงแค่เนื้อหาของบทเรียน แต่เป็นการเรียนรู้ “วิธีการเรียน” ซึ่งกันและกัน โดยทางวิทยาลัยราชสุดาจะนำผลจากการดำเนินกิจกรรมนี้ไปในพัฒนาหลักสูตรอาชีพระยะสั้นด้านการออกแบบกราฟฟิก สำหรับพัฒนาศักยภาพผู้พิการที่ตอบสนองต่อตลาดแรงงาน ให้ผู้พิการตระหนักถึงคุณค่าและศักยภาพของตนเองในการเป็นส่วนสำคัญของการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและพัฒนาสังคมให้เข้มแข็งและยั่งยืน
สมบูรณ์ ชุติวิโรจน์สกุล ผู้จัดการทั่วไปและผู้อำนวยการฝ่ายสร้างสรรค์ บริษัท กล่องดินสอ จำกัด กล่าวว่า กล่องดินสอมีความเชื่อว่าความพิการไม่มีจริง มีแต่สภาพแวดล้อมที่พิการเท่านั้น เราจึงมองเห็นโอกาสพัฒนาผู้พิการ ทลายความเชื่อเดิม ๆ ที่ว่าผู้พิการทำได้เฉพาะบางอาชีพ และด้วยความเชื่อนี้ที่มีทำให้เกิดโครงการด้วยกันขึ้น ซึ่งสิ่งที่มากกว่าพัฒนานักกราฟฟิกดีไซน์ 20 คน ได้เห็นมิตรภาพ มุมมองของผู้พิการเปลี่ยนไป และสามารถพัฒนาคนพิการให้มีโอกาสมากยิ่งขึ้น ตอบเป้าหมายของกล่องดินสอในการมุ่งสร้างสังคมแห่งความเท่าเทียมให้เกิดขึ้นจริงได้
โครงการ “เรียนด้วยกัน” ครั้งที่ 1 เริ่มเรียนตั้งแต่ วันที่ 28 มิถุนายน-12 กรกฎาคม 2562 โดยจับคู่กันเรียนวิชาออกแบบกราฟฟิกพื้นฐาน ตั้งแต่การใช้เครื่องมือ การวางองค์ประกอบของภาพ การใช้ตัวอักษร การออกแบบชิ้นงาน สื่อสิ่งพิมพ์ บรรจุภัณฑ์ และเรียนรู้การเล่าเรื่องแบบ Storytelling ไปจนถึงการออกแบบชิ้นงาน Final Project ภายใต้แนวคิด “What is favorite time of Day” ช่วงเวลาที่ดีที่สุดของวัน โดยนำเสนอออกมาเป็นผลงานกราฟฟิก
ซึ่งแต่ละชิ้นงานถ่ายทอดเรื่องราวได้น่าสนใจ และมีความโดดเด่นที่แตกต่างกัน โดยทั้งหมดจัดแสดงให้ชมในงานนิทรรศการ See Scenes ระหว่างวันที่ 23 กรกฎาคม-4 สิงหาคม ณ บริเวณชั้น 4 หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ตลอด 10 วันในโลกการสื่อสารไร้เสียง ที่ต้องใช้ชีวิตด้วยกัน เรียนด้วยกัน สิงที่ได้มากกว่าวิชาความรู้ คือได้มิตรภาพ ความประทับใจ และเรื่องราวดี ๆ ที่มีคุณค่า และมีความหมายมากมายที่เกิดขึ้นระหว่างทาง
หนึ่งเสียงสะท้อน จาก วิมลศรี จินดานุ (เบล่า) นักศึกษาผู้พิการทางการได้ยิน เล่าว่า ตอนแรกก็กังวลใจเหมือนกัน เพราะไม่เคยเข้าร่วมกิจกรรมแบบนี้มาก่อน แต่ด้วยความชอบงานด้านกราฟฟิกดีไซน์ ชอบคิด ชอบออกแบบ จึงตัดสินใจเข้าร่วมโครงการ ก็รู้สึกดีที่ได้มีโอกาสทำงานร่วมกับเพื่อนที่ปกติ แม้ในการสื่อสารจะมีอุปสรรคบ้าง แต่เราก็ข้ามผ่านไปได้ จากแค่หวังเพียงความรู้เพิ่มเติมเพื่อนำไปต่อยอดในการประกอบอาชีพแต่กลับได้มากกว่า ได้มิตรภาพที่ดี ยังเป็นเพื่อนที่พร้อมจะช่วยเหลือกัน สื่อสารกันทางไลน์ เหมือนคนปกติทั่วไป
"เมื่อเราอยู่ในสังคมมีความแตกต่างหลากหลาย อาจเจอคนพิการทางการได้ยิน ถ้าใช้ภาษามือไม่ได้ก็ใช้การเขียนแทน ทำให้คนหูหนวกอยู่ด้วยกันมีความสุข” เบล่า สื่อสารในสิ่งที่อยากบอกกับสังคม
ส่วน ปิยธิดา สวันตรัจฉ์ (เมย์) อาสาสมัครเพื่อนช่วยเรียน บัดดี้ของเบล่า ก็รู้สึกไม่ต่างกัน เมย์ เล่าให้ฟังว่า พอได้ยินโครงการนี้ สิ่งแรกที่คิดคือ ต้องการช่วยเหลือคนหูหนวก เพราะเชื่อว่า คนพิการน่าสงสาร คนพิการต้องการความช่วยเหลือ แต่พอได้มาเรียนด้วยกัน รู้จักกันมากขึ้น ทำให้เราได้เรียนรู้ว่า ผู้พิการไม่ได้ต้องการความสงสาร แต่ต้องการให้ปฏิบัติกับเขาเหมือนกับคนทั่วไป เพราะบางครั้งความหวังดีอาจทำให้เขารู้สึกแย่ จะช่วยเขาเท่าที่เขาอยากให้ช่วยดีกว่า
“ยอมรับว่าแรก ๆ ยากมาก เพราะต้องสื่อสารภาษามือ ซึ่งเบลล่าจะถามตลอด แม้จะย้ำคำตอบไปหลายครั้ง แต่ก็ค่อย ๆ ปรับตัวจนคุ้นชิน ทำให้เรียนสนุกกันมากขึ้น วันสุดท้ายได้มานั่งเปิดใจคุยกัน โดยมีล่ามภาษามือแปล ทำให้เราเข้าใจเบล่ามากขึ้น และที่ประทับใจได้มีโอกาสไปกินเนื้อย่างด้วยกันกับพี่ ๆ คุยภาษามือกันอย่างสนุกสนาน ทำให้เราได้เห็นความสวยงามของโลกคนพิการทางการได้ยินที่สามารถอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างมีความสุขบนพื้นฐานความแตกต่าง" เมย์ สะท้อนความรู้สึก
“เรียนด้วยกัน” โลกการเรียนรู้ไร้เสียงรูปแบบใหม่ของผู้พิการทางการได้ยิน อีกหนึ่งนวัตกรรมสร้างสรรค์ที่ก้าวข้ามความพิการ สะท้อนความเท่าเทียม ที่ทุกคนมีศักดิ์ศรี มีความสามารถ และมีศักยภาพที่จะเรียนรู้เท่ากัน สสส. พร้อมสนับสนุนและส่งเสริมกิจกรรมทางเลือก นวัตกรรม และการพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ เพื่อให้คนพิการมีสุขภาวะที่ดี ทั้งมิติกาย จิต ปัญญา และเป็นส่วนหนึ่งของสังคมที่มีศักดิ์ศรีทัดเทียมกับคนทั่วไป