เยาวชนไกรนอกร่วมสืบสาน นวดแผนไทย

หมอนวดแพทย์แผนไทยวัยจิ๋วเกิดขึ้นภายใต้การส่งเสริมและสนับสนุนของสำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ(สสส.) ภาคเครือข่ายสุขภาวะตำบล จัดให้เป็นแหล่งการเรียนรู้ที่สำคัญ อยู่ภายใต้การควบคุมของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ฐานการเรียนรู้โรงพยาบาลสุขภาพดีวิถีไทย ต.ไกรนอก อ.กงไกรลาศ จ.สุโขทัย

ด.ญ.ธันญานันท์ ประดิษฐ์ หรือน้องดรีม วัย 13 ปี หมอนวดแพทย์แผนไทยวัยจิ๋ว นักเรียนโรงเรียนวัดคุ้งยาง ตำบลไกรนอก อำเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย เล่าว่า ปกติชอบนวดให้กับแม่และยาย เมื่อทราบข่าวว่ามีการเปิดสอนการนวดจึงเข้ามาศึกษา เพราะอยากนำความรู้การ นวดไปนวดให้กับครอบครัว ที่สำคัญคืออยากเรียนรู้ภูมิปัญญาชาวบ้านจากการเป็นนวดแผนไทยและนำความรู้ด้านสมุนไพรมาใช้ให้เกิดประโยชน์

“ปกตินวดให้แม่กับยาย หนูจะบีบๆคลำๆ นวดไปตามธรรมดา เพราะไม่ทราบว่าต้องทำอย่างไร เมื่อเข้ามาเรียนรู้การนวดแล้ว ไม่ยากเพราะเป็นการนวดพื้นฐานตามร่างกาย คลายความปวดเมื่อย ถือเป็นการบริหารมือด้วย นอกจากเรียนรู้วิธีการนวดแล้วสิ่งที่ได้รับควบคู่กัน คือความรู้เรื่องสมุนไพร ภาพการนวดแพทย์แผนไทยกับเด็กวัยจิ๋วปัจจุบัน ไม่ปรากฏให้เห็นได้บ่อยนักเพราะเด็กหรือเยาวชนมักคิดว่ามันเชย ไม่ทันสมัย ไม่สนุกสนานเหมือนกับการเล่นคอมพิวเตอร์หรืออินเทอร์เน็ต หากมองอีกมุมหนึ่งของสังคม มีพื้นที่เล็กๆ อีกหนึ่งตำบลที่ส่งเสริมเยาวชนให้รู้จักรักษาภูมิปัญญาท้องถิ่นกับการนวดแพทย์แผนไทยเอาไว้” น้องดรีม เล่าอย่างสนุก

สุนันทา สีขาว ผู้ช่วยแพทย์แผนไทยปี1 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลไกรนอก อำเภอกงไกรลาศจังหวัดสุโขทัย หรือ ครูหมอนวดแพทย์แผนไทยของเด็กๆ กล่าวว่า เดี๋ยวนี้เด็กหรือเยาวชนไม่ค่อยสนใจเรื่องเกี่ยวกับการนวดนักหรอก เขาสนใจคอมพิวเตอร์กับอินเทอร์เน็ตมากกว่า ใครเขาจะสนใจคนแก่ๆ หนึ่งคนพูดอะไรก็ไม่รู้ ใครๆ ก็ไม่อยากจะฟัง แต่เมื่อท้องถิ่นมีคำสั่งให้จัดโครงการเปิดสอนวิธีการนวดให้กับเด็กๆ ทำให้มีกำลังใจอยู่บ้าง เพราะเด็กๆ บางส่วนก็ให้ความสนใจกับการนวดหรือการเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นดั้งเดิม

สุนันทา ครูของเด็กๆ ร่ำเรียนวิชาการนวดจากผู้เฒ่าผู้แก่สืบทอดต่อกันมา 20 กว่าปี และจากการเป็นอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน(อสม.) ได้มีโอกาสไปเรียนนวดตามหลักสูตรแพทย์แผนไทยมา 1 ปีโดยการนวดมี 2 ประเภท 1.การนวดเชลยศักดิ์คือการนวดผ่อนคลายธรรมดา เช่น ปวดแขน ขา เมื่อยเนื้อเมื่อยตัว 2.การนวดราชสำนักคือการนวดแบบพื้นฐาน เช่น ปวดท้องประจำเดือน โรคท้องผูก ไหล่ติด ข้อติดอัมพาดครึ่งซีก คอตกหมอน เป็นต้น

สุนันทา กล่าวว่า เด็กหลายคนมีคำถามว่าการนวดกับภูมิปัญญาชาวบ้านเกี่ยวโยงกันได้อย่างไร การนวดเพียงอย่างเดียวไม่ทำให้หายปวดเมื่อย แต่สมุนไพรเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการรักษาอาการปวดเมื่อยแทนการรับประทานยาปฏิชีวนะหรือยาแก้ปวด เช่น การทำลูกประคบมาประคบเพิ่มเติมหลังจากนวดเรียบร้อยแล้ว เป็นต้น โครงการจัดการเรียนนวดแพทย์แผนไทยสำหรับเยาวชนตำบลไกรนอก อำเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย ยังดำเนินการต่อไปเพื่อถ่ายทอดวิชาความรู้ภูมิปัญญาชาวบ้านให้ตกทอดไปสู่ลูกหลาน ความรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่นยังมิได้ลบเลือนไปจากเด็กหรือเยาวชนที่ยังรักและหวงแหนภูมิปัญญาเหล่านี้ หากแต่มีผู้สนับสนุนและถ่ายทอดวิชาความรู้สืบต่อกันมาช้านาน ให้กับอนาคตของชาติได้ศึกษาและเรียนรู้ แพทย์แผนไทยตัวจิ๋วเหล่านี้อาจเป็นตัวแทนผู้สืบทอดและเผยแพร่ภูมิปัญญาให้กับลูกหลานในอนาคตต่อไป