เช็ก 5 สัญญาณเตือน อาจ “ไตเสื่อม” โดยไม่รู้ตัว
ที่มา : นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการกิจการด้านปฐมภูมิ โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา
หลายคนคิดว่า “ปากแห้ง” หรือ “ลิ้นขาว” แค่ขาดน้ำธรรมดา แต่รู้ไหมว่าถ้าเป็นบ่อยทั้งที่ดื่มน้ำเยอะแล้วอาจไม่ใช่แค่ร่างกายขาดน้ำ แต่อาจหมายถึง “ไตกำลังทำงานหนัก” ขับของเสียไม่หมด จนเกิดภาวะเสียสมดุลของเกลือแร่และสารน้ำในร่างกาย ยิ่งปล่อยไว้นานไตจะค่อย ๆ เสื่อมโดยไม่มีอาการชัดเจน มาดูกันว่าอาการแบบไหนเตือนว่าไตเริ่มเสื่อม แล้วจะดูแลยังไงให้กลับมาแข็งแรงได้
- ปากแห้งแม้ดื่มน้ำเพียงพอ เกิดจากไตไม่สามารถเก็บน้ำไว้เพียงพอ ร่างกายจึงดึงน้ำจากเซลล์ออกมาเจือจางของเสีย ทำให้รู้สึกคอแห้งตลอดวัน
- ลิ้นขาว เคลือบหนา มีกลิ่นปากตอนเช้า เกิดจากของเสียบางชนิด เช่น ยูเรีย หรือแอมโมเนียที่สะสมในเลือดและถูกขับออกทางน้ำลายแทน เลยทำให้ลิ้นขาว หนา มีกลิ่นเฉพาะ และรู้สึกขมปากตอนตื่นนอน นี่ถือว่าเป็นสัญญาณคลาสสิกของไตกรองของเสียได้ไม่หมด
- บวมง่าย เหนื่อยง่าย ปัสสาวะน้อยลง นี่ถือเป็นสัญญาณว่า “ระบบขับน้ำเริ่มรวน” ซึ่งไตต้องรีบได้รับการดูแลด่วน ๆ พอเมื่อไตเริ่มทำงานลดลง น้ำและเกลือส่วนเกินจะคั่งในร่างกาย ทำให้เกิดอาการบวม โดยเฉพาะที่หน้า เท้า หรือรอบตา
- เหงื่อออกน้อย มือเท้าเย็น นี่ถือเป็นสัญญาณว่าการหมุนเวียนของเลือดเริ่มติดขัดจากภาวะไตล้า เพราะไตมีบทบาทควบคุมการไหลเวียนเลือดและอุณหภูมิในร่างกาย ทำให้เหงื่อออกน้อยลง มือเท้าเย็น ตัวเย็นง่ายโดยเฉพาะตอนเช้า
- เบื่ออาหาร คลื่นไส้ตอนเช้า อาการนี้มักพบได้บ่อยในคนที่มีภาวะไตเริ่มเสื่อม ซึ่งมาจากร่างกายเริ่มรับรู้ถึงของเสียที่หมุนเวียนอยู่ในกระแสเลือด จะไปกระตุ้นให้เกิดภาวะกรดเกินในกระเพาะอาหาร ทำให้รู้สึกจุกแน่น คลื่นไส้ หรือเบื่ออาหารโดยไม่ทราบสาเหตุ
วิธีดูแลไตให้แข็งแรงง่าย ๆ แค่ทำตามนี้
- ดื่มน้ำสะอาดวันละ 6–8 แก้ว
- ลดเค็ม ลดของหมักดอง น้ำปลา ผงปรุงรส และอาหารแปรรูป
- เลี่ยงการกินยาแก้ปวด หรือสมุนไพรที่ไม่ทราบที่มา
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- ตรวจสุขภาพไตปีละครั้ง โดยเฉพาะคนที่มีเบาหวาน ความดัน หรือไขมันสูง
