‘เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา’ ขับเคลื่อนตำบลสุขภาวะ

ที่มา : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์

ภาพประกอบจากแฟ้มภาพ

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระราชทานคำสอนให้คนไทยใช้ชีวิตในปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง อีกทั้งทรงงานผ่านโครงการพระราชดำริต่าง ๆ เพื่อให้คนไทยอยู่ดีกินดี ภายใต้หลักคำสอน โครงการพระราชดำริต่าง ๆ มีหลักคิดรวมอยู่ที่ว่า  "เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา" และแนวคิด "ระเบิดจากภายใน"

เครือข่ายร่วมสร้างชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่ โดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ได้น้อมนำแนวคิดดังกล่าวมาเป็นหัวใจสำคัญของการขับเคลื่อนชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่สู่ตำบลสุขภาวะควบคู่ไปกับแนวคิดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง จนเกิดเป็นชุมชนสุขภาวะต้นแบบ และนำมาซึ่งการจัดเวที "ประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อทำความเข้าใจแนวทางการดำเนินงานตามแผนสุขภาวะชุมชนและพิธีลงนามความร่วมมือเครือข่ายร่วมสร้างชุมชนท้องถิ่นน่าอยู่" เมื่อปลายเดือนพ.ย. ที่ผ่านมา พร้อมมีเวทีเสวนา "น้อมนำศาสตร์พระราชาสู่การขับเคลื่อนตำบลสุขภาวะ"

นายนพดล ณ เชียงใหม่ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลดอนแก้ว จ.เชียงใหม่ ร่วมบอกเล่าการนำหลักแนวคิดไปปรับใช้ว่า พื้นที่ดอนแก้วมีความตระหนักและใช้แนวคิดดังกล่าวตั้งแต่ปี 2542 เริ่มจากการที่ให้ชาวบ้านเขียนโครงการเสนอว่าภายในชุมชนต้องการความช่วยเหลือเพิ่มเติมในด้านไหน เพราะพวกเขาเป็นคนที่อาศัยอยู่ในชุมชนย่อมรู้ปัญหาและความต้องการดีกว่าเจ้าหน้าที่ การทำงานของ อปท.ดอนแก้ว เป็นเพียงตัวช่วยหนุนเสริมประคับประคองให้ชาวบ้านและชุมชนอยู่ได้อย่างยั่งยืน ทำให้ชุมชนสามารถก่อตั้งมหาวิชชาลัยดอนแก้วสร้างสุขได้อย่างงดงาม ภายใต้การสนับสนุนของ สสส. ก่อให้เกิดความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ช่วยเหลือซึ่งกันและกันในชุมชน และยังทำให้ชุมชนได้รับรางวัลธรรมาภิบาล มาตลอด 13 ปี

สำหรับความคิดเห็นจากแกนนำแหล่งเรียนรู้ ในฐานะรองนายกองค์การบริหารส่วนตำบลหนองชุมพล นางจิตรา มะหะหมัด ยูซบ กล่าวในเวทีเสวนาว่า หากพื้นที่หนองชุมพลไม่ได้มาร่วมเรียนรู้ตำบลสุขภาวะกับ สสส. อาจทำให้วันนี้ไม่มีแหล่งเรียนรู้ในชุมชนที่วันนี้กลับมาสร้างรายได้มากมายให้กับชุมชน เพราะ สสส. มีส่วนช่วยสนับสนุนให้ชุมชนขับเคลื่อนไปตามศาสตร์ของพระราชา ด้วยการทำให้คนในพื้นที่ได้รู้จักข้อมูลชุมชนอย่างแท้จริง "การเริ่มก้าวแรกเป็นช่วงที่ยากและสำคัญที่สุด หากไม่เข้าใจในบริบทของพื้นที่การเข้าถึงและการพัฒนาย่อมเป็นไปได้ยาก"

ด้าน นายโกเมศร์ ทองบุญชู ปราชญ์ชุมชนและผู้จัดการโครงการขับเคลื่อนการจัดการเครือข่ายสุขภาวะชุมชน โดยคณะกรรมการพัฒนาตำบลเกาะขันธ์ เล่าถึงการแก้ไขปัญหาภัยพิบัติที่เกิดในชุมชนว่า ตั้งแต่ปี 2553 เป็นต้นมา พื้นที่เกาะขันธ์ประสบกับปัญหาภัยแล้ง น้ำท่วม พายุเข้า ส่งผลต่อชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนในพื้นที่ จนเมื่อได้นำศาสตร์ดังกล่าวมาใช้เพื่อต้องการแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืน ทำให้ปรับเปลี่ยนชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนให้ดียิ่งขึ้น ที่สำคัญพื้นที่เกาะขันธ์ยึดหลักที่ว่า น้ำคือชีวิต หากไม่จัดการแก้ปัญหาน้ำทุกอย่างจะวิกฤติ และปัจจุบันได้มีการจัดสร้างฝายจำนวน 45 แห่ง แก้มลิงจำนวน 5 แห่ง ผลลัพธ์ที่ได้คือ สร้างระบบเศรษฐกิจชุมชนให้ดีขึ้น เมื่อมีการบริหารจัดการน้ำที่ดี ส่งเสริมให้ระบบการเพาะปลูกพืชผักต่างๆ ได้ผลผลิตที่ดี สร้างรายได้ให้เพิ่มขึ้น อีกทั้งยังเกิดความมั่นคงทางอาหารอีกด้วย

"คำสอนของในหลวงรัชกาลที่ 9 เป็นศาสตร์ที่ยิ่งใหญ่ เชื่อว่าทุกชุมชนสามารถนำไปปฏิบัติได้อย่างไม่ยาก หากมีความเข้าใจในบริบทของชุมชน เข้าถึงความต้องการที่แท้จริงของชาวบ้าน และนำสิ่งที่ได้ไปปฏิบัติเพื่อการพัฒนา ก็นำมาซึ่งความยั่งยืนได้ในอนาคต" นายโกเมศร์ ฝากทิ้งท้าย