อาชีพ ‘ครู’ สุดแสนวิเศษ

ที่มา : หนังสือพิมพ์ข่าวสด

ภาพประกอบจากแฟ้มภาพและเว็บไซต์บ้านเมือง

เมื่อตีความหมายของอาชีพครูให้แตกและลึก จะพบ "ครู" คือคนที่สร้างคุณค่าความเป็นมนุษย์ให้แก่ลูกศิษย์ของตนได้อย่างแท้จริง แต่ครูจะเป็นเช่นนี้ได้จะต้องทำอย่างไร?

ในโอกาส "วันครู" ปีนี้ มูลนิธิสยามกัมมาจล ส่งข้อคิดเห็นดีๆ จาก ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช รองประธานมูลนิธิสยามกัมมาจล ในฐานะผู้ทรงคุณวุฒิด้านการศึกษามาถึง เพื่อให้ "ครู" ได้มีแรงบันดาลใจและเกิดพลังใจในการทำหน้าที่ของตนได้อย่างเบิกบานไปตลอดปี ที่ว่า "อาชีพครูสุดแสนวิเศษ"

คุณหมอวิจารณ์ พานิช มีข้อแนะนำว่า ครูต้องเปลี่ยนกระบวนการเรียนการสอนใหม่ และโรงเรียนต้องสร้างวิถีการเรียนรู้ใหม่ขึ้นมา ไม่เน้นสอนความรู้แบบสำเร็จรูป แต่เน้นสอนแบบไม่ตายตัว ปรับกระบวนการสอนแล้วแต่ศิษย์ที่เข้ามาเรียนในแต่ละรุ่น แต่ละคน และปรับให้ทันกับยุคสมัย เคล็ดลับ คือ การออกแบบกระบวนการเรียนการสอนโดยเน้นการปฏิบัติหรือลงมือทำ ตามด้วยไตร่ตรองสะท้อนคิด ทำให้เกิดผลลัพธ์ทางการศึกษา คือ Learning Outcome นั่นเอง เท่านั้น

ผลลัพธ์ที่จะทำให้ศิษย์เกิดการเรียนรู้ได้อย่างแท้จริง มี 3 ด้าน Attitude ต้องมาก่อน ความเป็นคนดี ที่บังคับใจตัวเองได้ แล้วมาที่ Skill ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 และ Knowledge และวิชาความรู้ ซึ่งเรียนไปอีก 10 ปี หลายส่วนก็ผิดและยังเป็นเรื่องที่ต้องเรียนรู้ไปเรื่อยๆ ซึ่ง 3 ด้านนี้ ไม่ได้แยกกัน

ท่านย้ำว่า ครูต้องเอาใจใส่ผลลัพธ์ทั้ง 3 ด้านนี้ ไม่ใช่เฉพาะด้านวิชาอย่างเดียว และต่อมาจะมีด้านที่ 4 เติมเข้ามา คือ Working Memory คือ ด้านความจำใช้งาน ผู้ที่ได้รับการเรียนฝึกฝนมาดีก็จะดี จะคิดอะไรทั้งหลายได้ลึกๆ เชื่อมโยงกว้างขวางมาก และสามารถสร้างระบบคลังสมองของตัวเองได้ แต่ทั้งหมดนี้ต้องเกิดจากการปฏิบัติทั้งสิ้น

ที่สำคัญคุณค่าของอาชีพครู คือ ครู "ได้" เรียนรู้ทุกวันจากการทำหน้าที่ ในขณะที่ครูได้ถ่ายทอดความรู้ ครูก็จะได้เรียนรู้เยอะมากทั้งมิติภายในและมิติภายนอก ครูต้องฝึกทักษะตนเองตลอดเวลา

ครูไม่เพียงได้สร้างคุณค่าความเป็นมนุษย์ให้กับลูกศิษย์เท่านั้น หากยังจะ "ได้" คุณค่านั้นกลับเพิ่มมาด้วยเช่นกัน เมื่อตีความหมายของอาชีพครูได้อย่างลึกซึ้งแบบนี้ "ครูก็จะรู้สึกอิ่มเอมใจ" และเกิดความภาคภูมิใจในอาชีพตนเองในที่สุดนั่นเอง