หนุนให้ข้อมูลเรื่องเพศแต่เล็กสร้างเกราะวัยรุ่นเสริมทักษะชีวิต

การก้าวเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เป็นธรรมชาติของมนุษย์ทุกคนที่เรียกว่า “วัยรุ่น” คนเหล่านี้มีพลัง และจะเป็นอนาคตของครอบครัวและประเทศ แต่ต้องยอมรับว่าช่วงเวลานั้นเป็นวัยแห่งความสับสน อยากรู้ ต้องการคำตอบเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของทั้งร่างกายและจิตใจ

การทำความเข้าใจ ให้คำตอบกับวัยรุ่นในเรื่องดังกล่าวยังมีข้อจำกัดในเรื่องของสังคมประเพณี วัฒนธรรม รวมทั้งความเชื่อบางอย่างอาจทำให้เกิดความเข้าใจในทางที่ผิด ด้วยความรู้ครึ่งๆ กลางๆ นำมาซึ่งปัญหาตามมา อาทิ  ทำให้วัยรุ่นหญิงส่วนหนึ่งตั้งครรภ์โดยไม่ตั้งใจ ต้องหยุดหรือเลิกการศึกษา และยิ่งกว่านั้นอาจติดเชื้อ hiv หรือโรคเอดส์ ซึ่งยากต่อการรักษา ดังนั้นการให้ความรู้เรื่องเพศหรือเพศศึกษาเป็นเรื่องจำเป็นและมีความสำคัญมากเพื่อให้กลุ่มวัยรุ่นในวัยเจริญพันธุ์ก้าวผ่านช่วงเวลาที่สำคัญของชีวิตได้อย่างรู้เท่าทัน

ด้วยเหตุนี้ แผนงานสร้างเสริมภาวะทางเพศ โดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง(สคส.) ได้ดำเนินงานผลักดันวาระการสร้างสุขภาวะทางเพศขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยนำเสนอเรื่องเพศไม่ใช่แค่เรื่องของเนื้อตัวร่างกาย แต่ยังหมายถึงความรับผิดชอบ การดูแลสุขภาพร่างกาย การสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างกัน การเคารพสิทธิกันและกัน และความเท่าเทียม เพราะสังคมนั้นมีความหลากหลายทางเพศมากกว่าแค่หญิงหรือชาย

ผู้ที่มีสุขภาพทางเพศที่ดีก็จะปฏิบัติต่อคนที่มีวิถีทางเพศแตกต่างจากตัวเองด้วยความเคารพ ไม่ว่าจะเป็นสาวประเภทสอง หญิงรักหญิง ชายรักชาย หรือผู้ที่รักสองเพศ และยังปฏิบัติกับเพื่อนคู่รักหรือชาย ที่สำคัญคือ มีความรับผิดชอบต่อสังคมและตนเอง ในเรื่องการมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย สังคมจำเป็นต้องลบความคิดทางลบว่าเรื่องเพศเป็นเรื่องสกปรกอันตรายที่ต้องหลีกให้ห่าง แต่ความจริงเราจำเป็นต้องศึกษา เรียนรู้ให้เข้าใจ เพราะเรื่องเพศเป็นสิ่งที่สามารถแสดงออกอย่างอิสระ มีความสุขบนพื้นฐานของความปลอดภัย เพื่อดำเนินชีวิตได้อย่างเป็นสุข

นอกจากนี้ แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะทางเพศ ได้จัดทำความรู้สุขภาวะทางเพศในแต่ละช่วงวัยไว้ เพราะแต่ละช่วงวัยก็จะมีความสนใจและความต้องการต่างกัน

ในวัยเด็กเป็นช่วงแห่งการสร้างพื้นฐานสุขภาวะทางเพศที่ดีได้ เด็กเล็กอายุ 5-8 ขวบ เริ่มรับรู้ได้ถึงบทบาททางเพศว่าสังคมสร้างให้หญิงชายมีความแตกต่างกัน ด้วยกิจกรรม ด้วยการกำหนดกรอบ กฎเกณฑ์ต่างๆ ที่ชายทำได้ หญิงทำไม่ได้ หญิงทำได้ ชายทำไม่ได้ ซึ่งขัดขวางพัฒนาการและสร้างความเข้าใจผิดๆ ให้เด็ก หากลบกฎเกณฑ์ทิ้ง ลองให้เด็กหญิงได้ปีนป่าย เล่นซน ร่างกายทุกส่วนก็ได้รับการพัฒนา แถมยังสร้างความมั่นใจและความกล้าได้ ลองให้เด็กชายได้เรียนรู้ที่ละเอียดอ่อนบ้าง เช่น ธรรมชาติ ไม่ใช่เล่นแต่สิ่งที่รุนแรงอย่างปืนหรือดาบ ก็พัฒนาจิตใจที่ละเอียดอ่อนขึ้นได้

ที่สำคัญ ไม่ว่าเด็กชายหรือหญิง ก็ต้องถูกสอนเรื่องความรับผิดชอบเหมือนๆกัน เช่น การเก็บข้าวของส่วนตัว ช่วยเหลืองานบ้านตามวัย รวมทั้งสอนให้เด็กได้รู้ว่าเขาเป็นเจ้าของร่างกายตนเอง มีสิทธิที่จะปฏิเสธการจับต้องเนื้อตัวร่างกาย หรืออวัยวะเพศได้ เลิกกดดันเด็กอย่างผิดๆ เช่น ผู้ชายร้องไห้ไม่ได้ผล คือ เด็กเข้มแข็งแต่ภายนอก แต่จิตใจเปราะบาง เรียนรู้ผิดๆ ว่าต้องใช้ความก้าวร้าวถึงจะเป็นผู้ชายเต็มตัว

วัยแรกรุ่น อายุ 9-12 เป็นช่วงวัยที่ต้องเตรียมความพร้อมเพื่อก้าวเข้าสู่วัยรุ่นซึ่งช่วงนี้เป็นวัยแห่งการเปลี่ยนแปลงการได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและพร้อมใช้ จึงเป็นสิ่งที่ทำให้เด็กมีภูมิคุ้มกันที่จะเข้าสู่วัยรุ่นได้อย่างสวยงาม จำเป็นต้องเข้าใจและอธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงนั้นและเปิดโอกาสให้เด็กรับผิดชอบในครอบครัว ให้ตัดสินใจด้วยตัวเองและรับผิดชอบผลที่จะตามมา ไม่ใช่ตัดสินใจแทนทุกอย่าง

เด็กวัยนี้เริ่มที่จะมีความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ และความรู้สึกทางเพศ ไม่ใช่เรื่องผิดแต่การให้ข้อมูลและความรู้ที่ถูกต้องเป็นสิ่งจำเป็น การตอบคำถามแบบตรงไปตรงมา เปิดโอกาสให้เด็กได้เรียนรู้ในสิ่งที่เหมาะที่ควรเป็นเรื่องที่ควรส่งเสริม

เมื่อก้าวเข้าสู่วัยรุ่นช่วงอายุ 13-18 ปี ช่วงแห่งการเปลี่ยนแปลงในทุกๆ ด้าน จำเป็นที่ต้องได้รับข้อมูลเรื่องเพศอย่างถูกต้องและรอบด้านเพื่อให้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของตัวเอง ทั้งด้านกาย ใจ และอารมณ์ จำเป็นต้องสร้างทักษะของเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัยร่วมไปกับความรับผิดชอบ เพื่อให้สามารถแยกแยะได้ว่าเพศสัมพันธ์ไม่ใช่แค่เรื่องสนุก แต่มีผลที่จะตามมาอีกมากมาย การให้ความรู้อย่างตรงไปตรงมา ไม่ทำให้เรื่องเซ็กซ์เป็นความผิด ละอาย ทำให้เกิดเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัยและมีความรับผิดชอบขึ้นได้

ผู้ใหญ่จำเป็นต้องเข้าใจกระบวนการเรียนรู้ของมนุษย์ ว่าต้องใช้เวลาในการสั่งสมความรู้ ประสบการณ์ความภาคภูมิใจในตัวเอง จึงสามารถมีเพศสัมพันธ์ที่มีความปลอดภัยและเป็นสุขได้ การให้ข้อมูลไม่ได้เป็นการชี้โพรงให้กระรอก แต่เป็นการสร้างความเข้าใจและทักษะในชีวิตให้เด็กสามารถเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่เข้าใจและมีความรับผิดชอบได้

ควบคุมอารมณ์เพศในวัยรุ่น วัยรุ่นเป็นวัยที่มีพัฒนาการด้านต่างๆเจริญเติบโตอย่างเต็มที่ ยิ่งวัยรุ่นในปัจจุบันด้วยสภาพแวดล้อมอาหารการกิน เป็นปัจจัยเสริมที่ทำให้วัยรุ่นเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว เราจะเห็นได้จากการที่วัยรุ่นมีเพศสัมพันธ์อายุยังน้อย การเลียนแบบพฤติกรรมทางเพศ รวมถึงการกระทำผิดทางเพศที่เกิดจากการกระทำของวัยรุ่นที่บางครั้งยังอยู่ในระดับประถม ดังนั้นสิ่งสำคัญคือการให้ความรู้ในเรื่องเพศรวมถึงการป้องกัน การแสดงออก และควบคุมอารมณ์ทางเพศ เช่น หลีกเลี่ยงการดูหนังสือ ภาพ หรือภาพยนตร์ ที่วาบหวิว ก่อให้เกิดอารมณ์ทางเพศ รวมถึงการอยู่ลำพัง การจับต้องสัมผัสระหว่างชายหญิงในที่ลับตา ที่สำคัญควรมีกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ให้วัยรุ่นได้ทำ เพื่อใช้ความคิดพลังงาน และเวลาให้เกิดประโยชน์ ซึ่งจะช่วยให้ไม่หมกมุ่นในเรื่องเพศมากจนเกินควร

อารมณ์เพศอาจเป็นอารมณ์แปลกใหม่ที่สร้างความอยากรู้อยากเห็นให้กับวัยรุ่น แต่ก็เป็นอารมณ์ตามธรรมชาติที่สามารถดูแลควบคุมได้ หากให้ความรู้และแนวทางในการปฏิบัติตัวแก่วัยรุ่น

หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติม สามารถติดต่อขอรับเอกสารได้ที่ แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะทางเพศ หรือมูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง (สคส.) โทรศัพท์ 0-2591-1224-5

ที่มา: หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์