สานพลังคนไทย ร่วมใจสร้างสังคมอากาศสะอาด

เรื่องโดย ปัญจวรา บุญสร้างสม Team Content www.thaihealth.or.th


ข้อมูลบางส่วนจาก เวทีสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น ว่าด้วย การจัดการปัญหามลพิษทางอากาศจากฝุ่น PM2.5 ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพ และจุลสารชีวิตติดฝุ่นอันตราย


ภาพโดย ชยวี ลิ้มถาวรรักษ์ Team Content www.thaihealth.or.th สสส. และแฟ้มภาพ


สานพลังคนไทย ร่วมใจสร้างสังคมอากาศสะอาด  thaihealth


 “เมืองหลวงควันและฝุ่นมากมาย พี่สูดดมเข้าไปร่างกายก็เป็นภูมิแพ้” เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยินส่วนหนึ่งของเนื้อเพลง "ภูมิแพ้กรุงเทพ" แต่จริง ๆ แล้วไม่ใช่แค่ในเมืองหลวงอย่างกรุงเทพฯ หรือพื้นที่เขตเมืองเท่านั้น ที่มีปริมาณฝุ่นจิ๋ว PM2.5 สะสมในปริมาณสูง แต่หลายพื้นที่ในทุกภูมิภาคของประเทศ รวมทั้งในระดับโลก ต่างก็ได้รับผลกระทบจากปัญหานี้ไม่ต่างกัน


ด้วยเหตุนี้ทุกวันที่ 22 กันยายนของทุกปี จึงถูกกำหนดให้เป็นวัน Car Free Day เพื่อร่วมรณรงค์ลดการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล ลดปริมาณจำนวนรถยนต์ในท้องถนน ซึ่งส่งผลถึงการลดปัญหามลพิษทางอากาศจากยานพาหนะ และยกระดับคุณภาพอากาศให้ดีขึ้น


สานพลังคนไทย ร่วมใจสร้างสังคมอากาศสะอาด  thaihealth


ปัญหาฝุ่นจิ๋ว PM2.5 เป็นปัญหาสำคัญที่ไม่ใช่เรื่องเล็ก ๆ เหมือนอย่างชื่อ แต่ก่อให้เกิดปัญหาต่าง ๆ มากมายทั้งปัญหาสิ่งแวดล้อม สุขภาพ เศรษฐกิจ สังคม รวมทั้งปัญหาในภาคการท่องเที่ยว ซึ่งเป็นแหล่งรายได้สำคัญของประเทศด้วย แหล่งกำเนิดของฝุ่นจิ๋ว PM2.5 นั้นมาจากหลายสาเหตุ แต่ส่วนใหญ่ของสาเหตุการเกิดปัญหาทั้งหมดนั้นล้วนแล้วแต่มาจากกิจกรรมต่าง ๆ ของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็น ไอเสียจากยานพาหนะ โรงไฟฟ้าถ่านหิน โรงงานอุตสาหกรรม การเผาพื้นที่การเกษตร เตาเผาขยะ ไฟป่า และหมอกควันข้ามแดน


ปัญหาฝุ่นจิ๋ว PM2.5 จึงไม่ใช่เรื่องของใครคนใดคนหนึ่ง แต่เป็นเรื่องที่ทุกภาคส่วนจะต้องร่วมมือร่วมใจกันแก้ไขปัญหานี้ให้สำเร็จลุล่วงไปได้ จึงก่อให้เกิดวาระสำคัญอย่าง เวทีสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น ว่าด้วย การจัดการปัญหามลพิษทางอากาศจากฝุ่น PM2.5 ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพ เพื่อนำมาสู่ข้อเสนอการปฏิบัติการในพื้นที่ และข้อเสนอเพื่อเสริมพลังการจัดการปัญหา ที่ครอบคลุมประเด็นต่าง ๆ รอบด้าน


นโยบายสาธารณะว่าด้วยการจัดการปัญหามลพิษทางอากาศจากฝุ่น PM2.5 ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพ มุ่งสร้างพื้นที่กลางของทุกภาคส่วนในสังคม ได้เข้ามามีส่วนร่วมและขับเคลื่อนการจัดการปัญหามลพิษทางอากาศในทุกมิติ ครอบคลุมประเด็นด้านกฎหมายและนโยบายด้านการจัดการป้องกันและลดปัญหาจากต้นเหตุ รวมไปถึงลดการเผาป่า เผาในที่โล่ง และผลิตผลทางการเกษตร ด้านการขับเคลื่อนและบริหารจัดการเชิงพื้นที่ ด้านวิชาการพัฒนาองค์ความรู้ ข้อมูลและนวัตกรรมที่เกี่ยวข้อง โดยข้อตกลงร่วม หรือพันธะสัญญานี้ ใช้เป็นแนวทางร่วมกันดำเนินการของหน่วยงานและภาคีเครือข่ายทุกภาคส่วน


สานพลังคนไทย ร่วมใจสร้างสังคมอากาศสะอาด  thaihealth


นพ.ประทีป ธนกิจเจริญ เลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) กล่าวว่า มลพิษทางอากาศจากฝุ่น P.M2.5  เป็นปัญหาใหญ่ของประเทศไทยที่สะสมมาเป็นเวลานานกว่า 10 ปี จากข้อมูลการตรวจสอบคุณภาพอากาศ โดยศูนย์แก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ เมื่อเดือนมีนาคม 2564 พบว่า ทุกภูมิภาคมีปริมาณฝุ่น P.M2.5 เกินค่ามาตรฐานที่องค์การอนามัยโลกกำหนดที่ 25 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร โดยภาคเหนือตรวจวัดได้สูงสุดอยู่ที่ 166 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ซึ่งเกินค่ามาตรฐานที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพกว่า 5 เท่า


การจัดงานสมัชชาสุขภาพฯ ครั้งนี้  จึงเน้นการจัดทำนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วม โดยเปิดพื้นที่ให้ผู้เข้าร่วมงานทุกคนเป็นกำลังสำคัญในการขับเคลื่อนการแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ สวมบทบาทเป็นทั้งผู้สร้าง ผู้กำหนด และผู้รับประโยชน์จากนโยบายสาธารณะ โดยร่วมพิจารณาร่างมติสมัชชาต่อประเด็นมลพิษทางอากาศจากฝุ่น P.M2.5  ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพร่วมกัน เพื่อใช้เป็นแนวทางการรับมือกับปัญหามลพิษทางอากาศที่จะเกิดขึ้นในปี 2565


สานพลังคนไทย ร่วมใจสร้างสังคมอากาศสะอาด  thaihealth


นายอรรถพล เจริญชันษา อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ กล่าวว่า การแก้ไขปัญหา PM2.5 ถือเป็นวาระแห่งชาติ ที่รัฐบาลได้ให้ความสำคัญ และพยายามขับเคลื่อนการทำงาน เพื่อแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่อง โดยอาศัยความร่วมมือจากการสานพลังของทุกภาคส่วน จนเริ่มเห็นผลการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น เช่น ค่าเฉลี่ยของ PM2.5 และปริมาณจุดความร้อนหรือ Hotspot ที่ลดลงอย่างเห็นได้ชัด นอกจากนี้ ยังมีการจัดตั้งศูนย์แก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ ที่จัดตั้งขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศให้เห็นผลเป็นรูปธรรมชัดเจนมากขึ้น


นอกจากการให้ความสำคัญเกี่ยวกับโครงสร้างการบริหารจัดการแล้ว รัฐบาลยังให้ความสำคัญในเรื่องของแหล่งกำเนิดฝุ่น PM2.5  ไม่ว่าจะเป็นปัญหาการจราจรในเขตเมือง หรือปัญหาการเผาป่า เผาพื้นที่ทางการเกษตรนอกเขตเมือง อาทิ การสนับสนุนให้ตัดอ้อยที่ไม่ผ่านการเผา การปรับเปลี่ยนน้ำมันให้อยู่ภายใต้มาตรฐานยูโร 5 ภายในปี 2567 ปรับเปลี่ยนเครื่องยนต์ให้ปลดปล่อย PM2.5 ให้น้อยที่สุด แคมเปญตรวจเช็กรถยนต์ในราคาพิเศษก่อนฤดูกาลฝุ่น การติดตั้งเครื่องตรวจวัดค่าฝุ่นควันที่ปล่องควันของโรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้น


สานพลังคนไทย ร่วมใจสร้างสังคมอากาศสะอาด  thaihealth


ปัญหาฝุ่นจิ๋ว PM2.5 อาจเป็นปัญหาใหญ่ แต่เราก็สามารถช่วยกันสร้างสังคมอากาศสะอาด ลดการก่อมลภาวะทางอากาศได้ง่าย ๆ ด้วยวิธีต่อไปนี้


1.เลิกสูบบุหรี่


2.ปลูกต้นไม้รอบบ้าน


3.ลดหรือเลิกการใช้อุปกรณ์ที่มีสารประกอบของสารที่ทำให้เกิดภาวะเรือนกระจก


4.เดินทางด้วยระบบขนส่งสาธารณะ


5.ลดการเผาวัสดุทางการเกษตร และนำไปทำปุ๋ยหมักชีวภาพ


6.ลดการเผาขยะ เปลี่ยนเป็นการแยกขยะ และรวบรวมขยะที่รีไซเคิลได้ไปขาย เพื่อสร้างรายได้


7.ใช้น้ำมันไร้สารตะกั่วสำหรับรถเครื่องยนต์เบนซิน หรือน้ำมันดีเซลกลั่นอุณหภูมิต่ำสำหรับรถเครื่องยนต์ดีเซล


สานพลังคนไทย ร่วมใจสร้างสังคมอากาศสะอาด  thaihealth


นายชาติวุฒิ วังวล ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า ฝุ่น PM2.5 กลายเป็นต้นเหตุสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพคนไทย โดยเฉพาะเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดโรคระบบทางเดินหายใจต่าง ๆ  สสส. ตระหนักถึงปัญหาที่เกิดขึ้น จึงมุ่งสานพลัง      ทุกภาคส่วนขับเคลื่อนการทำงานตั้งแต่ระดับพื้นที่ไปจนถึงระดับนโยบาย ที่ผ่านมา สสส. ร่วมกับสภาลมหายใจ 8 จังหวัดภาคเหนือ ทำให้เกิดการมีส่วนร่วมทำงานอย่างทุ่มเท แก้ปัญหาวิกฤตฝุ่น PM2.5 อย่างเป็นรูปธรรม ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงค่านิยมในระดับภูมิภาค เช่น ลดการเผาภาคเกษตร จัดทำแนวกันไฟชุมชน สานพลังประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อลดปัญหาฝุ่นควันข้ามแดน


ดังนั้น การร่วมกันกำหนดทิศทางนโยบายเพื่อผลักดันการจัดการปัญหา โดยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน โดยมีเป้าหมายที่จะหายใจด้วยอากาศสะอาดอย่างเท่าเทียมกัน จะสามารถสะท้อนปัญหา ความต้องการ วิธีแก้ไข ที่มาจากความคิดเห็นและการมีส่วนร่วม เพื่อนำไปสู่ข้อเสนอทางนโยบายระดับท้องถิ่นและระดับชาติด้วยมาตรการและแนวทางที่ชัดเจนยิ่งขึ้น


สานพลังคนไทย ร่วมใจสร้างสังคมอากาศสะอาด  thaihealth


“เพราะเรามีลมหายใจเดียวกัน การจัดการปัญหามลพิษทางอากาศจากฝุ่น PM2.5 จึงเป็นเรื่องของทุกคน” สสส.ให้ความสำคัญกับการป้องกันทุกปัญหาที่เกี่ยวกับการสร้างสังคมสุขภาวะ และเชื่อมั่นว่าพลังเล็ก ๆ จากการเริ่มต้นที่ตัวเรา จะนำไปสู่พลังที่ยิ่งใหญ่ จนเกิดการสานพลังความร่วมมือจากทุกภาคส่วน สามารถนำพาสังคมไทยไปสู่อนาคตแห่งการเป็นสังคมอากาศสะอาด และปลอดมลพิษได้อย่างยั่งยืน

Shares:
QR Code :
QR Code