สมุนไพรผสานกิจกรรมสูงวัย…
ที่มา : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์
ภาพประกอบจากแฟ้มภาพ
กลิ่นอายของสมุนไพรพื้นบ้าน เช่น ตะไคร้ ไพล ใบมะกรูด คละคลุ้งทั่ว บริเวณศาลาอเนกประสงค์ กลางหมู่บ้านเมืองหลวง หมู่ 4 ต.เมืองจัง อ.ภูเพียง จ.น่าน ที่ทำให้ผู้สูงอายุหลายคนเดิน เข้ามารวมตัวกันก่อนเวลาออกกำลัง กาย เพื่อจะได้มีเวลาแช่มือ แช่เท้า ในน้ำสมุนไพรเพื่อคลายเส้น ก่อนจะเริ่มกิจกรรมรำวงย้อนยุค
หมู่บ้านเมืองหลวงมีทั้งหมด 162 หลังคาเรือน ประชากร 620 คน เป็นผู้สูงอายุและผู้พิการ 105 คน มีผู้ป่วยติดเตียง 5 คน และติดบ้าน 8 คน หลายคนเป็นโรคความดันโลหิตสูง รวมถึงเบาหวาน
พอสำรวจลึกลงไปพบว่า ผู้สูงอายุไม่ค่อยมีความสุขในชีวิตประจำวัน เพราะตื่นเช้าลูกหลานมักออกจากบ้านไปเรียนหนังสือ หรือทำงาน ทอดทิ้งผู้สูงวัยอยู่บ้านตามลำพัง ตอนเย็นเมื่อลูกหลานกลับบ้าน ก็มีกิจกรรมร่วมกันในครอบครัวค่อนข้างน้อย เลยทำให้ผู้สูงอายุมีปัญหาสุขภาพทรุดโทรม
แสวง ใจเดช ประธานกลุ่มผู้สูงอายุ และประธานโครงการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในชุมชนบ้านเมืองหลวง เล่าว่า จากสภาพปัญหาที่พบทำให้ตัดสินใจเข้าร่วมกับทางนักพัฒนาชุมชน อบต.เมืองจัง ที่เข้ามาชักชวนให้เข้าร่วมโครงการของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และได้หารือกับแกนนำกลุ่มผู้สูงอายุ ซึ่งเห็นพ้องกันว่า ถ้าอยากให้ผู้สูงอายุมีความสุข ไม่เครียด ไม่อยู่แต่ภายในบ้าน และขจัดปัญหาโรควิตกจริต โรคซึมเศร้าต่างๆ ต้องมีกิจกรรมที่ดึงดูด และเป็นประโยชน์ เหมาะสมกับผู้สูงวัย
'ตอนแรกหลายคนไม่ค่อยยอมออกจากบ้านมาร่วมกิจกรรม จึงมีแต่แกนนำ 2 คน กระทั่งถูกกระตุ้น เชิญชวนถึงบ้าน เลยได้มาออกกำลังกายร่วมกัน 3 วันต่อสัปดาห์ คือทุกวันจันทร์ อังคาร พุธ เวลา 16.00-17.00 น. ซึ่งภายหลังมีขาประจำประมาณ 40-50 คน และส่วนใหญ่อายุ 70-80 ปีแล้ว ส่วนวัย 60 ปีเศษ ยังออกไปทำงานอยู่ ทำให้ไม่ค่อยมีเวลามาร่วมมากนัก"
การทำกิจกรรมจะมีรำวงย้อนยุค แช่มือแช่เท้าด้วยสมุนไพร โยนเปตอง บางครั้งก็มีต้มสมุนไพรแจกจ่ายกัน ทำให้ผู้มาร่วมกิจกรรมมีความสุข รื่นเริง ผ่อนคลายจากความเครียด สุขภาพก็แข็งแรงขึ้น
โดยพบว่าผู้สูงวัยกระตือรือร้นที่จะออกจากบ้านก่อนเวลานัดรำวงย้อนยุค เพื่อมาแช่น้ำสมุนไพรที่มีส่วนผสมของไพล (ปูเลย) ขมิ้นชัน รางจืด ใบเปล้าน้อย ใบเปล้าหลวง ใบหรือลูกมะกรูด ใบส้มป่อย ผักกาดน้ำ (หญ้าเอ็นยืด) ต้มในหม้อดินแบบดั้งเดิม แก้ปวดเมื่อยร่างกาย สุขภาพมือเท้าดี ผ่อนคลายจากอาการเส้นยึด เส้นตึง ลดอาการปวด ชา
เคล็ดลับอยู่ที่การแช่มือ แช่เท้า ในน้ำสมุนไพรต้มอุ่นๆ 3 นาที แล้วพัก 1 นาที ทำวนซ้ำกันไป 3 หน รวม 12 นาที คนที่เคยปวด หรือชาบริเวณมือและเท้า ก็ค่อยๆ หายจากอาการดังกล่าว ทั้งนี้ต้องระวังอย่าแช่นานเกินไป มิฉะนั้นพิษที่ถูกขับออกจากตัว จะย้อนกลับเข้าหาร่างกายอีก
พอแช่มือแช่เท้าเสร็จ จะร่วมกิจกรรมออกกำลังกาย ซึ่งผู้ชายส่วนใหญ่เลือกโยนลูกเปตอง แต่ ผู้หญิงเลือกรำวงย้อนยุค มีผู้ชายเพียงบางส่วนที่ร่วมทำกิจกรรมทั้ง สองอย่าง หากก่อนออกกำลังกายจะมีอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) กับทางเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเมืองจัง มาช่วยวัดความดันโลหิตทุกครั้ง ป้องกันผลกระทบที่จะเกิดกับผู้สูงอายุ ในกรณีที่มีความดันโลหิตสูง หรือต่ำผิดปกติ
