‘ลำปาง’ จัดระเบียบงานบุญ หนุนงดเหล้างานบวช-แต่ง
จังหวัดลำปาง โดยประชาคมงดเหล้าจังหวัดปาง พร้อมสถาบันแสนผญา ทีมงานธรรมเดลิเวอรี่และเทศบาลตำบลนาครัว ได้จัดระเบียบงานบุญ หนุนงดเหล้างานบวช ที่วัดปงศาล อ.แม่ทะ และงานแต่งปลอดเหล้า ที่ รร.เอเชีย อ.เมือง จ.ลำปาง เพิ่มคุณค่าภาพลักษณ์ “เมืองมรดกล้านนา มหาปริมณฑล ผู้คนอยู่ดีมีสุข”
ด้วยปัจจุบันมีรายงานสถานการณ์การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มีแนวโน้มสูงขึ้น โดยเฉพาะประเทศไทยมีสถิติการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์มาก อยู่ในอันดับ 5 ของโลก และพบว่า 8 จังหวัดภาคเหนือตอนบน ในเขตพื้นที่สาธารณสุขเขต1 คือ เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง พะเยา เชียงราย แม่ฮ่องสอน แพร่ น่าน มีพฤติกรรมการดื่มแอลกอฮอล์สูงกว่าค่าเฉลี่ยของประเทศ และมีแนวโน้มที่สูงขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มเยาวชน ซึ่งทำให้เกิดผลกระทบที่เห็นได้อย่างชัดเจน อาทิ สถิติการเกิดอุบัติเหตุจากการจราจรทางบก, สถิติการทะเลาะวิวาท ที่เพิ่มสูงขึ้น ส่งผลให้เกิดความสูญเสียทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสุขภาพ
ช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา ได้มีการจัดโครงการปลอดเหล้าตัวอย่างหลายประเด็น เช่น โครงการจัดระเบียบงานศพไม่เลี้ยงเหล้า ไม่เล่นการพนัน หมู่บ้านที่จะเข้าร่วมโครงการต้องผ่านการทำประชาคม อย่างน้อย 70 % ของครัวเรือนในหมู่บ้าน มีการประกาศเจตนารมณ์มีกฎกติกาลงโทษผู้ฝ่าฝืนถึงขั้นการหักเงินฌาปนกิจเข้ากองทุนกลางพัฒนาหมู่บ้าน รวมทั้งมีการ จดบันทึกค่าใช้จ่ายในการจัดงานศพไว้เปรียบเทียบ ซึ่งหมู่บ้านที่ผ่านการพิจารณาครบ ทุกตัวชี้วัด จะได้รับมอบป้ายหมู่บ้านงดเหล้าและการพนันในงานศพ
การเข้ามาหนุนให้งานปลอดเหล้าของประชาคมจังหวัดลำปางครั้งนี้ เริ่มต้นใน 2 ประเด็น ใน 2 แห่ง คือ 1. งานบวชปลอดเหล้า ที่วัดปงศาล อ.แม่ทะ จ.ลำปาง โดยมีพระมหาสมปอง ตาลปุตฺโต มาร่วมงานและบรรยายธรรม “งานบุญปลอดเหล้า กุศลแรง” ให้ผู้มาร่วมงานฟัง และ 2.งานแต่งปลอดเหล้า รร.เอเชีย อ.เมือง จ.ลำปาง โดยมีทีมเยาวชนรณรงค์งดเหล้าจากศูนย์ภาคมาช่วยบริการน้ำดื่มทดแทนเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ด้วย
พระมหาสมปอง ตาลปุตฺโต กล่าวว่า แม้เจ้าภาพจะเตรียมวัตถุปัจจัยต่างๆ เพื่อบวชลูกชาย ซึ่งบางครอบครัวอาจจะมีแค่คนเดียว จึงทุ่มค่าใช้จ่ายเต็มที่ในทุกๆเรื่อง ทั้งอาหาร เครื่องดื่ม หรือความบันเทิงต่างๆ และแม้อาจจะรู้สึกว่า คุ้มค่ากับรายจ่าย แต่อาตมาขอบอกว่า โยมได้สูญเสียตั้งแต่เริ่มต้นคิดแล้ว เสียอะไร สิ่งที่เสียคือ ศีลธรรม ตามมาด้วยเงินที่อาจสูญเปล่า และบางทีอาจต้องเสียต่อไปถึงการทะเลาะหรือทำร้ายกายกันได้ ส่วนทางออก อาตมาอยากจะเชิญชวนให้โยม นำเงินที่คิดว่าจะจ่ายค่าเหล่านั้น มาทำเป็นกองทุนการศึกษาหรือทำสาธารณประโยชน์น่าจะดีกว่า เพราะเมื่อสังคมได้ประโยชน์ เราก็จะได้ประโยชน์นั้นด้วย
สำหรับจุดประสงค์ครั้งนี้หวังว่า จะได้มีงานต้นแบบให้ประชาชนและคนทั่วไปได้รับรู้ จนนำไปสู่ความตระหนักในการจัดให้งานเช่นนี้และงานบุญประเพณีอื่นๆ ทั้งในระดับครับครัว ชุมชน องค์กรได้ปลอดจากเหล้ามากขึ้น ภายหลังการจัดงานทั้ง 2 แห่งพบว่า 1. ประชาชนมีความตื่นตัวสูง สังเกตได้จากการสอบถามจากชาวบ้านที่มาร่วมงานที่บอกว่า เห็นด้วย เพราะมีการจัดงานบุญศพอื่นๆ มาบ้างแล้ว 2. เยาวชนที่มาร่วมงานได้รับทราบและอาจนำไปสู่การพูดคุยในครอบครัวตนเองมากขึ้น และ 3. พระเณรที่มาร่วมงานได้สะท้อนทิศทางการรณรงค์ว่า แม้จะยาก แต่ก็เป็นงานที่ต้องทำต่อไป เพราะการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทำได้ยากอยู่แล้ว
แนวทางการรณรงค์งดเหล้าผ่านงานบุญและกิจกรรมทำนองนี้ นอกจากจะเป็นการสร้างกระแสการรับรู้และการตระหนักแล้ว ยังจะเป็นการเพาะเชื้อหรือพันธุ์งานบุญกุศลที่จะสามารถขยายไปสู่งานอื่นๆได้ด้วย ทั้งนี้ต้องอาศัยความร่วมมือของชุมชนและเจ้าของงาน พร้อมทั้งนโยบายและการสร้างร่วมเป็นสำคัญ จึงจะสามารถพูดได้ว่า “งานปลอดเหล้า” ได้อย่างเต็มปากเต็มคำต่อไป
เรื่อง: ประญัติ เกรัมย์
ที่มา: สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า