ยกเลิกบุหรี่ปลอดภาษี
เพื่อทำให้คนสูบบุหรี่น้อยลง
หนึ่งในสิ่งที่ประเทศไทยมีพันธกรณีที่ต้องปฏิบัติตามในฐานะประเทศภาคีกฎหมายควบคุมยาสูบของโลก คือ การลดหรือยกเลิกการขายบุหรี่ปลอดภาษีที่กฎหมายควบคุมยาสูบของโลกกำหนดให้มีการยกเลิกการขายบุหรี่ปลอดภาษี เพราะการขายบุหรี่ปลอดภาษี ประโยชน์ตกแก่บริษัทบุหรี่และเจ้าของกิจการร้านค้าปลอดภาษี สังคมและประเทศชาติแทบจะไม่ได้อะไรเลย ซ้ำยังมีผลเสียหลายด้าน
หากจะคิดว่าประโยชน์จะตกแก่ผู้สูบบุหรี่ ที่ได้ซื้อของถูก แต่ยิ่งซื้อมาได้ถูก หรือมีคนนำบุหรี่ปลอดภาษีมาฝาก จะยิ่งสูบมากและไม่คิดที่จะเลิก
การไม่เก็บภาษีบุหรี่ จึงเท่ากับรัฐบาลส่งเสริมให้ประชาชนทั้งคนไทยและต่างประเทศที่มาเที่ยว ที่ซื้อบุหรี่ปลอดภาษีทำลายสุขภาพตัวเอง
การขายบุหรี่ปลอดภาษี ขัดแย้งขั้นพื้นฐานกับมาตรการควบคุมยาสูบที่มีประสิทธิภาพที่สุด นั่นคือการขึ้นภาษีให้บุหรี่มีราคาแพงขึ้น เพื่อทำให้คนสูบบุหรี่น้อยลง
ที่สำคัญที่สุดคือราคาบุหรี่ที่แพงขึ้น เป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการป้องกันเด็กๆ จากการริเริ่มการสูบบุหรี่
บันทึกบริษัทบุหรี่ระบุว่า มาตรการที่บริษัทบุหรี่กลัวที่สุด คือ การขึ้นภาษีบุหรี่
ธนาคารโลกเสนอแนะให้ประเทศต่างๆ กำหนดภาระภาษีให้สูงอย่างน้อยร้อยละ 67 ถึง 75 ของราคาขายเพื่อทำให้คนสูบบุหรี่น้อยลง
ขณะนี้ภาระภาษีบุหรี่ที่ขายในประเทศไทยอยู่ที่ประมาณร้อยละ 50-60 ขึ้นกับชนิดของบุหรี่ กระทรวงการคลังยังต้องขึ้นภาษีอย่างต่อเนื่อง เพื่อไม่ให้คนสูบบุหรี่มากขึ้น และขณะนี้กระทรวงการคลังได้เสนอแก้กฎหมายเพื่อเพิ่มเพดานภาษีบุหรี่จากร้อยละ 80 เป็น 90 ให้รัฐสภาพิจารณาแล้ว
แต่ความเสียหายแต่ประเทศชาติที่ร้ายแรงที่สุด จากการขายบุหรี่ปลอดภาษี ไม่ใช่จากรัฐบาลขาดรายได้จากภาษีบุหรี่ที่ขายที่ร้านค้าปลอดภาษี
แต่เป็นผลจากการที่รัฐบาลขาดรายได้จากบุหรี่หนีภาษี ที่อาศัยเข้ามากับบุหรี่ที่สงไปยังร้านค้าปลอดภาษี
ประเด็นนี้ต่างหากที่รัฐบาลเสียหายอย่างมาก
เอกสารภายในของบริษัทบุหรี่ระบุว่า “เราจะอาศัยช่องทางบุหรี่ที่ปลอดภาษี เพื่อส่งสินค้าหนีภาษีเข้าสู่ภูมิภาค”
ความเสียหายอีกด้านหนึ่งของรัฐบาล คือในขณะที่รัฐบาลไม่มีรายได้จากการขายบุหรี่ปลอดภาษี คนที่ป่วยจากการสูบบุหรี่ปลอดภาษีและบุหรี่หนีภาษีที่ตามเข้ามารัฐบาลต้องเสียค่ารักษาพยาบาลคนเหล่านี้
สำหรับฝ่ายที่อ้างว่า ควรจะให้มีการขายบุหรี่ปลอดภาษีต่อไป เพื่อสนับสนุนการท่องเที่ยวเป็นข้ออ้างที่เลื่อนลอย
เพราะทุกประเทศจำกัดปริมาณการซื้อบุหรี่ปลอดภาษีอยู่แล้ว นักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวเมืองไทยขากลับหากจะซื้อบุหรี่ปลอดภาษีจากไทย ก็ซื้อกลับบ้านได้ไม่กี่ซอง
ถึงเวลาที่รัฐบาลไทยจะต้องยกเลิกการขายบุหรี่ปลอดภาษี
เรื่องโดย : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ สสส.
ที่มา: หนังสือพิมพ์มติชน
Update:28-07-51