พ่อแม่เลี้ยงเดี่ยว เผยพึ่งตนเองได้ หากรัฐจัดสวัสดิการเพียงพอ
สถาบันเพื่อการพัฒนาครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว ร่วมกับมูลนิธิเครือข่ายครอบครัว โดยการสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกันจัดเวทีประชุมวิชาการเพื่อการพัฒนาครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว ในหัวข้อ “ครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวในวิถี (สังคมสวัสดิการ) ไทย” โดยมีนักวิชาการ คนทำงาน และครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว มาร่วมงานกว่า 200 คน ณ คณะสังคมสงเคราะห์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ท่าพระจันทร์)
รศ.ดร.สายฤดี วรกิจโภคาทร นักวิชาการด้านครอบครัว กล่าวว่า การเป็นครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว ไม่ใช่เป็นสิ่งที่ต้องปกปิดหรือรู้สึกว่าเป็นปมด้อยอีกต่อไป ครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวไม่ได้อยู่ในสังคมด้วยความอ่อนแอ เหมือนอย่างที่สังคมมองว่าเขาเป็น การจัดประชุมวิชาการครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวขึ้นมา เพื่อลดปมด้อยของการเป็นครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว และหาความรู้ที่จะเป็นแนวทางให้ครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว
“ดังนั้น จึงควรมีกิจกรรมที่ให้ความสำคัญกับเรื่องของการสื่อสารในประเด็นครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวกับเด็กเล็กๆ เพื่อให้เขามีความรู้สึกว่าเขาไม่ได้มีปมด้อย เพื่อให้เขารู้สึกว่าครอบครัวไม่จำเป็นต้องมีแม่คู่กับพ่อเสมอไป แต่แม่คู่กับตัวเขาก็ได้ หรือ เขาคู่กับคุณตา คุณยาย หรือลุง ป้า น้าอา ก็ได้ เขาจะคู่กับใครก็ได้ที่อยู่กับเขาและรัก” ดร.สายฤดี กล่าว
ด้าน คุณบุญศิริ ศรียอด ผู้ช่วยนักสังคมสังคมสงเคราะห์ อบต.ดอนแก้ว อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ กล่าวว่า ครอบครัวจะต้องดูแลกันก่อนที่จะเกิดปัญหา หรือก่อนที่ปัญหาปัญหาจะลุกลามเป็นปัญหาใหญ่โต เราจะเปิดโอกาสให้ทุกคนทุกกลุ่มได้เข้ามามีส่วนร่วมอย่างเท่าเทียมกัน โดยไม่แบ่งแยกว่ากลุ่มครอบครัวปกติ กลุ่มครอบครัวเสี่ยง กลุ่มครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว เพราะจะเป็นการทำให้เขารู้สึกว่าคุณค่าในตัวเขาลดลง แต่เราจะเอาทุกกลุ่มมารวมกัน และพยายามดึงเอาศักยภาพของทุกกลุ่มให้ออกมาเพื่อสร้างสิ่งดีๆ คืนสู่ครอบครัวในชุมชน
อาจารย์นงค์เยาว์ รักพ่วง รองผู้อำนวยการแผนกมัธยม โรงเรียนประเทืองทิพย์วิทยา กล่าวว่า ได้ทำงานครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวกับเครือข่ายผู้ปกครองในโรงเรียน เนื่องจากสำรวจพบว่า มีครอบครัวนักเรียนเป็นครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวถึง 25% ซึ่งยึดหลักการสร้างพื้นที่เรียนรู้และสร้างกิจกรรมให้ครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวให้ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ได้มีการจัดกิจกรรมห้องเรียนพ่อแม่ กิจกรรมส่งเสริมอาชีพ กิจกรรมค่ายครอบครัว กิจกรรมให้กำลังใจครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวฯลฯ
“นอกจากนั้น โรงเรียนประเทืองทิพย์วิทยา กำลังประสานขอความร่วมมือกับศูนย์บริการทางสังคมแบบมีส่วนร่วม เขต 6 หรือ ศาลาสร้างสุข ซึ่งขึ้นอยู่กับศูนย์คุ้มครองสวัสดิภาพเขต 6 เพื่อขอความอนุเคราะห์ขอทุนสำหรับครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวที่ประสบปัญหา หรือขอความรู้ด้านอาชีพ การหาพื้นที่เปิดตลาดให้กับพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยว เป็นต้น ถ้าโรงเรียนชุมชนช่วยกันจัดสวัสดิการให้สอดคล้องกับครอบครัวเหล่านี้ พวกเขาก็พร้อมที่จะพึ่งพาตนเอง และกลับมาช่วยดูแลสังคมด้วย” อาจารย์นงค์เยาว์ กล่าว
นายแพทย์อุดม เพชรสังหาร รองประธานกรรมการ ฝ่ายพัฒนาความรู้และบุคลากร บริษัทรักลูก กรุ๊ป กล่าวว่า สำหรับสวัสดิการเพื่อครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว ในบริษัทรักลูกที่นอกเหนือจากสวัสดิการตามกฎหมายที่พนักงานทุกคนจะได้รับแล้ว ยังมีเงินฉุกเฉินเพื่อช่วยเหลือพนักงานที่ประสบปัญหาด้านการเงิน ส่วนกฎเกณฑ์สามารถยืดหยุ่นได้ หากพนักงานคนใดมีปัญหาก็สามารถเข้ามาพูดคุยกันได้ ส่วนเรื่องเวลาไม่ค่อยเป็นปัญหา เพราะหลายคนบอกว่าสามารถเอาลูกมาเลี้ยงที่บริษัทได้ ทำให้มีเวลาดูแลลูกและได้อยู่กับลูก การทำงานเรื่องครอบครัวเลี้ยงเดี่ยวควรสร้างความเข้าใจ สื่อสารความรู้สึกให้บุคคลภายนอกกลุ่มได้รับรู้ ซึ่งจะทำให้สังคมเข้าใจกันและกันและการช่วยเหลือเกื้อกูลกันก็จะตามมา
บทสรุปจากการประชุมในครั้งนี้ ได้มีการนำเสนอนโยบายที่เหมาะสมกับครอบครัวเลี้ยงเดี่ยว ในเรื่องระบบการศึกษา ที่ควรบูรณาการหลักสูตรทักษะชีวิตในโรงเรียน เรื่องกิจกรรมเสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างแม่วัยรุ่นในการเลี้ยงดูลูก คนทำงานหรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง จำเป็นที่จะต้องเข้าใจวิธีคิด ความเชื่อ ค่านิยมเรื่องเพศของเด็กวัยรุ่น บนพื้นฐานของความคิดนั้นอย่างเหมาะสม ทำงานและแก้ไขสถานการณ์อยู่บนพื้นฐานของความเข้าใจภูมิหลังครอบครัว การมองหาศักยภาพและต้นทุนในผู้ที่เป็นแม่เลี้ยงเดี่ยววัยรุ่น และบริบท เพื่อช่วยสนับสนุนให้ครอบครัวแม่เลี้ยงเดี่ยววัยรุ่น สามารถประคับประคองชีวิตครอบครัวให้ผ่านความยากลำบากไปได้ ตลอดจนการรับทราบสิทธิต่างๆ และบริการทางสังคม
ที่มา: มูลนิธิเครือข่ายครอบครัว
