พายุ-ณัฐศักดิ์ ท้าวอุดม “มีแขนข้างเดียว ก็ว่ายน้ำได้”

 

พายุ-ณัฐศักดิ์ ท้าวอุดม
 
“ตอนแรกๆ ไม่รู้วิธีสื่อสารด้วยภาษามือ ไม่รู้เรื่องเด็กออทิสติก และเด็กพิการ แต่อยากสอนเด็กเหล่านี้ให้ว่ายน้ำเป็น เพราะเด็กหูหนวก ตะโกนขอความช่วยเหลือไม่ได้ เด็กออทิสติกสื่อสารกับคนทั่วไปไม่เป็น เด็กพิการไม่สามารถว่ายน้ำเหมือนคนปกติ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่พวกเขาต้องว่ายน้ำเป็น” นี่คือความคิดแบบจิตอาสาของ พายุ-ณัฐศักดิ์ ท้าวอุดม
 
การสอนเด็กเหล่านี้ให้ว่ายน้ำเป็น จึงไม่ใช่แค่ครูว่ายน้ำเก่ง แต่ต้องเรียนรู้ทักษะเพิ่มเติม มีเงิน และมีใจ สิ่งที่ พายุ-ณัฐศักดิ์ ท้าวอุดม นักศึกษาปริญญาโท สาขาการศึกษาพิเศษ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ครูสอนว่ายน้ำ วัย 22 ปี มี อยู่เต็มเปี่ยม คือ “ใจ”
 
เมื่อคิดจะทำโครงการสอนว่ายน้ำให้คนหูหนวก เด็กหนุ่มที่ไม่มีผลงานวิชาการ ไม่ได้สังกัดหน่วยงานไหน พยายามขอทุนสนับสนุน แต่ได้รับการปฏิเสธ เขาจึงขอบริจาคจากผู้ปกครองเด็กออทิสติก จนได้เริ่มโครงการแรก ทำให้เด็กหูหนวก 40 คนว่ายน้ำเป็น ซึ่งกว่าเด็กเหล่านี้จะว่ายน้ำได้ ครูพายุต้องลงทุนลงแรง เรียนภาษามือจากพี่ๆ คนหูหนวกบนถนนคนเดิน และเข้าไปสอนว่ายน้ำให้เด็กพิการ โดยไม่ค่าเรียน เพื่อเรียนรู้เรื่อง กายภาพบำบัด และวารีบำบัด
 
เขาทำสิ่งเหล่านี้ด้วยเหตุผลง่ายๆ …ทำแล้วมีความสุข เพราะการว่ายน้ำช่วยให้เขาดีขึ้นอย่างน่าอัศจรรย์ พ่อของเขาให้เรียนว่ายน้ำตั้งแต่อายุ 9 ขวบ และเขาเพิ่งรู้ว่า ตัวเขาเองก็อยู่ในกลุ่มสมาธิสั้น attention deficit hyperactivity disordes (adhd) เพราะการว่ายน้ำทำให้ชีวิตของเขาเปลี่ยนไป
 
“ผมไม่ได้มีปัญหาในการใช้ชีวิต ผมเป็นคนปกติ แต่มีปัญหาสมาธิสั้น” เขาเล่าให้ฟังเมื่อรู้สึกคุ้นเคย นี่คือเรื่องราวของเด็กหนุ่มคนหนึ่ง ที่คิดว่า ไม่ว่าคุณจะมีอาชีพอะไร ถ้าอยากช่วยเหลือสังคม สามารถทำได้เลย โดยใช้วิชาชีพที่เรียนมา ไม่ต้องรอให้รวย แล้วค่อยทำ…
 
พายุ-ณัฐศักดิ์ ท้าวอุดม
 
ทำไมคุณมีความผูกพันกับเด็กๆ กลุ่มนี้เป็นกรณีพิเศษ
 
ผมเป็นคนหนึ่งที่สมาธิสั้น ก็เลยเข้าใจเด็กกลุ่มนี้ ผมดีขึ้น เพราะการว่ายน้ำ ผมอยากให้เด็กๆ ว่ายน้ำเป็น เมื่อก่อนผมก็ไม่รู้ว่า ผมมีอาการในกลุ่ม adhd พ่อผมพาไปว่ายน้ำตั้งแต่เด็ก ตอนเด็กๆ ผมมีโรคประจำตัว 3 อย่างคือ ลมชัก แต่ไม่เป็นออทิสติก, ไมเกรน และอาการกระตุ้นตัวเองตลอดเวลา เวลาเครียดจะผงกศีรษะ ทำให้บุคลิกไม่ดี ผมดีขึ้นตอนมัธยมปลาย ส่วนอาการไมเกรนน้อยลง เป็นความบังเอิญที่ผมได้เรียนว่ายน้ำ แต่ยังไม่มีงานวิจัยยืนยันว่า การว่ายน้ำช่วยกระตุ้นเด็กพิเศษเหล่านี้ได้มากน้อยเพียงใด
 
ว่ายน้ำตั้งแต่เด็ก ทำให้คุณเห็นการเปลี่ยนแปลงในตัวเอง ?
 
เวลาครูบอกให้ผมว่ายน้ำ สมองและจิตใจผมจะจดจ่อตรงนั้น ทำให้ผมมีสมาธิในการเรียน เด็กสมาธิสั้นอย่างผมมีพลังมหาศาล อยู่นิ่งๆ ไม่ได้ เมื่อผมได้ว่ายน้ำได้ออกแรง ผมหลับสนิท และร่างกายแข็งแรง
 
เมื่อก่อนพ่อแม่รู้ไหมว่า คุณมีอาการในกลุ่ม adhd
 
ไม่รู้ครับ คนส่วนใหญ่คิดว่า เป็นเด็กดื้อ เรียนไม่เก่ง คุณแม่มักจะบอกเพื่อนๆ ว่า ถ้ายุชักในน้ำให้เอาขึ้นมาด้วย แต่ไม่เคยเกิดขึ้นเลย ผมชอบลืมของบ่อยมาก ผมเคยถามอาจารย์ด้านสมองท่านหนึ่งว่า ผมเป็นอัลไซเมอร์ไหม ท่านบอกว่า ไม่ได้เป็น แต่สมาธิสั้น เรียนด้านวิชาการไม่เก่งเลย แต่ผมก็เรียนปริญญาโทได้ จริงๆ แล้วเด็กกลุ่มนี้ปกติ แต่มีปัญหาสมาธิ พูดจารู้เรื่อง บางคนฉลาด จะคิดอะไรเร็วมาก โครงการสอนว่ายน้ำเด็กหูหนวก ก็เกิดจากความคิดที่แล่นเร็ว ผมสามารถสอนว่ายน้ำได้วันละ 13 ชั่วโมง ขณะที่เพื่อนๆ สอนได้วันละ 5 ชั่วโมง แม้ผมจะเหนื่อย แต่ผมมีความสุข
 
อาชีพหลักเป็นครูสอนว่ายน้ำ ?
 
ผมเรียนปริญญาโท เป็นครูสอนว่ายน้ำ มีรายได้จากการสอนเด็กปกติและเด็กต่างชาติ ผมมีทีมสอนว่ายน้ำ 15 คน แต่ผมต้องสอนเด็กไม่ปกติด้วยตัวเอง
 
ทำไมอยากทำโครงการสอนว่ายน้ำให้เด็กไม่ปกติในกลุ่มต่างๆ
 
ตอนผมเรียนคณะการสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผมอยากเป็นสจวร์ต หรือไม่ก็นักจัดรายการวิทยุ พอสำรวจตัวเองพบว่า ผมไม่ถนัดด้านวิชาการเลย ผมเข้าเรียนมหาวิทยาลัยเพราะผมเป็นนักกีฬาเยาวชนทีมชาติไทย เมื่อวิชาการไม่เก่ง ก็ต้องสอนว่ายน้ำ ผมหัดว่ายน้ำตั้งแต่อายุ 9 ปี ผมเริ่มจากสอนว่ายน้ำให้เด็กปกติ แต่มีอยู่วันหนึ่งผู้ปกครองคนหนึ่งเอาเด็กออทิสติกมาให้สอน ครั้งแรกไม่ประทับใจเลย เด็กพวกนี้พูดไม่รู้เรื่อง ไม่ทำตามคำสั่ง แต่เขาลอยตัวในน้ำและว่ายฟรีสไตล์ได้ อัจฉริยะจำหมายเลขทางหลวงได้หมด ทำให้ผมต้องกลับไปอ่านหนังสือเกี่ยวกับเด็กออทิสติก และมีเด็กบางคนมีลักษณะเหมือนผมในตอนเด็ก ทำให้ผมรู้ว่า เมื่อก่อนผมก็มีลักษณะของเด็กสมาธิสั้นอยู่ครบถ้วน นี่คือที่มาในการสอนเด็กพิเศษ
 
สอนว่ายน้ำกลุ่มเด็กหูหนวก
 
แล้วกลุ่มเด็กหูหนวกล่ะ
 
ตอนผมอายุ 21 ปียังเรียนปีที่ 4 ในมหาวิทยาลัย ผมเริ่มทำโครงการสอนว่ายน้ำให้เด็กหูหนวก แต่ตอนนั้นไม่รู้ภาษามือ ผมไปที่โรงเรียนโสตศึกษาอนุสารสุนทร ปรากฏว่า ไม่เปิดสอนภาษามือให้คนทั่วไป ผมก็ไปถามที่มหาวิทยาลัย ก็ยังไม่มีโครงการเปิดสอน ก็เลยยืมหนังสือภาษามือมาอ่านเข้าใจบ้าง ไม่เข้าใจบ้าง ท้ายที่สุดผมไปเรียนภาษามือกับพี่หูหนวกบนถนนคนเดิน แลกกับการช่วยขายของ เพราะผมพูดภาษาอังกฤษได้ ผมเรียนกับพี่ๆ อยู่สี่เดือน จากนั้นผมยื่นโครงการสอนว่ายน้ำให้คนหูหนวกกับโรงเรียนโสตศึกษาอนุสารสุนทร ตอนนั้นผมไม่มีเงิน ไม่มีองค์กรที่สังกัด ผมขอทุนไม่ได้ ผมขอบริจาคจากผู้ปกครองเด็กออทิสติก รวบรวมเงินมาได้สามหมื่นบาท ทำให้เด็กหูหนวก 40 คนว่ายน้ำเป็นจากโครงการนี้ ผมสอนให้ฟรี จนโครงการเข้าปีที่สอง ผมได้รับเงินสนับสนุนจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ในนามโรงเรียนโสตศึกษาอนุสารสุนทร
 
นอกจากสอนเด็กหูหนวกให้ว่ายน้ำ คุณยังสอนเด็กตาบอดด้วย ?
 
จะเริ่มสอนเดือนพฤษภาคมปีนี้ เด็กด้อยโอกาสยากจนที่ไม่มีเงินเรียนว่ายน้ำก็มีโอกาสได้เรียนในโครงการ “ลอยน้ำเป็น เล่นน้ำฟรี” การสอนว่ายน้ำให้เด็กตาบอด ผมต้องใช้เทคนิคการจับสัมผัสให้ว่ายตามท่าทาง จากที่ผมเคยสอนเด็กหูหนวก ภาษามือก็มีข้อจำกัด ยกตัวอย่าง เวลาบอกให้เด็กเป่าน้ำ หรือว่ายผีเสื้อ ต้องคิดภาษามือใหม่ เพื่อใช้เป็นสัญลักษณ์ร่วมกัน การคิดคำศัพท์ให้เข้าใจตรงกันก็เป็นเรื่องน่าหนักใจ
 
การสอนเด็กแต่ละกลุ่ม ใช้วิธีการสอนต่างกันไหม
 
แตกต่างครับ คือ เด็กออทิสติกต้องสอนตัวต่อตัว บางคนกระตุ้นตัวเองตลอดเวลา ผมก็ต้องคิดแก้ไข บางคนว่ายน้ำไม่ได้ก็ต้องเป็นการเล่นน้ำ เด็กที่เข้าใจคำสั่ง ก็จะว่ายน้ำเป็น บางคนว่ายได้ 4 ท่าประมาณ 1,500 เมตร ส่วนเด็กหูหนวก การสื่อสารมีปัญหา ต้องใช้ภาษามือ เด็กตาบอดก็ใช้การสัมผัส เด็กกลุ่มที่สอนยากคือ ออทิสติกไม่สามารถสอนเป็นกลุ่มได้ เพราะเด็กบางคนมีภาวะลมชัก
 
การดีไซน์ท่าว่ายน้ำให้เด็กกลุ่มต่างๆ จึงต้องมีความแตกต่างกัน ?
 
ผมเคยทำโครงการสอนเด็กแขนพิการแบบไม่เป็นทางการ เพื่อจะเรียนรู้กับนักกิจกรรมบำบัดและนักกายภาพที่โรงเรียนศรีสังวาลย์ ผมเคยเจอน้องคนหนึ่งนิ้วเหมือนกีบม้า แรกๆ ก็ตกใจ รับไม่ได้ แต่ตอนนี้รู้สึกเขาเป็นส่วนหนึ่งของเรา จึงต้องดีไซน์ท่าว่ายน้ำให้ใหม่ บางคนกล้ามเนื้อเกร็ง ว่ายฟรีสไตล์หรือท่ากบไม่ได้ ท่าที่ว่ายได้คือ กรรเชียง เราก็ต้องดูว่า กล้ามเนื้อส่วนไหนทดแทนเพื่อใช้ว่ายน้ำได้บ้าง เด็กบางคนไม่มีปลายเท้า มีแขนข้างหนึ่ง ก็ว่ายน้ำได้ เพราะร่างกายมนุษย์สามารถลอยน้ำได้โดยอัตโนมัติ แต่การสอนเด็กแขนขาพิการยากมากครับ เพราะความพิการของเด็กหลากหลาย
 
เด็กออทิสติกบางคนไม่ยอมหมุนแขน เราก็ต้องดูว่า เขาชอบอะไร บางคนชอบเครื่องบิน ก็บอกว่าให้ทำแขนแบบใบพัด เอาสิ่งที่เขาชอบมาเชื่อมโยง ทำให้การเรียนการสอนง่ายขึ้น เพราะงานประจำของเด็กคือการเล่น จึงต้องทำให้การเรียนและการเล่นเป็นสิ่งเดียวกัน อาศัยประสบการณ์ และถามผู้รู้ ผมมีที่ปรึกษาเป็นนักเทคนิคการแพทย์ อย่างเด็กออทิสติกประมาณ 30% เป็นลมชักต้องระวัง
 
สิ่งที่สำคัญมากในการสอนเด็กกลุ่มนี้
 
เรื่องความปลอดภัย ผมจะระวังมาก อย่างเด็กตาบอดจะสอนเป็นกลุ่มไม่เกิน 7 คน เด็กหูหนวกจะยากตอนเรียกรวมตัว ถ้าไม่ได้มองมาทางเรา ต้องเข้าไปแตะตัว ตอนแรกๆ ที่ผมทำโครงการนี้ ก็มีคนต่อต้าน แต่ตอนนี้ดีขึ้น มีคนให้กำลังใจ
 
เด็กไทยจำนวนมากว่ายน้ำไม่เป็น ?
 
เด็กไทยถูกสอนให้เป็นเด็กคอนโด เด็กพวกนี้ไม่ค่อยมีโอกาสเล่นดินเล่นทรายเหมือนเด็กสมัยก่อน ไม่ได้พัฒนากล้ามเนื้อมัดใหญ่ มัดเล็ก เมื่อก่อนเด็กๆ ได้เล่นหนังยาง กล้ามเนื้อได้ทำงาน เวลาโดดหนังยางทำให้สมองซีกซ้ายและขวาทำงานร่วมกัน เด็กที่ไม่เคยผ่านการพัฒนากล้ามเนื้อ พอมาหัดว่ายน้ำ บางคนให้เตะเท้าในน้ำยังทำไม่เป็น การพัฒนาระบบประสาทสำคัญมาก ผมคิดว่า การละเล่นแบบไทยๆ ช่วยพัฒนาร่างกายและสมองได้
 
ชีวิตทำงานเพิ่งจะเริ่มต้น แล้วทำไมคุณไม่ใช้ชีวิตเหมือนคนหนุ่มสาวทั่วไป
 
ผมเพิ่งหาตัวเองเจอ ก่อนหน้านี้ผมรู้สึกว่า ตัวเองไม่มีค่า เพราะชีวิตวนเวียนอยู่การกิน เรียน ว่ายน้ำและนอน แค่นี้เองหรือ แล้วเราจะทำอะไรได้บ้าง ซึ่งการเริ่มต้นช่วยเหลือเด็กพิเศษให้ว่ายน้ำเป็น ผมไม่ได้เริ่มต้นจากความพร้อม ซึ่งต่างจากหลายคนที่รวยแล้วอยากช่วยเหลือสังคม เพื่อนบางคนถามผมว่า “ทำไมผมมาทำสิ่งที่ตัวเองไม่พร้อม” แรกๆ ผมก็เสียใจ คิดจะเลิกสอนเด็กหูหนวกกลุ่มนี้ ผมไม่มีรายได้เลย แต่ในที่สุดผมก็ได้คำตอบ ผมได้เจอเด็กพิการซ้ำซ้อน เป็นเด็กออทิสติกและหูหนวก เขาถามผมซ้ำๆ ว่า “ว่ายน้ำกี่โมง ว่ายที่ไหน” เขามีความสุขกับการว่ายน้ำ เด็กกับน้ำเป็นของคู่กัน ผมจึงอยากบอกว่า ถ้าผู้ปกครองคนใดมีลูกเป็นเด็กพิเศษ เด็กพิการ อย่าหมดกำลังใจที่จะดูแล เราแก้ไขได้ ในอนาคตเขาอาจสร้างความประหลาดใจให้คุณ
 
โครงการสอนว่ายน้ำครูพายุ
 
ผมไม่ได้ทำสิ่งเหล่านี้เพื่อตัวเอง แต่เป็นการสร้างความสุขให้เด็กเหล่านี้ จึงไม่มีเหตุผลที่จะต้องหยุด เคยมีเด็กผู้หญิงหูหนวกวัย 7-8 ขวบเล่าให้ผมฟังว่า เคยจมน้ำอยู่ก้นสระ แต่พี่ชายมาช่วยไว้ทัน ผมคิดว่า การสอนว่ายน้ำให้เด็กกลุ่มนี้ ไม่ใช่แค่ให้โอกาส แต่เราช่วยชีวิตคนด้วย เพราะการสอนคนคนหนึ่งให้ว่ายน้ำเป็น เขาได้เอาสิ่งที่มีไปช่วยเหลือคนอื่นต่อ เหมือนการสร้างเครือข่ายคนว่ายน้ำ เพื่อช่วยคนอื่นในทางอ้อม
 
คุณเองก็อยู่ในกลุ่มสมาธิสั้น แล้วมีปัญหาในการใช้ชีวิตไหม
 
ผมไม่มีปัญหาในการใช้ชีวิต ผมเรียนปริญญาโทได้ ผมเรียนภาษาด้วยตัวเอง ทั้งภาษามือ อักษรเบรลล์ ภาษาอังกฤษ ผมเคยมีปัญหาเรื่องภาษา แต่ตอนนี้ผมสอนว่ายน้ำเด็กอินเตอร์หลายแห่ง ตอนผมไม่มีเงิน ผมชอบไปนั่งถามนั่นนี่ในโรงเรียนสอนภาษา แวะเวียนไปมากว่า 10 แห่ง แต่ไม่ได้สมัครเรียน ผมไปเพื่อคุยกับเจ้าของภาษา ผมได้คุยเป็นชั่วโมงทำให้ผมรู้ว่า ผมก็พูดภาษาอังกฤษได้
 
เป็นวิธีการที่คนทั่วไปไม่ทำ ?
 
ผมบ้าครับ ผมเรียนรู้ทุกอย่างด้วยตัวเอง ดังนั้นถ้าใครมีลูก ก็ต้องค้นหาว่า ลูกชอบอะไร ถ้าเขาได้ทำสิ่งที่ตัวเองชอบก็จะมีความสุข ผมจำคำแม่สอนไว้ว่า ถ้าอยากเรียนรู้หรือทำงานที่ไหน แล้วเขาไม่ให้ทำ ให้ทำฟรี จึงเป็นที่มาโครงการสอนว่ายน้ำให้เด็กพิการฟรี อีกอย่างผมไม่อายที่จะบอกว่า ผมไม่รู้เรื่องอะไรบ้าง
 
นอกจากโครงการดังกล่าว คุณมีความคิดอยากจะทำอะไรอีก?
 
ผมมีไอเดียเยอะ เคยคิดอยากทำร้านอาหาร โดยมีคนเสิร์ฟเป็นคนหูหนวก มีจอแอลซีดีให้สั่งอาหารเป็นภาษามือ อยากตั้งชื่อว่า ร้านอร่อยเงียบ อีกอย่างที่ผมคิดไว้คือ โครงการสอนเด็กหูหนวกพายเรือ น่าจะต่อยอดจากโครงการว่ายน้ำ แต่ตอนนี้เด็กหูหนวกผมยังว่ายน้ำไม่เก่ง ถ้าเด็กพวกนี้ว่ายน้ำเก่ง โครงการนี้น่าจะเกิดขึ้น
 
การสอนเด็กกลุ่มนี้ คุณเครียดไหม
 
ผมไม่เครียด เพราะผมชอบและมีความสุข นักเรียนทุกคนก็คือ ครูผม ผมเป็นครูที่ใจดี ตอนเด็กๆ ผมเคยมีประสบการณ์ไม่ดี คุณครูชอบบอกผมว่า ผมทำไม่ได้ ผมเลยไม่ได้ทำอะไรหลายอย่าง ในวิชาภาษาอังกฤษ ครูบอกว่า เธอพูดไม่ได้หรอกเพราะเธอไม่เก่งหลักการใช้ภาษา ดังนั้นเวลาผมสอนเด็กๆ ผมจะบอกว่า “หนูทำได้”
 
 
 
 
 
 ที่มา: หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ
Shares:
QR Code :
QR Code