พัฒนาครู หนุนอนาคตการศึกษาไทย

เด็กและเยาวชนนับว่าเป็นฟันเฟืองสำคัญในการพัฒนาและขับเคลื่อนประเทศชาติ การศึกษาจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่มุ่งเน้นต่อการพัฒนาทักษะ ความรู้ให้แก่เมล็ดพันธุ์ที่กำลังเจริญเติบโต ซึ่ง“ครู” มีหน้าที่ในการถ่ายทอดองค์ความรู้ และบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อประสิทธิภาพของการศึกษา

ด้วยเหตุนี้สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา และ มูลนิธิสถาบันวิจัยระบบการศึกษา (IRES) จึงจัดการประชุมวิชาการ “สานพลังเรียนรู้ ครูนักปฏิบัติ: คืนความสุขสู่ผู้เรียน” ขึ้นที่ศูนย์การประชุมอิมแพ็ค ฟอรั่ม เมืองทองธานี  โดยได้รับเกียรติจาก ศ.นพ.ประเวศ วะสี ปาฐกถาพิเศษ เรื่อง “ปฏิรูปการศึกษาพาชาติออกจากวิกฤติ” ภายในงานยังมีการจัดสัมมนาวิชาการ การประชุมปฏิบัติการ และนิทรรศการเพื่อการเรียนรู้ ให้ผู้ร่วมงานได้เรียนรู้อีกด้วย

โดยศ.นพ.ประเวศ วะสี กล่าวในปาฐกถาพิเศษ เรื่อง “ปฏิรูปการศึกษาพาชาติออกจากวิกฤติ” ว่า สังคมเกิดการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว แต่ขณะเดียวกันการศึกษาไทยยังเป็นการท่องจำ เอาวิชาเป็นตัวตั้งซึ่งทำให้การศึกษาออกนอกสังคม การเรียนแบบท่องจำไม่ใช่การพัฒนาผู้เรียนให้เต็มตามศักยภาพแต่กลับเป็นการลดทอนศักยภาพที่มีอยู่ ซึ่งธรรมชาติของการศึกษาคือ ความงอกงามอย่างหลากหลายไม่มีที่สิ้นสุด

ศ.นพ.ประเวศ อธิบายเสริมว่า การปฏิรูปการศึกษาที่จะทำให้ผู้เรียนมีประสิทธิภาพ และสามารถพาชาติออกจากวิกฤติได้นั้นต้องอาศัยการปฏิรูป 5 อย่าง ได้แก่ 1.ปฏิรูปแนวคิดการศึกษาจากการถ่ายทอดความรู้ เป็นการส่งเสริมการเรียนรู้อย่างหลากหลายให้สามารถทำเป็นและคิดเป็น 2.ปฏิรูประบบการศึกษา ให้มีความหลากหลายทั้งการศึกษาเพื่อชีวิต การศึกษาเพื่อสัมมาชีพ และวิชาการให้มีความรู้อย่างบูรณาการ 3.ปฏิรูปการเรียนรู้จากการลงมือทำทั้งทักษะการทำงาน การจัดการ การสื่อสาร และเรียนรู้จากการคิดเป็น 4.ปฏิรูปสื่อเพื่อการเรียนรู้ โดยใช้เทคโนโลยีการสื่อสารเข้ามาเป็นเครื่องมือการเรียนรู้ทุกประเภท  และ5.ระบบบริหารการศึกษา จาก Top down ให้ก่อตัวขึ้นมาจากท้องถิ่นด้วยการกระจายอำนาจให้ชุมชนท้องถิ่นจัดการศึกษาอย่างหลากหลายโดย มีเวทีปฏิรูปการศึกษาระดับจังหวัด ให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกันในการปฏิบัติ

ด้านพลเรือเอก ณรงค์ พิพัฒนาศัย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในพิธีเปิดประชุมวิชาการในครั้งนี้ กล่าวว่า การศึกษาเป็นเรื่องที่ทุกภาคส่วนต้องมีส่วนร่วม ดังนั้นกระทรวงศึกษาธิการจึงให้ความสำคัญต่อการการพัฒนาและผลิตครูให้มีประสิทธิภาพ ในปีการศึกษา 2558 จะนำโครงการคุรุทายาท ซึ่งเป็นการให้ทุนเรียนฟรีแก่เด็กเก่ง ดี มีความตั้งใจเป็นครู ได้ทุนเรียนครูเพื่อจบไปบรรจุยังภูมิลำเนา กลับมาใช้อีกครั้ง โดยได้เรียนรู้จุดอ่อนและปัญหาเพื่อนำมาปรับปรุงในการดำเนินโครงการต่อไป

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวต่อว่า สิ่งสำคัญต่อระบบการศึกษาคือ “ครู” ซึ่งในการพัฒนาครูได้ปรับระบบการพัฒนาจาก การอบรมครูในโรงแรม (Hotel Based) เป็นการพัฒนาโดยมีผู้ทำการสอนเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง (Coaching) ที่จะไปพัฒนาครูที่โรงเรียนผ่านระบบสารสนเทศ โดยมีกลุ่มผู้ทำการสอน (Coaching Team)ให้ความรู้แก่การศึกษานิเทศก์ พร้อมทั้งปรับเกณฑ์เลื่อนวิทยฐานะให้ครูพัฒนาตนเอง และทำผลงานกับนักเรียน โดยมีผลสัมฤทธิ์ทางการศึกษาของเด็กนักเรียนเป็นตัวชี้วัดศักยภาพของครูผู้สอน ทั้งนี้ต้องควบคู่ไปกับปฏิรูปการเรียนรู้ การพัฒนาหลักสูตร และปรับระบบการทดสอบทางการศึกษา โดยลดจำนวนกลุ่มสาระวิชาในการสอบ O-Net จาก 8 วิชา เหลือ 5 กลุ่มสาระวิชาหลัก ส่วนอีก 3 กลุ่มสาระวิชา ให้โรงเรียนและเขตพื้นที่การศึกษาเป็นผู้จัดสอบตามความเหมาะสมของพื้นที่ จึงจะได้รับประโยชน์อย่างแท้จริง

ส่วนทพ.กฤษดา เรืองอารีย์รัชต์ ผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวถึงความร่วมมือในการจัดประชุมวิชาการครั้งนี้ว่า เพื่อหวังให้เป็นจุดเริ่มต้นเวทีสำหรับครูนักปฏิบัติได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์การทำงานของกันและกัน และเพื่อสร้างเครือข่ายบุคลากรทางการศึกษา ในการปฏิรูปการเรียนรู้ของผู้เรียน รวมถึงการสื่อสารให้สังคมเข้าใจถึงความสำคัญของการพัฒนาเด็กและเยาวชน ให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ที่หลากหลายอย่างเป็นรูปธรรม

การจัดประชุมวิชาการ “สานพลังเรียนรู้ ครูนักปฏิบัติ: คืนความสุขสู่ผู้เรียน” ในครั้งนี้จึงนับว่าเป็นจุดเริ่มต้นในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ต่อปัญหาที่เกิดขึ้นกับการศึกษาไทย เพื่อก่อให้เกิดการปรับปรุงต่อแนวทางการจัดการด้านการศึกษาต่อไปในอนาคต

เรื่องโดย: แพรวพรรณ สุริวงศ์ Team Content www.thaihealth.or.th