พลังสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศชาติ

ที่มา : แนวหน้า

ภาพประกอบจากแฟ้มภาพ

การร่วมมือกันของ 'ประชาสังคม' พลังสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศชาติ

คำว่า "ประชาสังคม" ในความหมายของ ศ.นพ.ประเวศ วะสี ราชบัณฑิตกิตติมศักดิ์ ได้ให้ความหมายว่า หมายถึง การที่ประชาชนจำนวนหนึ่งมีวัตถุประสงค์ร่วมกัน มีอุดมคติร่วมกัน หรือมีความเชื่อร่วมกันในบางเรื่อง มีการติดต่อสื่อสารกัน หรือมีการรวมกลุ่มกัน มีความเอื้ออาทรต่อกัน มีความรัก มีมิตรภาพ มีการเรียนรู้ร่วมกัน ในการปฏิบัติบางสิ่งบางอย่างและมีระบบการจัดการในระดับกลุ่ม เพราะฉะนั้นใครที่เคยได้ยินรัฐบาลชุดนี้พูดถึงคำนี้ก็คงจะพอเข้าใจความหมายกันแล้ว

คุณภรณี ภู่ประเสริฐ รักษาการผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะประชากรกลุ่มเฉพาะของ สสส. กล่าวว่า สสส. ให้ความสำคัญในการส่งเสริมความเข้มแข็ง และพัฒนาศักยภาพของภาคประชาสังคม โดยมองว่าภาคประชาสังคมมีส่วนสำคัญในการพัฒนาประเทศ ซึ่งในงานที่ สสส. สนับสนุนการเสริมสร้างความเข้มแข็งของภาคประชาสังคมมาตลอด ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2553 ได้มีการ จัดการความรู้ ศึกษากองทุนเพื่อการพัฒนาภาคประชาสังคมไทยและต่างประเทศ ศึกษาแหล่งเงินทุนทางเลือกเพื่อการสนับสนุนภาคประชาสังคม การจัดทำแผนที่ทางสังคมขององค์กรที่สนับสนุนภาคประชาสังคม รวมถึงแนวทางการสนับสนุนของภาครัฐและกฎหมายที่ส่งเสริมภาคประชาสังคม ตลอดจนการสนับสนุนองค์กรภาคประชาสังคมในเรื่องการสร้างเสริมสุขภาพ การลดปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ การเข้าถึงระบบ บริการสุขภาพในมิติต่างๆ การพัฒนาแกนนำ และการพัฒนาศักยภาพที่สอดรับกับความต้องการของภาคประชาสังคม โดยให้ความสำคัญกับกระบวนการมีส่วนร่วมของ ภาคประชาสังคมตั้งแต่การกำหนดเป้าหมาย และแนวทางปฏิบัติเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด

นอกจากนี้ สสส.ยังได้ร่วมเป็นส่วนหนึ่งในคณะกรรมการส่งเสริมและพัฒนาองค์กรภาคประชาสังคม (คสป.) ซึ่งแต่งตั้งตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการส่งเสริมและพัฒนา องค์กรภาคประชาสังคม พ.ศ. 2558 มีหน้าที่ในการส่งเสริมและพัฒนาองค์กร ภาคประชาสังคมเพื่อการพัฒนาสังคม ลดความเหลื่อมล้ำ พัฒนาคุณภาพชีวิต และสุขภาวะของประชาชน ชุมชน รวมถึงสร้างความเข้มแข็งและพึ่งพาตนเองได้ขององค์กรภาคประชาสังคมอีกด้วย

นายเดช พุ่มคชา ประธานคณะอนุกรรมการด้านการจัดทำฐานข้อมูลและส่งเสริมความเข้มแข็งองค์กรและเครือข่าย ภาคประชาสังคม ในคณะกรรมการ ส่งเสริมและพัฒนาองค์กรภาคประชาสังคม (คสป.) ให้ความเห็นว่า โลกปัจจุบันค่อนข้างมีความซับซ้อน การบริหาร และพัฒนาประเทศจะอาศัยผู้นำเพียงอย่างเดียวไม่ได้ การร่วมมือกันจึงเป็นเรื่องสำคัญ ภาคประชาสังคม ถือเป็นหุ้นส่วนกับภาครัฐในการพัฒนาประเทศ โดยจะต้องได้รับการเป็นหุ้นส่วนร่วมกันอย่างโปร่งใส เที่ยงธรรม และยุติธรรม แม้ว่าในทุกสังคม รัฐย่อมมีอำนาจมากกว่า ความเข้าใจ ซึ่งกันและกันเปรียบเสมือนครอบครัวเดียวกัน คล้ายกับการทำงานของ สสส.ที่มีการเชื่อมโยงระหว่างองค์กร และรัฐ ตลอดจนสังคม ทำให้โครงการต่างๆ สำเร็จ และสร้างการเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีมากมาย และจะดีไม่น้อยหากทุกหน่วยงาน สามารถทำงานเชื่อมโยงกันเป็นส่วนเดียวกันที่จะขับเคลื่อนสิ่งดีเพื่อประเทศไปด้วยกัน ซึ่งจากการที่ได้ทำงานภาคประชาสังคมมานาน เห็นว่าสมัยก่อนภาคประชาสังคมถูกแบ่งแยกเป็นหลายฝ่าย หลายประเด็น ต่างคนต่างทำงานในสิ่งที่ อยากทำ แต่ปัจจุบันมีการหันหน้ามาร่วมมือกันมากขึ้น เข้าใจกันช่วยเหลือกันมากขึ้น สิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องดี และถือเป็นความเปลี่ยนแปลงที่สำคัญมากกว่าการมีข้อกฎหมายใดๆ

ล่าสุดในงาน เวทีรับฟังความเห็นต่อร่าง พ.ร.บ. ส่งเสริมและพัฒนาองค์กรภาคประชาสังคม จัดโดย กองกิจการอาสาสมัครและภาคประชาสังคม กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวง การพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) ช่วยทำให้บทบาทของภาคประชาสังคมมีความชัดเจนมากขึ้น โดยหลังจากการเปิดเวทีรับฟังความเห็นในงานวันนั้นแล้ว คณะอนุกรรมการด้านการศึกษาและพัฒนากฎหมายเพื่อการส่งเสริม และพัฒนาองค์กรภาคประชาสังคม จะกลั่นกรองข้อมูลและนำเสนอต่อ คสป. และคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาต่อไป