พนันออนไลน์ ภัยใกล้เด็กช่วงโควิด

เรื่องโดย ฉัตร์ชัย นกดี Team Content www.thaihealth.or.th

ข้อมูลประกอบโดย ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน

ภาพโดย ชยวี ลิ้มถาวรรักษ์ Team Content www.thaihealth.or.th

การรณรงค์อยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพื่อชาติ เป็นมาตรการสำคัญที่ถูกนำมาใช้ เพื่อหยุดยั้งการแพร่ระบาดของโควิด-19 นอกจากปัญหาเรื่องโควิด-19 แล้ว ยังมีปัญหาอีกอย่างที่แฝงมาคือ การติดพนันออนไลน์ในกลุ่มเด็กและเยาวชน

“ในระยะ3-4 เดือนที่ผ่านมา เครือข่ายเยาวชนได้สำรวจเว็บพนันออนไลน์ แบ่งเป็น 2 ระยะ คือก่อนการแพร่ระบาดของโควิด-19 และหลังการแพร่ระบาด พบว่าในช่วงโควิด-19 มีเว็บพนันเพิ่มขึ้น เกือบ 1 เท่าตัว โดยตั้งแต่ 1 ม.ค.-15 มี.ค.63 มีเว็บพนันจำนวน 240 เว็บไซต์ แต่ในช่วงหยุดอยู่บ้าน 16 มี.ค.-31 พ.ค. พบว่ามีเว็บพนันออนไลน์เพิ่มถึง 200 เว็บไซต์ รวม 440 เว็บไซต์  และพบว่าเน็ตไอดอลและอินฟลูเอ็นเซอร์ ซึ่งมีผู้ติดตามทางเฟซบุ๊กจำนวนมาก รับโปรโมทพนันออนไลน์อย่างกว้างขวาง และอวดยอดเงินในบัญชีจากการเล่นพนัน ทำให้เยาวชนที่ติดตามตกเป็นเหยื่อ” เป็นข้อมูลจาก นายสุรเชษฐ์ โพธิ์แสง รองเลขาธิการสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย ที่เปิดเผยในงานแถลงผลสำรวจพฤติกรรมของเด็กและเยาวชน กับการใช้สื่อออนไลน์และภัยจากพนันออนไลน์ในช่วง “อยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพื่อชาติ” และเวทีเสวนา “กักตัวเลี่ยงโควิด กลับเสี่ยงติดพนันออนไลน์” ภายใต้โครงการพัฒนาศักยภาพเครือข่ายเยาวชนลดปัจจัยเสี่ยง สนับสนุนโดย สสส.และภาคีเครือข่าย

สอดคล้องกับ น.ส.เมธาวี เมฆอ่ำ กรรมการฝ่ายบริหาร สมาคมไอเซคผู้นำนักศึกษาระหว่างประเทศ ให้ข้อมูลว่า ก่อนช่วงระบาดโควิด-19 เด็กและเยาวชนส่วนใหญ่ใช้เวลาในแต่ละวัน กับการออนไลน์เฉลี่ย 6 ชั่วโมงขึ้นไป ร้อยละ 32.13 แต่ในช่วงกักตัวอยู่บ้าน เพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 48.20

ในระหว่างการออนไลน์ได้พบเห็นโฆษณาชวนให้เล่นพนัน หรือเสี่ยงโชค เช่น ‘เล่นเกมได้เงิน’  ‘ลงทุนง่าย ได้เงินไว’ หรือ ‘กักตัวไม่กลัวจน’ มากถึงร้อยละ 70.06 โดยช่วงอายุที่พบเห็นโฆษณาชวนให้เล่นพนัน หรือเกมพนันมากที่สุด คือ 15 -19 ปี ร้อยละ 47.4 ส่วนช่องทางที่พบเห็นมากที่สุดคือ ทางเฟซบุ๊ก ร้อยละ 76.53 รองลงมาคือเว็บไซต์ หรือแอปพลิเคชันดูหนังฟังเพลง เล่นเกม ร้อยละ 70.64 และไลน์ ร้อยละ 32.50

“เมื่อเห็นโฆษณาการพนันออนไลน์แล้ว มีเด็กและเยาวชนตามเข้าไปเล่นพนันร้อยละ 13.24 โดยการพนัน 5 ประเภทที่มีผู้นิยมเล่นมากที่สุด ได้แก่ ยิงปลา ร้อยละ 31.68 เพราะมีลักษณะไม่เหมือนการพนัน แต่เป็นการเล่นเกมที่มีโอกาสได้เงิน

รองลงมาคือแทงหวย ร้อยละ 19.80, เกมสล็อต ร้อยละ 17.82, บาคาร่า ร้อยละ 15.84 และทายผลกีฬา ร้อยละ 14.85 ตามลำดับ ผลการเล่นพนันส่วนใหญ่ คือ ร้อยละ 82.18 เสียมากกว่าได้ และน่าตกใจว่าจำนวนเงินที่เสียสูงสุดมากถึง 100,000 บาท น้อยที่สุดอยู่ที่ 7,000 บาท” น.ส.เมธาวี ระบุ

ด้านนายบี (นามสมมุติ) อดีตเยาวชนที่เคยเล่นพนันออนไลน์จนได้รับผลกระทบ เล่าว่า เริ่มเล่นพนันออนไลน์จากการพบเห็นโฆษณาทางสื่อออนไลน์ จึงเริ่มเล่นจากน้อยๆ 50-100 บาท แรก ๆ ก็ได้บ้างเสียบ้าง แต่ระยะหลังเริ่มไม่ไหวเพราะเสียเยอะเป็นแสนบาท

“สิ่งที่เสียไปไม่ใช่เงินเพียงอย่างเดียว แต่เป็นความสัมพันธ์ของคนในครอบครัว สูญเสียอนาคตและสุขภาพจิต คือตื่นมาก็จับโทรศัพท์มือถือก่อนเลย เข้าถึงการพนันง่ายมาก เรียกว่าเล่นได้ตลอดเวลา 24 ชั่วโมงจะกินข้าวอาบน้ำก็เล่นได้ ต่างจากแต่ก่อนจะเล่นพนันทีก็ต้องไปที่บ่อน ต้องเดินทางเสียค่ารถ”

“ความสัมพันธ์กับครอบครัวเสียไป เพราะเราจะติดโทรศัพท์มากขึ้น วัน ๆ อยากเก็บตัวอยู่แต่ในห้อง เหมือนอยู่ในโลกส่วนตัว เพราะต้องการใช้สมาธิในการเล่นพนันอย่างเดียว ทำตัวมีความลับไม่อยากให้ใครรู้ว่าทำอะไร   เริ่มกระทบคนใกล้ชิดครอบครัว เพื่อนฝูง คนรัก เพราะหยิบยืมเงิน เราทำทุกวิถีทางเพื่อให้ได้เงินมา เงินทองที่เก็บไว้ก็ต้องนำมาชดใช้หนี้ เราติดพนันจนไม่สามารถก้าวออกมาได้ เพราะเราก็อยากได้สิ่งที่เราเสียไปคืน”

“ที่สุดแล้วก็คิดได้ว่าควรเลิกเล่นพนัน เพราะเราสูญเสียคนรอบข้าง จนเหลือตัวคนเดียว และถ้ายังเป็นอย่างนี้จะไม่เหลือใครเลยในชีวิต แต่ยังดีที่ครอบครัวให้โอกาสปรับปรุงตัว เพราะถ้าเราไม่หยุดตอนนี้ ก็ไม่รู้ว่าสิ่งที่จะเสียไปจะเป็นแค่เงินหรือเปล่า” อดีตเยาวชนที่เคยเล่นพนันออนไลน์ กล่าว

สำหรับผลกระทบจากการติดการพนัน สามารถทำให้เกิดปัญหา ดังนี้

1. ทำให้ขาดเงินใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน

2. มีปัญหาความเครียด

3. ทำให้เสียเวลาเรียนหรือทำงาน

4. มีปากเสียงทะเลาะกับคนในครอบครัว

5. สุขภาพเสื่อมโทรม

6. เป็นหนี้

7. เสื่อมเสียชื่อเสียง

8. เสียทรัพย์สิน หรือสิ่งมีค่า เพื่อเล่นพนัน เพราะต้องชดใช้หนี้สิน

9. เสียเพื่อน ญาติพี่น้องและครอบครัว

10. ทำสิ่งผิดกฎหมาย เพื่อนำเงินเป็นทุนเล่นพนัน

11. เจ้าหนี้ข่มขู่ ทำร้ายร่างกาย

ขณะที่การดูแลปกป้องเด็กและเยาวชนจากปัญหาการพนัน เป็นประเด็นที่ต้องดำเนินการอย่างเร่งด่วน โดยเริ่มจาก

1. มีแนวทางที่เหมาะสม ในการเฝ้าระวังเด็กและเยาวชน

2. การสร้างความเข้าใจ และทัศนคติที่ถูกต้อง รวมทั้งผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการพนัน

3. การให้ความสำคัญ กับกระบวนการเยียวยารักษา

4. ปรับทัศนคติ ทำให้จิตใจเข้มแข็ง รู้จักการควบคุมความรู้สึกของตัวเอง

5. การบังคับใช้กฎหมายที่เข้มงวด มีประสิทธิภาพ และการปรับปรุงกฎหมายให้มี คณะกรรมการป้องกันปัญหาจากการพนัน เพื่อให้มีหน่วยงานกำกับดูแลด้านการป้องกัน และลดผลกระทบจากการพนันโดยเฉพาะ จะสามารถป้องกันและนำพาเด็กและเยาวชน ออกมาจากวงจรพนันได้อย่างมีประสิทธิภาพ

กลยุทธ์การตลาดของเว็บพนันออนไลน์มีมากมาย ที่ผ่านมา สสส. และภาคีเครือข่าย ร่วมรณรงค์ต่อต้านการพนัน อาทิ การจัดประกวดผลิตสื่อสร้างสรรค์ป้องกันนักพนันหน้าใหม่ เพื่อสร้างความตระหนักถึงผลกระทบที่เกิดจากการพนัน

สถานการณ์ปัญหาการพนันออนไลน์ในปัจจุบัน เป็นเรื่องที่น่าห่วงอย่างมาก โดยเฉพาะเด็กและเยาวชนที่ใช้ชีวิตอยู่ท่ามกลางสื่อออนไลน์ ทำให้เข้าสู่เส้นทางของการพนันได้ง่าย สสส. ขอร่วมปกป้องอนาคตของชาติ ให้ห่างไกลจากการพนันทุกรูปแบบ