ปลุก ‘ฝายมีชีวิต’ หล่อเลี้ยงชีวิตชาวบ้าน

ที่มา : หนังสือการจัดการน้ำ 12 ประเด็นสร้างสรรค์เพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน

ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต

เหตุจากปัญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากรป่าไม้ ส่งผลต่อลำน้ำที่เคยหล่อเลี้ยงชีวิตผู้คนในพื้นที่ตำบลกะปาง ในฤดูแล้งชาวบ้านหมู่ที่ 1 บ้านคลองตูก หมู่ที่2 บ้านคลองตูกเหนือ และหมู่ที่8 บ้านลานข้าง ต้องเผชิญกับภาวะขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค

เพื่อแก้ปัญหาเทศบาลตำบลกะปางกับชมรม Shadow Earth สังกัดสโมสรศึกษา คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช และธนาคารต้นไม้สาขากะปาง ร่วมกันจัดกิจกรรมอนุรักษ์ป่าอนุรักษ์น้ำในชุมชนตำบลกะปาง ร่วมกันทำฝายกักเก็บน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง รวมถึงการชะลอการไหลบ่าของน้ำให้ช้าลง หากแต่ฝากของตำบลกะปางนั้นพิเศษกว่าที่อื่น เพราะเป็นฝายมีชีวิต โดยมีการนำพันธุ์ไม้โตเร็วและรากยึดเกาะได้ดี เช่น ต้นไทร ต้นโพธิ์ มาปลูกในแนวฝาย เพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้แก่ฝายส่วนแนวหูช้างของฝาย และเสาของฝายก็ใช้ไม้ไผ่ที่ปักชำติด เช่น ไม้ไผ่กำยาน ไม้ไผ่ตง ทำให้ฝายมีอายุการใช้งานที่ยาวนานยิ่งขึ้น

สำหรับประโยชน์ของฝายนี้ นอกจากจะเก็บกักน้ำไว้ใช้ได้แล้ว ยังช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น ทำให้สามารถทำการเกษตรได้ตลอดทั้งปี และยังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำ กลายเป็นแหล่งอาหารสำคัญของชาวบ้าน ทั้งยังต่อยอดด้วยการทำประปาหมู่บ้านอีกต่างหาก