บุญบั้งไฟล้านบ้านผือ ลดความเสี่ยงภัยน้ำเมา
งานประเพณีบุญบั้งไฟของไทยเราปัจจุบันมีความเสี่ยงในหลายด้าน หากเจ้าภาพและชุมชนที่เป็นเจ้าภาพการจัดงานในพื้นที่ ไม่มีแนวคิดที่จะป้องกันหรือหลีกเลี่ยงอันตรายจากความเสี่ยง ทั้งอุบัติเหตุ การทะเลาะวิวาทจากการดื่มเหล้า-เบียร์ และของมึนเมา ซึ่งจากข่าวคราวที่ปรากฏตามสื่อ วัยรุ่นยกพวกตีกันกลางลานบั้งไฟ ตาย เจ็บ ตัดสินปัญหาด้วยความรุนแรง บางทีเหตุการณ์เหล่านี้อาจจะไม่เกิดขึ้น หากผู้ใหญ่ในบ้านเมืองและท้องถิ่นร่วมมือกันสร้างค่านิยมที่ถูกต้อง ด้วยการผลักดันให้ทุกเทศกาลงานบุญเป็นเทศกาลปลอดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ อย่างบุญบั้งไฟในหลายพื้นที่ยังมีปัญหาเรื่องน้ำเมาอยู่
แต่ เทศบาลตำบลพระลับ ก็เป็นอีกต้นแบบหนึ่งที่นำเรื่องประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นดีงาม มาเป็นหัวใจของงานประเพณีบุญบั้งไฟได้อย่างมีเสน่ห์ ชวนสร้างค่านิยมใหม่ๆ และส่งเสริมการท่องเที่ยวที่ปลอดภัยไร้แอลกอฮอล์ โดยส่งเสริมงานบุญบั้งไฟปลอดเหล้า หลังผลสำรวจประชาชนเห็นด้วยถึงร้อยละ 95 เพื่อสืบสานงานประเพณีอันทรงคุณค่า สะท้อนให้เห็นภาพความต้องการของชาวตำบลพระลับนี้ ยังยึดมั่นในเทศกาลงานประเพณีความเชื่อกันแทบทุกคน
สำหรับความร่วมมือในปีนี้ เทศบาลตำบลพระลับร่วมกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และเครือข่ายองค์กรงดเหล้า จัดกิจกรรม “งานบุญบั้งไฟล้านบ้านผือ” (ปลอดเหล้าเบียร์) ประจำปี 2554 โดย ธนวัฒน์ พลอยโสภณ รองผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น เป็นประธานในพิธีเปิดงาน ณ บริเวณสวนสาธารณะหนองหอยบ้านผือ ตำบลพระลับ อำเภอเมืองฯ จังหวัดขอนแก่น ระหว่างวันที่ 28-29 พฤษภาคม 2554
ธนวัฒน์ พลอยโสภณ รองผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น กล่าวว่า ในการจัดงานประเพณีบุญบั้งไฟ นอกจากจะแสดงให้เห็นถึงความสามัคคีแล้ว สิ่งสำคัญคือ การอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่น ที่เป็นมรดกสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ในการแข่งขันจุดบั้งไฟของหมู่บ้านและประชาชนทั่วไป กิจกรรมประกอบไปด้วยการแสดงการละเล่นพื้นบ้าน อีกทั้งการรณรงค์ปลอดน้ำเมาและสิ่งเสพติด เพื่อเป็นการป้องกันอุบัติเหตุและหลีกเลี่ยงความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้น ซึ่งยังสามารถสนับสนุนให้งานเกิดความรื่นเริงสนุกสนานอย่างเต็มที่ตามขนบธรรมเนียมประเพณีได้ โดยมีประชาชนมาร่วมงานกันอย่างมากมาย แสดงให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่ของงานประเพณีบุญบั้งไฟตำบลพระลับ ทั้งนี้ต้องขอขอบคุณประชาชนและคณะกรรมการฝ่ายจัดงาน ที่ได้ร่วมมือร่วมใจกันทำให้การจัดงานครั้งนี้ดำเนินไปด้วยความเรียบร้อย
ด้าน ยุทธชัย ลาคำ นายกเทศมนตรีตำบลพระลับ ในฐานะประธานการจัดงาน ยืนยันว่า การจัดงานส่งเสริมงานประเพณีบุญบั้งไฟตำบลพระลับ (ปลอดเหล้าเบียร์) ประจำปี 2554ครั้งนี้ เพื่อเป็นการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้ช่วยบันดาลความอุดมสมบูรณ์มาสู่ชุมชน เทศบาลตำบลพระลับและประชาชนชาวตำบลพระลับทุกคน ได้พร้อมใจกันจัดเป็นงานบุญปลอดเหล้าเป็นปีที่ 2หลังจากที่ปีที่ผ่านมาประสบความสำเร็จทำให้การทะเลาะวิวาทชกต่อยเพราะเมาลดลง อุบัติเหตุในพื้นที่จัดงานลดน้อยลง
“ภาพรวมการจัดงานดีขึ้น เป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวในแนวทางเศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์ หรือที่เรียกว่า ‘Creative Economic’ และก่อให้เกิดความรักความสามัคคีของผู้คนในชุมชนมากขึ้น จากการสำรวจปีที่ผ่านมา ประชาชนในพื้นที่ส่วนใหญ่ร้อยละ 95เห็นด้วยกับการจัดงานโดยไม่มีเหล้า-เบียร์ จึงได้รับการตอบเป็นอย่างดีมาก ขบวนแห่นาคและขบวนแห่บั้งไฟล้านบ้านผือ มีการรณรงค์ปลอดเหล้าสร้างความสบายใจต่อพ่อนาค-แม่นาค โดยเชื่อว่าเป็นขบวนแห่นาคในงานบุญที่ขาวสะอาด อีกทั้งลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ และป้องกันการทะเลาะวิวาทอีกด้วย หลังจากนั้นจึงเกิดเป็นข้อห้ามของชุมชนในการจัดงานบุญต่างๆ ขึ้น” นายกเทศมนตรีเน้นย้ำถึงความสำเร็จ
สำหรับกิจกรรมภายในงาน ยุทธชัยให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า ประเพณีบุญบั้งไฟแบ่งประเภทการแข่งขันออกเป็น 2ประเภท ได้แก่ การแข่งขันจุดบั้งไฟของหมู่บ้านต่างๆ ในเขตตำบลพระลับ ตลอดจนการแข่งขันจุดบั้งไฟของประชาชนทั่วไป และกิจกรรมการแสดงพื้นบ้าน เช่น การรณรงค์ปลอดน้ำเมา สิ่งเสพติด รวมถึงการรณรงค์ป้องกันอุบัติเหตุ อีกไฮไลต์คือ การแสดงกิจกรรมของเครือข่ายเด็กเยาวชนตำบลพระลับ เพื่อเป็นแนวทางให้เด็กและเยาวชนได้ตระหนักถึงคุณค่าอารยธรรมท้องถิ่นอย่างแท้จริง
นอกจากนี้ยังเป็นการส่งเสริมและอนุรักษ์บุญประเพณี วัฒนธรรมและจรรโลงไว้ซึ่งคำสั่งสอนของพระพุทธศาสนา โดยร่วมสร้างทัศนคติที่ดี เกิดเป็นความภาคภูมิใจในกิจกรรมสร้างสรรค์ร่วมกัน ที่สำคัญประชาชนมีส่วนร่วมในกิจกรรมประเพณีของท้องถิ่น ให้คงอยู่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาวอีสาน ถือเป็นแบบอย่างในการสืบสานอนุรักษ์ประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถิ่น เพื่อให้ลูกหลานได้ศึกษาและสืบทอดต่อไป
มานพ แย้มอุทัย ผู้ทรงคุณวุฒิ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กล่าวว่า เราเห็นถึงความพยายามความตั้งใจภายในชุมชน จากการมีส่วนร่วมสร้างประเพณีดีงามด้านการฟื้นฟูคุณค่าทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับการงดเหล้า ในงานบุญบั้งไฟเพื่อเสริมสร้างความสามัคคี ความภาคภูมิใจ โดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อการรณรงค์ โดยให้เด็กและเยาวชนมีส่วนร่วม งานบุญนี้ยังสร้างความตระหนักและให้ความสำคัญทางวัฒนธรรม ประเพณีท้องถิ่นเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวตามนโยบายของจังหวัด ตลอดจนทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา ที่สำคัญการรณรงค์ลด ละ เลิกเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เพื่อให้เกิดค่านิยมที่ดีงามนับเป็นแบบอย่างที่น่าชื่นชม และนำไปเป็นแบบอย่างสำหรับพิธีกรรมขอฝนอันศักดิ์สิทธิ์ ที่เต็มไปด้วยความตั้งใจที่สืบทอดกันมายาวนานของชาวอีสานอย่างแท้จริง
เห็นได้ถึงความตั้งใจของเทศบาลตำบลพระลับ และชาวบ้านที่พร้อมใจกันสืบสานงานบุญบั้งไฟปลอดเหล้าติดต่อกันเป็นปีที่สอง คงไม่ต้องพูดถึงอันตรายหรือโทษของน้ำเมา ยาเสพติดอีก เชื่อว่าทุกคนรู้ถึงพิษภัยมันดี บางตำบล บางหมู่บ้านที่อยากลุกขึ้นมาจัดงานประเพณีปลอดเหล้า-เบียร์ ก็สามารถที่จะหลีกเลี่ยงความเสี่ยงนี้ได้ด้วยพลังของชุมชนเอง และเทศบาลตำบลพระลับก็ยินดีเป็นต้นแบบให้ทุกคนเรียนรู้ร่วมกันเสมอ
ที่มา : หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์