นศ.เภสัชฯ 18 ม. รณรงค์สร้างภูมิคุ้มกันให้น้องใหม่เฟรชชี่

จากปัญหาพฤติกรรมการใช้ยาคุมฉุกเฉินที่แพร่หลายในวัยรุ่น โดยมีความเชื่อว่า สามารถใช้ยาคุมฉุกเฉินแทนการใช้ถุงยางอนามัย ที่เป็นวิธีการป้องกันการตั้งครรภ์ที่ถูกต้อง ช่วยลดความเสี่ยงจากโรคเอดส์ และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ

ด้วยเหตุนี้ แผนงานสร้างกลไกเฝ้าระวังและพัฒนาระบบยา (กพย.) ร่วมกับ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) พร้อมกับสหพันธ์นิสิต นักศึกษาเภสัชศาสตร์แห่งประเทศไทย (สนภท.) ประกอบด้วยสโมสรนิสิตนักศึกษาคณะเภสัชศาสตร์ ทั้ง 18 สถาบัน ได้เล็งเห็นความสำคัญของการรณรงค์ให้นิสิตนักศึกษาเภสัชศาสตร์ ซึ่งอยู่ในฐานะของวัยรุ่นที่เป็นกลุ่มเสี่ยงต่อการใช้ยาคุมฉุกเฉินที่ไม่เหมาะสม และอยู่ในฐานะที่อนาคตจะเป็นเภสัชฯ ที่ต้องดูแลสวัสดิภาพในการใช้ยาของประชาชนให้ได้รับทราบปัญหาและตระหนักในบทบาทของเภสัชที่จะต้องเป็นผู้ส่งมอบยาให้กับประชาชนอย่างเหมาะสม

ผศ.ภญ.ดร.ยุพดี ศิริสินสุข รองผู้จัดการ กพย. กล่าวว่า แผนงานสร้างกลไกเฝ้าระวังและพัฒนาระบบยา (กพย.) ได้จัดกิจกรรมการรณรงค์เพื่อการใช้ยาคุมฉุกเฉินที่เหมาะสมร่วมกับนิสิต นักศึกษา ดำเนินการร่วมไปกับ “กิจกรรมรับน้อง” ของ สนภท. โดยเน้นที่จะให้นิสิตนักศึกษาได้ทราบถึงทักษะชีวิตในหลายด้าน

รวมถึงเรื่องเพศสัมพันธ์ ปัญหาที่เกี่ยวกับการป้องกันการคุมกำเนิดที่ทำให้เกิดความเสี่ยงและไม่ปลอดภัยในการใช้ โดยเฉพาะการใช้ยาคุมฉุกเฉินแบบผิดๆ ที่เรียนรู้ตามกันมาจากกลุ่มเพื่อน เช่น การใช้เกินกว่า 4 เม็ดภายในรอบเดียว ซึ่งเป็นปริมาณที่เกินกว่าที่กำหนดไว้ จนทำให้เกิดปัญหาอาการข้างเคียงจากยาหรือแม้แต่มีการตั้งครรภ์ตามมา เพราะประสิทธิภาพผลของยาไม่เต็ม 100%

“กิจกรรมครั้งนี้ เราเน้นการสร้างความตระหนักต่อปัญหาการกระจายยาคุมฉุกเฉิน ซึ่งช่องทางหนึ่งในการกระจายยาที่วัยรุ่นพึ่งพิงก็คือ ร้านยา โดยเฉพาะร้านยาที่ใกล้กับแหล่งท่องเที่ยวหรือสถานศึกษา การที่นิสิตนักศึกษาเภสัชศาสตร์จะต้องเติบโตเป็นเภสัชในอนาคต และจะเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการแก้ปัญหา ทั้งในด้านการให้ความรู้ความเข้าใจแก่วัยรุ่น หรือ การเป็นแหล่งกระจายยาที่ต้องคำนึงความปลอดภัยในการใช้ยาของผู้ที่มารับบริจาคที่ร้านยาให้สมศักดิ์ศรีวิชาชีพ” รองผู้จัดการ กพย. กล่าว

ด้านตัวแทนนิสิต นักศึกษาเภสัชศาสตร์ “เมย์” เพียงขวัญ ใจแก้ว นักศึกษาชั้นปี 4 คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ผู้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการสหพันธ์นิสิตนักศึกษาเภสัชศาสตร์แห่งประเทศไทย เปิดเผยว่า รู้สึกดีใจที่ผู้ใหญ่ให้ความสำคัญกับพฤติกรรมของวัยรุ่นสมัยนี้ โดยเฉพาะการใช้ยาคุมอย่างถูกๆ ผิดๆ เพราะจะส่งผลกระทบในภายหลังได้

“ด้วยบทบาทหน้าที่ของนิสิต นักศึกษาเภสัชศาสตร์จำต้องมีความรู้เรื่องยาให้มากที่สุด ยิ่งเราได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีเพื่อนวัยรุ่น ทำให้เราได้ทำหน้าที่เป็นผู้ให้คำแนะนำที่ดีให้กับเพื่อนๆ ได้ ยิ่งในสมัยนี้จะห้ามเพื่อนๆ วัยรุ่นไม่ให้มีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควรก็คงเป็นเรื่องยาก

ดังนั้นการให้ความรู้เรื่องการใช้ยาคุมฉุกเฉินถือว่าสำคัญมาก หลายคนอาจจะยังไม่รู้จักยาคุมฉุกเฉินดีสักเท่าไร หรือเมื่อใช้แล้วไม่รู้วิธีการใช้และผลข้างเคียงที่เกิดขึ้น เป็นความเข้าใจที่ผิด เพราะฉะนั้นหน้าที่ของเภสัชที่ดี่เมื่อเรารู้ เราต้องขยายโอกาส และความรู้ให้กับเพื่อน ทำให้การใช้ยาเป็นไปในทางที่ดี ให้เพื่อนได้ทราบว่า ควรจะใช้ยาอย่างไรให้ถูกต้องและถูกวิธี” น้องเพียงขวัญ กล่าว

ทั้งนี้ เมย์ ขอทำหน้าที่(ว่าที่)เภสัชกรที่ดี ด้วยการบอกถึงสรรพคุณของการใช้ยาคุมฉุกเฉิน และผลข้างเคียงที่ผู้ใช้ต้องระวัง

“ยาคุมฉุกเฉินชนิดนี้จะสามารถลดความเสี่ยงจากการตั้งครรภ์ได้เพียง 85-89% เท่านั้น และจะใช้ในกรณีผู้ที่ถูกข่มขืนกระทำชำเรา ลืมฉีดยาคุม ถุงยางอนามัยรั่วแตก ห่วงอนามัยหลุด ลืมทานยาคุมกำเนิดเกิน 3 วัน หรือผู้ใช้นับระยะปลอดภัยผิด การใช้ยาคุมกำเนิดต้องรับประทานให้ครบ 2 เม็ด แต่ถ้ารับประทานไม่ครบ จะทำให้มีโอกาสล้มเหลวในการป้องกันการตั้งครรภ์โดยไม่พึงประสงค์ได้ และไม่แนะนำให้ทานเกิน 2 แผง 4 เม็ดภายในรอบเดือนเดียว อีกทั้งการใช้ยาคุมฉุกเฉินบ่อยๆ จะทำให้เสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ได้ ผลข้างเคียงที่พบบ่อยที่สุดคือ อาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสีย เจ็บคัดเต้านม และประจำเดือนมาไม่ปกติ และที่สำคัญยานี้ใช้ทำแท้งไม่ได้ผล และไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้”

ท้ายนี้ บทบาทของเภสัช หน้าที่ของเภสัชที่ดี ในมุมมองของเมย์ เธอบอกว่า นอกจากความรู้เกี่ยวกับเรื่องยาแล้วบุคลิกภายนอกนับว่าเป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน หลายคนอาจจะมองว่า ภาพลักษณ์ ไม่สำคัญเท่ากับความรู้ที่มี แต่เมื่อเวลาที่เราพบกับผู้ป่วย หน้าตาและการแต่งกาย เราต้องเรียบร้อย สะอาด มีบุคลิกที่น่าเชื่อถือให้กับผู้ป่วยหรือประชาชนทั่วไปได้

“กิ๊บ” รุ่งรวี ชลศิริพงษ์ นักศึกษาน้องใหม่คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร เอ่ยว่า วันนี้นอกจากจะได้เข้าร่วมกิจกรรมน้องใหม่ของชาวเภสัชฯ ทั่วประเทศ ได้รู้จักเพื่อนใหม่ และรุ่นพี่เภสัชฯ แต่ละสถาบัน ยังได้ความรู้เกี่ยวกับการใช้ยา โดยเฉพาะเรื่องยาคุมฉุกเฉิน

“ก่อนเข้าร่วมกิจกรรมสันทนาการ น้องใหม่ทุกคนจะได้รับความรู้จากวิทยากรต่างๆ เกี่ยวกับคุณธรรม จริยธรรมของการประกอบวิชาชีพ รวมไปถึงความสำคัญในการใช้ยา และหน้าที่ของเภสัชฯ ในการจ่ายยาแก้ผู้ปวย สำหรับความรู้ที่ได้จากวิทยากรเรื่องการใช้ยาคุมฉุกเฉินนั้น ทำให้เรารู้ถึงวิธีการใช้ ผลกระทบหลังการใช้ยา ที่ทำให้เราสามารถส่งต่อความรู้ให้กับเพื่อนๆ คนอื่นที่ได้เหมือนกัน” น้องรุ่งรวี กล่าว

ที่มา: หนังสือพิมพ์เอเอสทีวีผู้จัดการ