ที่มาและภาพประกอบ : สยามรัฐ

“อย่า! อย่า! อย่า! ไม่เอา ไม่นะ อย่าเล่นนะ” เสียงตะโกนของเหล่าบรรดาหนูน้อย เด็กๆ ชั้นอนุบาลกว่า 80 คน ของโรงเรียนนรรัตน์รังสฤษดิ์ เขตสะพานสูง กรุงเทพมหานคร ที่แข่งกันส่งเสียงดัง เพื่อห้ามพี่กระรอกดิน ตัวละครสำคัญในนิทานเรื่อง กระรอกดิน กระรอกโพรง ไม่ให้เล่นเกมส์เสี่ยงทาย ด้วยน้องๆ ต่างเห็นพร้องว่า พี่กระรอกดินกำลังจะถูกโกงจากกระรอกโพรงตัวละครอีกตัว ก่อนที่ท้ายสุดแล้วพี่กระรอกดินก็เชื่อน้องๆ ไม่เล่นเสี่ยงทายอีกครั้ง จึงไม่เกิดการสูญเสียอาหารทั้งหมดให้กับกระรอกโพรงซ้ำรอยเดิม และการเล่านิทานผ่านการแสดงละครของทีมเฉพาะกิจเธียเตอร์ ณ โรงเรียนนรรัตน์รังสฤษฏ์ เขตสะพานสูง กรุงเทพฯ ก็จบลงอย่างชื่นมื่นท่ามกลางเสียงหัวเราะอย่างสนุกสนานพร้อมรอยยิ้มอย่างมีความสุขของหนูน้อย

นายสุกฤต อ่องชาติ (พี่กฤต) ผู้ก่อตั้งทีมเฉพาะกิจเธียเตอร์ เครือข่ายกลุ่มละครลดปัจจัยเสี่ยง สนับสนุนโดยมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน (มรพ.) และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เล่าถึงกิจกรรม “นิทานสร้างภูมิรู้ สู้พนัน” ในครั้งนี้ ว่า เดิมทีมมีความสนใจในการเล่านิทานผ่านการแสดงละครอยู่แล้วโดยเน้นการรณรงค์ลดปัจจัยเสี่ยงเป็นหลัก ทั้งการพนัน เหล้า บุหรี่ แอลกอฮอล์ ความรุนแรงทางเพศ สิ่งแวดล้อมและอื่นๆ ประกอบกับ มูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน จัดทำชุดหนังสือนิทานสำหรับเด็กเพื่อสื่อสารและสร้างภูมิคุ้มกันจากการพนันให้กับเด็กปฐมวัย ซึ่งมีจำนวนทั้งหมด 7 เล่ม อาทิ มังกรน้อยมีไฟ โอ๊ะโอ เพื่อนรัก กระรอกน้อยคอยได้ หางแสนรัก ฯลฯ ทางเราจึงนำนิทานเหล่านี้มาขยายผลต่อตามโรงเรียนต่างๆ ทั้งกรุงเทพฯและปริมณฑลกว่า 10 แห่ง

เหตุที่เลือกนิทานเรื่อง กระรอกดินกระรอกโพรง เพราะมีตัวละครแค่ 2-3 ตัวเด่นๆ เด็กปฐมวัยจะจดจำตัวละครได้ง่ายและใช้กลยุทธ์สื่อสารส่งผ่านข้อคิดและแนวคิดในการสร้างภูมิคุ้มกันเรื่องการพนันผ่านตัวละครโดยสร้างประสบการณ์การมีส่วนร่วมของน้องๆ ค่อยๆกระตุ้นให้เด็กๆ จินตนาการตามตัวละคร

พี่กฤต เล่าด้วยว่า เด็กวัยนี้มีจินตนาการ น้องๆไม่รู้หรอกว่าการพนัน คือ อะไร แต่นิทานเรื่องนี้มีเรื่องของการพนันซ่อนอยู่ในบทของนิทาน โดยเนื้อเรื่องมีอยู่ว่า กระรอกดินและกระรอกโพรง เตรียมสะสมอาหารสำหรับฤดูหนาว แต่ปีนี้อาหารมีน้อย กระรอกโพรงชวนกระรอกดินเล่นเสี่ยงทาย หากทายถูก กระรอกดินจะได้อาหารจากกระรอกโพรง กระรอกดินต้องการอาหารเพิ่มจึงตัดสินใจเล่น โดยไม่รู้ตัวว่ากำลังเดินเข้าสู่กับดัก ครั้งแรกกระรอกโพรงยอมให้กระรอกดินชนะ และชวนเล่นครั้งที่ 2 กระรอกดินตัดสินใจเล่น เพราะคิดว่าเล่นเสี่ยงทายเป็นเรื่องง่ายกว่าการออกไปหาอาหารและคิดว่าตนเองจะโชคดีอีกครั้ง แต่ครั้งนี้กลับโดนกระรอกโพรงโกงจนสูญเสียอาหารที่เก็บสะสมไว้ไปทั้งหมด พอเข้าสู่ช่วงของการที่ต้องเก็บหาอาหารเพื่อไว้กินในฤดูหนาวอีกครั้ง กระรอกโพรงได้ชวนกระรอกดินเล่นเสี่ยงทายอีกเช่นเคย

แต่จากที่น้องๆที่นั่งดูละครนิทานอยู่ก็จะรับรู้ได้แล้วว่ากระรอกโพรงจะโกงอีกครั้ง จึงต่างช่วยกันห้ามไม่ให้กระรอกดินเล่นเสี่ยงทาย การมีส่วนร่วมตรงนี้น้องๆไม่รู้หรอกว่าการเสี่ยงทายเป็นการพนัน แต่เขาจะรู้ว่า การโกง คือ อะไร และละครยังสอดแทรกทักษะการยับยั้งชั่งใจให้กับเด็กๆ โดยสังเกตจากที่เขาห้ามไม่ให้พี่กระรอกดินเล่นเสี่ยงทาย ซึ่งหากไม่รู้จักยับยั้งชั่งใจก็จะไม่สามารถหยุดการกระทำหรือหยุดความต้องการของตนเองได้