ที่มา : เว็บไซต์เดลินิวส์

แฟ้มภาพ

คณะเทคนิคการแพทย์ ม.เชียงใหม่สุดเจ๋ง จับมือสถาบันโรคติดต่อแห่งญี่ปุ่น ร่วมกันตรวจโรคพิษสุนัขบ้าด้วยวิธี 'ซีอีไลซ่า' ทำให้ทราบผลไวขึ้น แถมราคาถูกกว่าการตรวจแบบเดิม ๆ

นายพุฒิพงศ์ ศิริมาตย์ รองผวจ.เชียงใหม่ เป็นประธานแถลงข่าวสื่อมวลชนประจำสัปดาห์จังหวัดเชียงใหม่ ที่ห้องประชุม 4 ชั้น 4 ศาลากลางจังหวัดเชียงใหม่ โดยเฉพาะประเด็นเปิดบริการตรวจภูมิคุ้มกันต่อเชื้อพิษสุนัขบ้าหลังฉีดวัคซีน หลังพบผู้เสียชีวิตถึง 13 คน ขณะที่ มช.ประสบความสำเร็จได้พัฒนาการตรวจเชื้อพิษสุนัขบ้าได้เร็วกว่าวิธีการแบบเดิม 3 – 5 เท่า

โดย ดร.วิสิตศักดิ์ สุขสะอาดพสุ ผอ.ศูนย์บริการเทคนิคการแพทย์คลินิก คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เปิดเผยว่า ตั้งแต่ต้นปี 2561 มีวิกฤติการระบาดของโรคพิษสุนัขบ้าอย่างต่อเนื่องในประเทศไทย พบผู้ป่วยเสียชีวิตถึง 13 คน ข้อมูลจากสำนักระบาดวิทยา ตรวจพบสัตว์ติดเชื้อโรคพิษสุนัขบ้าจำนวนมากทั้งในสุนัข แมว โค กระบือ สุกร และแพะ ซึ่งประเทศไทยจัดเป็นพื้นที่ที่มีการระบาดของโรคพิษสุนัขบ้า ที่ถูกจัดว่ามีความเสี่ยงสูงที่สุนัขหรือแมวจะติดโรคนี้

โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคติดเชื้อไวรัสจากสัตว์สู่คน ติดต่อสู่คนผ่านการสัมผัสน้ำลาย ผ่านบาดแผล หรือถูกสัตว์ที่มีเชื้อพิษสุนัขบ้ากัด มากกว่า 95 เปอร์เซ็นต์ของโรคพิษสุนัขบ้าเกิดจากการถูกสุนัขที่ติดเชื้อกัด หากผู้ป่วยแสดงอาการแล้วจะเสียชีวิตทุกราย แม้ว่าจะไม่มีวิธีที่สามารถรักษาได้ แต่มีวิธีป้องกันด้วยการฉีดวัคซีน ซึ่งกระทรวงสาธารณสุขได้เร่งสร้างพื้นที่ในชนบทและเขตเมืองทั่วประเทศให้ปลอดโรคพิษสุนัขบ้า โดยฉีดวัคซีนป้องกันในสัตว์ต่าง ๆ

วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้านอกจากการฉีดให้สัตว์แล้ว มักจะฉีดกับกลุ่มคนที่มีความเสี่ยงสูงต่อการได้รับเชื้อ เช่น สัตวแพทย์ เจ้าหน้าที่ปศุสัตว์ สัตวบาล อาสาสมัครปศุสัตว์ กลุ่มคนที่ทำงานกับสุนัขและแมว โดยจะมีการฉีดวัคซีนอยู่ 2 ประเภท คือ ฉีดเพื่อป้องกันการติดเชื้อ และฉีดหลังจากถูกสัตว์กัด เนื่องจากโรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคติดเชื้อที่ร้ายแรงถึงแก่ชีวิต หากแสดงอาการแล้ว ผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงส่วนใหญ่จึงป้องกันโดยการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าเป็นประจำทุกปี แต่กระนั้นก็ยากที่จะบอกได้ว่าวัคซีนที่ฉีดไปแล้วได้ผลหรือไม่ หรือภูมิคุ้มกันจะคงอยู่ได้นานเท่าใด

ดังนั้น การตรวจระดับแอนติบอดีหรือภูมิคุ้มกันในคนกลุ่มดังกล่าวหรือสัตว์ฉีดวัคซีนแล้ว จึงเป็นการประเมินประสิทธิภาพของวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าที่ได้รับที่สำคัญและจำเป็นมาก เพื่อให้แน่ใจว่าการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้ามีประสิทธิภาพและเพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนบ่อยเกินความจำเป็น รวมถึงผู้ที่ถูกสุนัขกัดและได้รับวัคซีนเพื่อการรักษาก็ควรจะได้รับการประเมินด้วย

นอกจากนี้ทางศูนย์บริการเทคนิคการแพทย์คลินิก คณะเทคนิคการแพทย์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ร่วมกับล้านนาด็อกเวลแฟร์ และห้องปฏิบัติการโรคติดต่อจากสัตว์สู่คน สถาบันโรคติดต่อแห่งประเทศญี่ปุ่น (National Institute of Infectious Disease) ซึ่งเป็นสถาบันผู้เชี่ยวชาญเรื่องโรคพิษสุนัขบ้า จึงร่วมมือกันเปิดให้บริการตรวจหาภูมิคุ้มกันต่อวัคซีนโรคพิษสุนัขบ้า (anti rabies antibody) ในคนจากเลือด ด้วยวิธีซีอีไลซ่า (CEE-cELISA- Cost Effective Easey Competitive ELISA) ที่มีประสิทธิภาพสูง

โดย วิธีซีอีไลซ่า ได้พัฒนาโดยนักวิจัยของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่นี้ มีราคาต่ำกว่าวิธีมาตรฐานแรฟฟิท 3 – 5 เท่า เพราะใช้เวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมงสามารถบอกผลได้ โดยไม่ต้องใช้เซลล์ที่มีชีวิตของไวรัสโรคพิษสุนัขบ้า และสามารถทำได้ในห้องปฏิบัติการทั่วไป แต่วิธีแรฟฟิทต้องเพาะเลี้ยงเซลล์ไว้รัสโรคพิษสุนัขบ้า ใช้ห้องปฏิบัติการที่มีความปลอดภัยสูงและใช้เวลาหลายวันในการทดสอบ ด้วยวิธีนี้ จึงใช้การประเมินการฉีดวัคซีนและการตัดสินใจของแพทย์ในการรักษาผู้ที่ถูกสุนัขกัด โดยให้บริการครอบคลุม แก่ รพ.รัฐ หรือรพ.เอกชนในภูมิภาค รวมทั้งโครงการวิจัยประเมินวัคซีน การฉีดวัคซีนโรคพิษสุนัขบ้าแบบป้องกันล่วงหน้าแก่กลุ่มเสี่ยงต่าง ๆ เช่น สัตวแพทย์ นักศึกษาสัตวแพทย์ สัตวบาล ปศุสัตว์ อาสาสมัครปศุสัตว์ รวมถึงผู้ที่มีสัตว์เลี้ยง เด็ก นักท่องเที่ยวได้