“ชวนพ่อแม่ คุยเรื่องเพศกับลูก”
เรื่องโดย พิมพ์ชนก ศรเพชร Team Content www.thaihealth.or.th
พ่อแม่หลายๆ คน อาจมีความรู้สึกอึดอัด เขินอาย หรือทำตัวไม่ถูกเมื่อลูกหลานถามคำถามที่เกี่ยวกับเรื่อง ‘เพศ’ แน่นอนว่ายังมีผู้ใหญ่อีกหลายคนที่คิดว่า การพูดคุยเรื่องเพศกับลูก เป็นเรื่องที่ไม่ถูกไม่ควร เหมือนเป็นการชี้โพรงให้กระรอก และควรพูดก็ต่อเมื่อลูกโตเป็นผู้ใหญ่แล้ว
“เปิดโอกาสคุย ปิดโอกาสพลาด”
“ความเป็นจริงการพูดคุยเรื่องเพศกับลูก สามารถพูดได้ถึงแม้ว่าเขาอายุยังน้อย เพราะการพูดคุยเรื่องดังกล่าวจะช่วยให้ลูกหลานเติบโตขึ้นอย่างมีความพร้อม มีทักษะชีวิต เนื่องจากเรื่องเพศเป็นเรื่องปกติ ที่เขาสามารถเรียนรู้และอยู่กับมันได้อย่างปลอดภัย” ทพ.ศิริเกียรติ ผอ.สำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ สสส. ให้ความเห็น
ทพ.ศิริเกียรติ ผอ.สำนักสนับสนุนการควบคุมปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพ สสส. บอกอีกว่า ผู้ใหญ่อย่างเราๆ ยังมีทัศนคติเชิงลบว่า การพูดคุยเรื่องเพศเป็นเรื่องน่าอาย ต้องปิดบัง เด็กไม่ควรรู้ และควรเป็นเรื่องของผู้ใหญ่เท่านั้น ทั้งยังเป็นการกระตุ้นให้เด็กอยากมีเพศสัมพันธ์เร็วขึ้น แต่รู้หรือไม่ว่า ความจริงแล้ววัยรุ่นเขาต้องการปรึกษาเรื่องเพศกับพ่อแม่
ขณะที่ พญ.จิราภรณ์ อรุณากูร กุมารแพทย์เวชศาสตร์วัยรุ่น คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี บอกว่า ครอบครัวที่มีการพูดคุยเรื่องเพศ จะช่วยให้ลูกมีพฤติกรรมเสี่ยงเรื่องเพศที่น้อยกว่า เพราะครอบครัวเป็นเหมือนเกราะป้องกัน ที่จะทำให้ลูกมีทัศนคติที่ดี และตัดสินใจเรื่องเพศได้ดีกว่า เนื่องจากเรื่องเพศไม่ใช่แค่เรื่องเพศสัมพันธ์เท่านั้น แต่เป็นเรื่องเพศทุกมิติ รวมถึงสุขภาวะทางเพศ สิทธิทางเพศ บทบาทความสัมพันธ์ระหว่างเพศ จริงๆ แล้วเราสามารถคุย และปลูกฝังเรื่องเพศกับลูกได้ตั้งแต่ยังเล็ก เริ่มง่ายๆ กับ 4 แนวทาง ดังนี้
“4 แนวทางเปิดโอกาส คุยเรื่องเพศ”
1. ปรับทัศนคติ
พ่อแม่ต้องปรับทัศนคติของตัวเอง เพราะพ่อแม่มักเชื่อว่า การคุยเรื่องเพศกับลูกเป็นเรื่องน่าอาย ไม่ควรพูดถึง ไม่ควรพูดถึง เหมือนเป็นการชี้โพรงให้กระรอก และคิดว่า โตขึ้นลูกก็เรียนรู้เองได้ สิ่งเหล่านี้คืออุปสรรคที่ทำให้การคุยกับลูกเรื่องเพศเปลี่ยนไป
พ่อแม่สามารถทำให้เรื่องเพศเป็นเรื่องธรรมดาได้ อาจจะหาโอกาสพูดคุยกับลูกก่อน โดยที่ไม่ต้องรอให้ลูกเป็นฝ่ายถามก่อน อาจจะสังเกตจากพฤติกรรมของเขา อย่างเช่น เราเห็นว่าลูกมีแฟนก็ชวนคุย ให้เขาเล่าให้ฟัง รับฟังด้วยท่าทางที่ผ่อนคลาย และทัศนคติที่เป็นกลาง เป็นต้น
2. รับฟัง ไม่สั่งสอน
พ่อแม่จะมีความคิดที่ว่า ตนมีหน้าที่สั่งสอน อบรมลูก การพูดคุยหลายครั้ง จึงเป็นไปในลักษณะสั่งสอน และพ่อแม่จะคิดว่าตัวเองได้ทำหน้าที่ดีแล้ว แต่รู้หรือไม่ว่า การสั่งสอนที่ดีที่สุดคือ ‘การฝึกวิธีการคิดที่ดีให้กับลูก’ ถือเป็นการติดอาวุธทางปัญญา ให้ลูกรู้จักคิดและตัดสินใจ มากกว่าที่จะเป็นการบอกเนื้อหา การพูดเรื่องเพศกับลูกต้องอาศัยทักษะการฟัง ที่ต้องฟังให้เป็น และทักษะการตั้งคำถามที่ชวนลูกคิด ทำให้ลูกสามารถที่จะคิดวิเคราะห์ถึงสถานการณ์ต่างๆ ได้
3. การใช้ช่วงเวลาดีๆ ร่วมกัน
เหนือสิ่งอื่นใด สัมพันธภาพระหว่างพ่อแม่ลูก มีความสำคัญมากกว่าเนื้อหาสาระ การมีเวลาที่ดีให้แก่กัน ทำให้พ่อแม่ลูก เกิดความรัก ความแน่นแฟ้น ความไว้เนื้อเชื่อใจ เมื่อลูกพบเจอช่วงเวลายากลำบากเขาก็จะนึกถึงความรักที่พ่อแม่มีให้ นั่นเป็นเกราะป้องกันที่ดีที่สุดให้กับลูก
4. หาความรู้
ความรู้เรื่องเพศ เป็นสิ่งที่ค้นหาได้ตลอด สิ่งใดที่พ่อแม่ไม่รู้ ก็ควรบอกลูกว่าไม่รู้ ผู้เป็นพ่อแม่ ไม่จำเป็นต้องรู้ทุกเรื่อง นอกจากนี้ พ่อแม่สามารถชักชวนลูกไปหาคำตอบร่วมกัน ก็ยิ่งเป็นสานสัมพันธ์ที่ดีภายในครอบครัวอีกด้วย
ถึงเวลาแล้ว ที่พ่อแม่ต้องพูดคุยเรื่องเพศกับลูก มาร่วมสร้างภูมิคุ้มกันที่ดีให้กับลูกหลานกันนะคะ
ร่วมพูดคุย ไขข้อข้องใจได้ที่ www.คุยเรื่องเพศ.com และขอเชิญชวนพ่อแม่ผู้ที่เป็นดังวัคซีน โอกาสทอง ช่วยสร้างภูมิค้มกันที่ดีที่สุดให้แก่ลูกหลาน ร่วมเข้าคอร์สอบรม "โอกาสทอง คุยเรื่องเพศกับลูก" สอบถามข้อมูล โทร. 0619190111
