จากกลิ่น…สู่แก๊สชีวภาพ

         บ้านจลาโก จังหวัดปัตตานี แหล่งเรียนรู้แก๊สชีวภาพ  รวมกับผู้นำในหมู่บ้านได้จุดประกายความคิดจนนำมาต่อยอด บวกกับความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆ สิ่งดีดีให้ชุมชน

         อีกหนึ่งฐานเรียนรู้แห่งบ้านจลาโก ตำบลมะนังดาลำ อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี อะดือแนง ยูโซะ ชวนให้ดูอะไรบางอย่าง…

         “มาดูตรงนี้ นี่ไงถังหมักแก๊ส” อะดือแนง ยูโซะ เป็นผู้นำในการทำแก๊สชีวภาพ เดี๋ยวนี้เขากลายเป็นหัวกลุ่มแก๊สชีวภาพแห่งหมู่บ้านจลาโกไปแล้ว

          จากเศษอาหารเหลือทิ้งส่งกลิ่นเหม็นบูดเป็นที่รังเกียจของผู้คนในละแวกใกล้เคียงที่ อะดือแนง นำไปฝังเป็นประจำ กลับกลายเป็นที่ต้องการไปเสียแล้ว

         “มันเริ่มมาจากผมเสียดายเศษอาหารในโรงเรียน ผมเป็นบุคลากรคนหนึ่งในโรงเรียน มันเหลือทุกวัน ผมเอาไปฝังทุกวัน เป็นอาหารเป็ดบางส่วน แต่มันเหลือเยอะก็เลยเอามาลองผิดลองถูก ลองหมักจากถังเล็กๆ ตอนนั้นยังไม่รู้วิธีการ เลยใช้ไม่ได้” อะดือแนงเล่า

         ด้วยความเป็นคนช่างเรียนรู้ของอาดือแนง อดีตนายกมหามัติจึงชวนเขาไปร่วมเรียนรู้ที่ตำบลปริก จังหวัดสงขลา ภายใต้โครงการพัฒนาเครือข่ายชุมชนท้องถิ่นร่วมขับเคลื่อนสู่ตำบลสุขภาวะ พร้อมกับแกนนำอีก 30 คน ระยะเวลา 4 คืน 5วัน ได้จุดประกายความคิดจนนำมาต่อยอด บวกกับความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆ เป็นผลให้วันนี้แม่บ้านของเขายิ้มแก้มปริเพราะไม่ต้องควักเงินจ่ายค่าแก๊สแล้ว ถังแก๊สชีวภาพหน้าตาสดใสที่เห็นอยู่หลังบ้านเป็นพยานได้ดี    

        “ไปเรียนรู้ที่ปริก เขาสอนว่าใช้มูลวัว 25% เศษอาหาร 25 % ผสมกับน้ำเปล่า กลับมาทำก็ได้ผลเลย แต่มาดัดแปลงเพราะของเขาหมักจากถังพลาสติก ต้นทุนเขาประมาณหมื่นกว่าบาทต่อครัวเรือน ถ้าหมื่นกว่าบาทชาวบ้านที่นี่คงทำไม่ได้ เลยมาใช้ถังซีเมนต์ ลูกละ 150 บาท 2 ลูก 300 บาทรวมค่าแรงแล้ว 500 กว่าบาท ต้นทุนที่นี่ 3,000 กว่าบาทต่อครัวเรือน” อะดือแนงเล่าไปยิ้มไปด้วยความภาคภูมิใจ

         ครั้งแรกนำส่วนผสมทั้ง 3 อย่างมาหมักไว้ 20 วัน และเติมเศษอาหารวันเว้นวัน แต่ต้องทิ้งไว้ในบูดภายนอกถังก่อน เติมน้ำ ส่วนมูลวัวที่นี่มีเลี้ยงกันทุกหลังคาเรือน บ้านละ 2-3 ตัว ยิ่งเศษอาหารในกระเพาะวัวเวลาที่เชือกวัวทำบุญ อันนั้นเป็นแก๊สอย่างดีเลย

         การหมักแต่ละครั้งใช้ได้ 3 ปี หลังจากนั้นเราถ่ายออกแล้วหมักใหม่ มันไม่ใช่เรื่องยาก ถ้าใช้จริงๆแทบไม่ต้องใช้แก๊สถังเลย ใช้แก๊สธรรมชาติ เศษอาหารที่กินเหลือก็เทเข้าถังไปเลย แต่ต้องปล่อยให้บูดก่อนจะทำปฏิกิริยาเร็ว เพราะแก๊สเราใช้วันต่อวัน

        “เมื่อก่อนแค่อยากลดเศษอาหาร ไม่ได้คิดว่าจะพัฒนามาถึงจุดนี้ คิดว่าจะแก้ปัญหาของตัวเอง เดี๋ยวนี้ใช้แก๊สที่หมักเองทำกับข้าวทุกวัน ไม่ได้ใช้แก๊สซื้อเลย แค่มีสำรองเอาไว้ ตอนนี้มีอยู่ 5 ครัวเรือนที่ใช้แก๊สชีวภาพจากสมาชิก 20 ครัวเรือน ที่เหลือกำลังรอทำบ่อแก๊สจากถังซีเมนต์ที่สั่งทำพิเศษให้สูงกว่าปกติ แก๊สธรรมชาติเป็นเรื่องแปลกของที่นี่ ชาวบ้านเขาจะมาดู ผมพยายามโฆษณา ชักชวน อยากเพิ่มประชากรในหมู่บ้านให้เปลี่ยนมาใช้แก๊สธรรมชาติ” อะดือแนงเล่า

         “คุ้มไหม” ถาม รอซีดะ แคเมาะ แม่บ้านของอะดือแนง เธอบอกว่าตอนนี้ใช้แก๊สชีวภาพทำกับข้าวทั้งเช้าและเย็น แถมยังทำซาลาเปาไปขายตอนเช้าอีกด้วย ส่วน มะลาเซง มือแนง หนึ่งในสมาชิกบอกว่ากำลังรอถังที่สั่งทำอยู่ เขาว่าคุ้มค่าและประหยัดกว่าแก๊สถังอยู่แล้ว

ที่มา : เว็บไซต์ปันสุข