ฝึก “รับฟังอย่างมีส่วนร่วม” ช่วยให้เด็กเกิดความยืดหยุ่นทางอารมณ์

ที่มา : Happinet Club

หนึ่งในวิธีดีที่สุดที่สามารถช่วยเด็กในยามที่เด็กงอแง เครียด ดื้อ คือ การรับฟังอย่างมีส่วนร่วม (Active Listening)  นี่เป็นวิธีฟังเด็กที่พิเศษและมีประสิทธิภาพมาก 

ประโยชน์ของการรับฟังอย่างมีส่วนร่วมที่เห็นชัดคือ เด็กจะสามารถ

• เรียนรู้ที่จะเข้าใจและเรียกชื่ออารมณ์ได้ถูกต้อง

• เข้าใจตัวเองมากขึ้น ว่าเกิดอะไรขึ้น ทำไมเราจึงไม่พอใจ เศร้า และอื่นๆ

• เริ่มกระบวนการควบคุมอารมณ์ได้ เมื่อเข้าใจความรู้สึกของตัวเองแล้ว

• ลดจำนวนครั้งที่โกรธ หรืออาละวาดลง

• เรียนรู้วิธีแก้ปัญหาของตัวเอง มีความมั่นใจและเคารพตัวเองมากขึ้น

• รู้สึกดีกับพ่อแม่มากกว่าเดิม และใกล้ชิดกันมากขึ้น

• ได้พบว่า หลายครั้งเมื่อเรียกชื่อความรู้สึกรุนแรงได้ ความแรงของอารมณ์ก็ดูจะลดลง ความรู้สึกค่อยๆ จางหาย เด็กก็จะจัดการปัญหาได้ง่ายขึ้น

• เกิดทักษะสร้างความยืดหยุ่นและความเห็นอกเห็นใจ

3 ขั้นตอนสำคัญของ “การรับฟังอย่างมีส่วนร่วม” 

ขั้นที่ 1. พยายามค้นหาให้เจอว่าเด็กกำลังรู้สึกอย่างไร

เด็กอาจไม่รู้ตัวว่าความรู้สึกที่เป็นอยู่เรียกว่าอะไร หน้าที่ของคุณคือช่วยให้ลูกทำความเข้าใจและเรียกชื่อความรู้สึกนั้นตามที่คุณจับสังเกตได้จากน้ำเสียง ท่าทาง และสิ่งที่พูดออกมา นี่คือส่วนสำคัญที่สุดของการรับฟังอย่างมีส่วนร่วม  (สามารถใช้ภาพแสดงสีหน้าช่วยให้เด็กเรียกชื่ออารมณืของตนได้อย่างถูกต้อง)

ขั้นที่ 2. ปล่อยให้เด็กพูดโดยไม่ขัดกลางคัน

ปล่อยให้เด็กเล่าสถานการณ์ตามที่เขามองเห็นให้คุณฟังว่าเป็นอย่างไร  เพื่อคุณจะได้รับรู้ข้อเท็จจริงจากมุมมองของเด็ก

ขั้นที่ 3. รวมความรู้สึกและข้อเท็จจริงเข้าเป็น “คำพูดของคุณ”

ระบุการกระทำของเด็กที่บอกให้คุณรู้ความรู้สึกของเขา รวมสถานการณ์บางส่วนเข้าไปด้วย เช่น “หนูฟังดู…(คำเรียกความรู้สึก)…เพราะ…” เมื่อคุณเริ่มจับทางได้ ก็อาจลองใช้ประโยคการรับฟังอย่างมีส่วนร่วมแบบอื่นๆ ด้วย เพราะเด็กอาจจะรำคาญที่คุณเริ่มต้นแบบเดียวกันทุกครั้ง